Gemeente Rotterdam

Nr. 15
19 januari 2006

College presenteert manifest met gedragsregels
'Rotterdam-code' voor dagelijkse omgang tussen burgers

Het gemeentebestuur van Rotterdam heeft een burgerschapscode opgesteld voor de dagelijkse omgang tussen alle Rotterdammers. In deze 'Rotterdam-code' - een manifest over integratie en burgerschap - noemt het College van B&W een aantal gemeenschappelijke gedragsregels die iedere burger zou moeten kennen en naleven. De code dient als basis voor het nieuwe integratiebeleid van de gemeente.

,,We geven als College in de Rotterdam-Code duidelijk onze standpunten over integratie aan'', zegt wethouder Geluk (Onderwijs en Integratie) ,,Deze normen en gedragsregels zijn volgens het bestuur essentieel om met elkaar een gemeenschappelijke toekomst op te bouwen. Maar we hebben daarbij wel geluisterd naar de mening van de Rotterdammers zelf, en willen daarover ook met hen in discussie.''

De gedragsregels luiden als volgt:
1. Rotterdammers nemen verantwoordelijkheid voor de stad en voor elkaar en discrimineren niet; 2. gebruiken Nederlands als gemeenschappelijke taal; 3. accepteren geen radicalisering en extremisme;
4. voeden hun kinderen op tot volwaardige burgers; 5. behandelen vrouwen gelijk aan mannen en met respect; 6. behandelen homoseksuelen gelijk aan heteroseksuelen en met respect; 7. behandelen (anders-) gelovigen en niet-gelovigen gelijk en met respect.''

Fundamentele waarden en normen delen
Rotterdam telt bewoners uit 160 nationaliteiten. De stad kent veel verschillende mensen, kleuren, opvattingen, meningen, waarden en normen. Rotterdammers erkennen en respecteren die verscheidenheid en veelkleurigheid van elkaar. Aan de andere kant leidt die diversiteit soms ook tot spanningen en botsingen, als normen en waarden van mensen uiteenlopen, of als zij elkaar denkbeelden en gedrag willen opdringen. Het gemeentebestuur vindt het daarom belangrijk dat Rotterdammers een aantal fundamentele waarden en normen delen en gebruiken in de dagelijkse omgang met elkaar. Burgers zouden op basis van de Rotterdam-code elkaar moeten respecteren, met elkaar samenwerken en elkaar aanspreken als de leefbaarheid in de stad wordt bedreigd.

Het College heeft eerst goed naar de problemen in de stad gekeken en vervolgens normen vastgesteld om die problemen op te lossen. ,,We roepen elke Rotterdammer op deze normen te onderschrijven, om mee te doen en elkaar, als dat nodig is, aan te spreken op elkaars opvattingen en gedrag'', aldus wethouder Geluk.

Code gebaseerd op integratiedebatten
De Rotterdam-code is gebaseerd op de vele integratiedebatten die met Rotterdammers zijn gehouden. Duizenden burgers hebben de afgelopen maanden hun mening gegeven over integratie. Dat gebeurde in het actieprogramma Meedoen of Achterblijven, de massaal bezochte publieke debatten over islam en integratie en de huidige integratiecampagne Rotterdam Mee. Het is een Rotterdam-code - een manifest over integratie en burgerschap - en geen handvest of burgerschapscharter geworden, omdat het College verder wil gaan dan een symbolische afsprakenlijst, waarvan het concrete resultaat moeilijk meetbaar is. Het manifest moet in discussie met burgers en organisaties leiden tot nieuw integratiebeleid, dat gericht is op resultaten en gedragsverandering.

Discussie met de stad
De wethouders Geluk en Van den Anker zullen op 23, 24, 26 en 30 januari in enkele bijeenkomsten de zeven normen uit de Rotterdam-code verder uitdragen en erover praten met burgers in de stad. Op 3 februari volgen concluderende afspraken op de slotconferentie van de integratiecampagne Rotterdam Mee, waaraan de burgemeester en wethouders Geluk en Van den Anker deelnemen. Daarna worden de opbrengsten van het interactieve traject gebundeld en als inbreng gebruikt voor het nieuwe integratiekader.


-----------------------
Bestuursdienst

Concerncommunicatie

Bezoekadres: Stadhuis
Coolsingel 40 Rotterdam
Postadres: Postbus 70012
3000 KP Rotterdam

Burgerschapscode
Rotterdamse
College van B&W / 17 januari 2006

Rotterdam
MEE!

