Ministerie van Buitenlandse Zaken

Beantwoording kamervragen over arrestatie drie journalisten in Zimbabwe

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4
Den Haag | |Directie Sub-Sahara Afrika
Afdeling Zuidelijk Afrika
Bezuidenhoutseweg 67
Postbus 20061
2500 EB Den Haag | |

|Datum | 13  januari 2006                   |Behand|Melle Leenstra       |
|      |                                    |eld   |                     |
|Kenmer|DAF- 02/06                          |Telefo|+31 (0) 70 348 5004  |
|k     |                                    |on    |                     |
|Blad  |1                                   |Fax   |+31 (0) 70 348 6607  |
|Bijlag|1                                   |Melle.leenstra@minbuza.nl    |
|e(n)  |                                    |                             |
|Betref|Beantwoording vragen van het lid    |                             |
|t     |Koenders over de arrestatie van drie|                             |
|      |journalisten in Zimbabwe.           |                             |
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Koenders over de arrestatie van drie journalisten in Zimbabwe. Deze vragen werden ingezonden op 28 december 2005 met kenmerk 2050605630.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

Dr. B.R. Bot

Antwoorden van de heer Bot, minister van Buitenlandse Zaken op vragen van het lid Koenders (PvdA) over de arrestatie van drie journalisten in Zimbabwe.

Vraag 1
Bent u op de hoogte van de arrestatie van drie radiojournalisten in Zimbabwe, te weten Maria Nyanyiwa, Nyasha Bosha en Kundai Mugwanda, van het onafhankelijke 'Voice of the People'?

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Bent u bereid tegen deze arrestaties stappen te ondernemen, zoals het opvoeren van druk op de Zimbabwaanse autoriteiten voor vrijlating, dan wel het aandringen op c.q. het bewerkstelligen van een eerlijk proces, het verkrijgen van internationale aandacht voor deze arrestaties, het monitoren van de situatie van de gearresteerde journalisten en eventuele andere acties die deze journalisten en vrije media direct kunnen ondersteunen, in lijn met uw antwoorden op eerdere Kamervragen?

Antwoord
De drie journalisten van 'Voice of the People' (VOP) zijn op 19 december 2005 vrijgelaten. De directeur van VOP is diezelfde dag aangehouden. Hij is op 23 december 2005 op borgtocht van Zimdollar 4 miljoen (ca. E 45) vrijgelaten. Op 13 januari wordt de zaak door de rechter behandeld. Een vertegenwoordiger van de Nederlandse Ambassade zal bij het proces aanwezig zijn. Nederland blijft de ontwikkelingen nauwgezet volgen. Als de situatie daarom vraagt, zal Nederland zich ervoor inzetten dat in EU-verband gepaste stappen worden ondernomen.

Vraag 3
Bent u daarnaast op de hoogte van de inname van paspoorten van drie Zimbabwaanse burgers, te weten de heren Raymond Majongwe, secretaris-generaal van de Progressive Teacher's Unions of Zimbabwe (PTUZ), en lid van de Zimbabwe Congress of Trade Unions (ZCTU), Paul Themba Nyathi (hoge functionaris van de Movement for Democratie Change (MDC) and Trevor Ncube, uitgever van The Zimbabwe Independent and The Standard onder een nieuwe constitutionele regeling?

Antwoord
Ja.

Vraag 4
Bent u bereid om de Zimbabwaanse regering te wijzen op de verplichting tot naleving van de vrijheid om te reizen en bent u bereid in het kader van de aanstaande top van de Afrikaanse Unie, op 6 januari 2006 aandacht te vragen voor de huidige situatie in Zimbabwe en specifiek ook voor bovengenoemde personen?

Antwoord
Ja, indien verdere ontwikkelingen daartoe aanleiding geven zullen in EU-verband verdere stappen overwogen worden. De paspoorten van dhr. Ncube and dhr. Themba-Nyathi zijn inmiddels door de autoriteiten teruggegeven. Dhr. Majongwe heeft aangegeven zich geen zorgen te maken over de vraag of hij zijn paspoort terug krijgt. Het paspoort van dhr. Ncube is teruggegeven nadat de procureur-generaal en de advocaat van dhr. Ncube hierover overeenstemming hadden bereikt, aangezien, naar verluidt, de wettelijke basis hiervoor ontbrak. Gezaghebbende juristen vermoeden overigens dat de Zimbabwaanse autoriteiten zich aan het beraden zijn of, en zo ja welke wetgeving nodig is om de inbeslagname van pasporten van Zimbabwaanse burgers mogelijk te maken, conform een recente grondwetswijziging.

Deelname aan de top van de Afrikaanse Unie (AU), die voor 23 en 24 januari 2006 gepland staat, staat uitsluitend open voor leden van de AU. Nederland is vanuit haar permanente vertegenwoordiging bij de AU slechts waarnemer, zonder spreekrecht. Nederland zal de kwestie dus niet tijdens de AU-top aan de orde kunnen stellen. Verheugend is dat de Commissie van Mensen- en Volkerenrechten van de AU een resolutie heeft aangenomen die de mensenrechten situatie in Zimbabwe veroordeelt. Naar verwachting zal de aanstaande AU-top zich hierover buigen. Dit past bij het door Nederland onderschreven principe van de EU dat Afrikaanse leiders in eerste instantie verantwoordelijk zijn voor het oplossen van Afrikaanse problemen.


1) 'Weekend in cells for VOP journalists', www.thestandard.co.zw
2) Kamervragen nr. 507, 16 november 2005.


---- --