Ingezonden persbericht
PERSBERICHT
Meldplicht hulpverleners: middel erger dan kwaal
Utrecht, 13 januari 2006. Het gemeentebestuur van Rotterdam heeft vandaag bekend gemaakt dat het van mening is dat artsen en andere hulpverleners strafbare feiten verplicht moeten melden. De arts die dat nalaat, zal strafrechtelijk worden vervolgd. De KNMG wijst deze aanpak af.
Het Rotterdamse gemeentebestuur is van mening dat artsen en andere hulpverleners die op de hoogte zijn van kindermishandeling en huiselijk geweld, dit zouden moeten melden bij Justitie. In dergelijke gevallen moet het beroepsgeheim van de arts naar de mening van de gemeente wijken. Meldt een arts niet, dan zal deze aldus de gemeente hard worden aangepakt, door middel van het strafrecht. Volgens de gemeente steunt het Landelijk expertisecentrum medische zaken van het Openbaar Ministerie, gevestigd in Rotterdam, deze aanpak.
De KNMG meent dat een meldplicht contraproductief werkt. Het beroepsgeheim vormt een van de meest wezenlijke onderdelen van de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt. Wordt de arts verplicht bepaalde zaken te melden bij externe partijen zoals Justitie, dan zullen patiënten zaken tegenover hun hulpverlener gaan verzwijgen of zelfs besluiten helemaal geen hulp meer te zoeken. Het middel is dan erger dan de kwaal. Dit is geen theorie. Uit verschillende situaties is bekend dat patiënten die bang zijn dat hun gegevens via de arts terecht komen bij derden (justitie, vreemdelingendienst, levensverzekeraars) zich afkeren van de gezondheidszorg.
Huiselijk geweld en kindermishandeling zijn belangrijke maatschappelijke problemen, die alle aandacht verdienen. Een meldplicht voor hulpverleners is echter niet het middel om deze problemen op te lossen. Artsen zijn vaak de enigen die nog een dun lijntje hebben met de betrokken personen of gezinnen. Belangrijk is wel dat artsen alert zijn op signalen van kindermishandeling en geweld. In ernstige, individuele situaties heeft de arts de ruimte om zelf te besluiten zijn beroepsgeheim te doorbreken. De KNMG heeft in samenwerking met anderen richtlijnen opgesteld om artsen hierbij te ondersteunen: de Meldcode kindermishandeling en de Richtlijn beroepsgeheim arts en politie/justitie .
De laatstgenoemde richtlijn is overigens tot stand gekomen in nauwe samenwerking met het Rotterdamse expertisecentrum van het OM. Deze richtlijn laat geen ruimte voor een meldplicht. De huidige rechtspraak geeft de KNMG geen aanleiding te denken dat rechters zullen instemmen met een gemeentelijk beleid dat is gebaseerd op een meldplicht voor artsen en andere hulpverleners.
Recent zijn vanuit de politiek ook andere voorstellen voor een meldplicht gedaan (kindermishandeling, vrouwenbesnijdenis). Op goede gronden heeft de regering besloten deze voorstellen niet over te nemen.
Noot voor de redactie,