De Rotterdamse burgerschapscode

Wanneer is een stedelijke samenleving echt een samenleving? Als de burgers die er wonen verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf en voor hun stad. Als ze een aantal fundamentele waarden en normen delen. En als ze op basis van die waarden en normen elkaar respecteren, met elkaar samenwerken, en elkaar aanspreken en corrigeren als de leefbaarheid in de stad wordt bedreigd. Gelukkig zijn veel Rotterdammers daar volop mee bezig! Rotterdam is een stad om trots op te zijn. Rotterdam is een samenleving met een grote diversiteit aan mensen, kleuren, opvattingen, meningen, waarden en normen. Aan de ene kant is het een groot goed dat elke Rotterdammer de vrijheid heeft om zijn of haar leven naar eigen wens in te richten. Als Rotterdammers erkennen en respecteren we de verscheidenheid en veelkleurigheid van elkaar. Aan de andere kant leidt die diversiteit tot spanningen en botsingen- als de normen en waarden van verschillende mensen ver uit elkaar liggen; als mensen elkaar hun denkbeelden en gedrag willen opdringen; als ze in hun gedrag afwijken van wat gangbaar is. Om in al onze diversiteit te kunnen samenleven is het noodzakelijk dat we een aantal waarden en normen vaststellen, die door elke Rotterdammer worden erkend. En dat we die normen daadwerkelijk gebruiken in de dagelijkse omgang met elkaar.Uiteraard is de vrijheid van godsdienst daarbij een belangrijk uitgangspunt, wat inhoudt dat ieder individu vrij is om te geloven wat hij wil. In de Rotterdamse Burgerschapscode analyseert het college de problemen in onze stad, en stelt het de normen vast die we moeten hanteren om die problemen op te lossen. Met dit deze burgerschaps- code willen we de binding tussen de Rotterdammers versterken. We roepen elke Rotterdammer op om deze normen te onderschrijven. Om verantwoordelijkheid te nemen voor de leefbaarheid in onze stad. Om mee te doen. Om elkaar, als dat nodig is, aan te spreken op elkaars opvattingen en gedrag. De Rotterdamse burgerschapscode
Wij Rotterdammers
1. nemen verantwoordelijkheid voor onze stad en voor elkaar en discrimineren elkaar niet; 2. gebruiken Nederlands als onze gemeenschappelijke taal; 3. accepteren geen radicalisering en extremisme;
4. voeden onze kinderen op tot volwaardige burgers; 5. behandelen vrouwen gelijk aan mannen en met respect; 6. behandelen homoseksuelen gelijk aan heteroseksuelen en met respect; 7. behandelen (anders-) gelovigen en niet-gelovigen gelijk en met respect.

1. Wij nemen verantwoordelijkheid voor onze straat, onze wijk en onze stad

Analyse
Door de immigratie is onze samenleving de afgelopen tientallen jaren pluriform geworden. Er bestaan in onze stad grote verschillen in uiterlijk, ideeën, religie, gebruiken, gedrag en geschiedenis. Aan de ene kant vraagt en levert de nieuwe pluriforme stadsbevolking nieuwe dienstverlening, een ander winkelaanbod en vernieuwing van het culturele leven. Dat biedt kansen om het sociale, culturele en economische klimaat van de stad te versterken en de talenten van alle Rotterdammers te benutten. Aan de andere kant leggen de verschillen soms een zware druk op de samenlevingsverbanden in een aantal straten en wijken van Rotterdam. Te meer omdat veel etnische minderheden en de autochtone bevolking zich vrijwel uitsluitend bewegen in de eigen kring; ze gaan naar de eigen slager, de eigen groentewinkel en de eigen school en brengen hun vrije tijd alleen met personen met dezelfde achter- grond door. Op zich is daar niks mis mee. Maar het wordt een probleem wanneer mensen niet weten hoe ze zich moeten gedragen wanneer ze buiten hun eigen kring met andere mensen in contact komen. Dan botsen de opvattingen en worden vooroordelen bevestigd: "zie je nou wel?" Deze vooroordelen leiden soms tot discriminatie. Op straat, in uitgaansgelegenheden en op de arbeids- markt. Voor jongeren die hun opleiding afronden is het te vaak moeilijk om direct aan het werk op een stage- of werkplek te komen. Dat demotiveert jongeren in belangrijke mate. Zij moeten vaststellen dat hun toekomstverwachtingen niet uitkomen (werk, inkomen, aanzien in de maatschappij). Ze raken teleurgesteld en voelen zich verraden en gekwetst en buitengesloten door de Nederlandse samen- leving. We moeten er dan ook alles aan doen om iedere vorm van discriminatie, ook op arbeidsmarkt, te voorkomen en te bestrijden.
Willen we als stad een gemeenschap vormen en in harmonie met elkaar samenleven, dan moeten we onze gezamenlijke kernwaarden en normen bepalen. Dan moet elke Rotterdamse burger zijn of haar verantwoordelijkheid nemen en naar die normen leven. Dat betekent: meedoen, je inzetten voor deze samenleving. Actief een bijdrage leveren én elkaar ook de volle ruimte bieden om mee te doen. Elkaar aanspreken als dat nodig is. Wie dit doet krijgt daarmee de ruimte om zichzelf te zijn en zich te ontwik- kelen. In zijn straat, zijn wijk en in zijn stad. Als we als Rotterdammers waarden en normen delen is er ook alle ruimte om trots te zijn op de veelzijdigheid in onze stad. Hoe pakken we dit aan?
1. Wij nemen actief deel aan de samenleving - door te werken, een opleiding te volgen of door vrijwilligerswerk te doen.
2. Wij nemen buiten onze eigen etnische of religieuze kring deel aan de samenleving. 3. Wij discrimineren niet en behandelen elkaar met respect, ongeacht iemands afkomst. 4. Wij accepteren niet dat anderen discrimineren. Als dit toch gebeurt, dan protesteren we daartegen. Helpt dit niet, dan schakelen we de instanties in. In eerste instantie komen we zelf in actie.
5. Als er problemen zijn, bespreken we die met elkaar en met respect voor elkaar. 6. Wij zijn trots dat we Rotterdammer zijn. Wij nemen verantwoordelijkheid voor Rotterdam. Rotterdamse Burgerschapscode 2/8

2. Wij gebruiken Nederlands als onze gemeenschappelijke taal

Analyse
Nog steeds zien we grote groepen Rotterdammers die niet mee kunnen doen omdat ze de taal niet spreken. Onvoldoende beheersing van het Nederlands leidt tot een kloof tussen Rotterdamse burgers. Of het nu is op straat, op het werk, thuis of tijdens gebedsdiensten, het komt te vaak voor dat de een niet begrijpt wat de ander bedoelt. Dat leidt tot onbehagen, vervreemding, angst en tenslotte tot verwij- dering. Denk alleen al aan het belang van het Nederlands voor de opvoeding. Hoe kun je je kinderen voorbereiden en op weg helpen in de Nederlandse samenleving, als je de taal niet beheerst en over- draagt. Dat leidt tot verwarring en onzekerheid bij het kind, en achterstand nog voordat het begint deel te nemen aan onze maatschappij.
Het Nederlands is de eerste stap. Voor opvoeden, naar school gaan, studeren, werken, opvoeden, daadwerkelijk participeren. Zonder gemeenschappelijke taal en gemeenschappelijk begrip hebben we geen gemeenschap. Zonder beheersing en gebruik van het Nederlands kunnen we niet meedoen. Waar houden we ons aan?
1. Nederlands is de gemeenschappelijke taal van Rotterdam. In het openbaar spreken we Nederlands - op school, op het werk, op straat en in het buurthuis. 2. Het is onze verantwoordelijkheid om het Nederlands voldoende te beheersen, of anders om dat te leren.
3. Wij voeden onze kinderen grotendeels in het Nederlands op, zodat zij volop kansen hebben in onze samenleving.
3. Wij accepteren geen radicalisering en extremisme Analyse
In de nasleep van 11 september 2001 en de moord op Theo van Gogh in 2004 worstelt ook Rotterdam met vragen over radicalisering en extremisme. Met name de zorg over de invloed van de radicale islam neemt toe. Een aantal radicale moslims keert zich tegen onze samenleving, waaronder het in het westen gehanteerde onderscheid tussen kerk en staat en tegen de democratie als staatsvorm. Ze voelen zich verplicht om de bestaande maatschappij te veranderen en beschouwen geweld en godsdienstig geïnspireerd terrorisme, daarbij als een legitiem middel. Deze minderheidsbeweging vormt een bedreiging voor alle Rotterdammers, ook voor de moslims in onze stad. Ook andere vormen van radicalisering en links en rechts extremisme vormen een bedreiging voor onze samenleving. Maar vooral het tegengaan van radicalisering van moslimjongeren is op dit moment een van de grote uitdagingen. Wij Rotterdammers moeten radicalisering voorkomen. De strijd tegen radicalisering is de strijd van ons allemaal. We zullen als stad de strijd moeten aanbinden met elke vorm van geweld, met elke bedreiging, met elke vorm van dwang waarmee extremisten hun gelijk willen afdwingen. Dit geeft een bijzondere verantwoordelijkheid voor opvoeders, voor het onderwijs, voor geestelijke en politieke leiders om de weerbaarheid van Rotterdamse burgers tegen radicale en extremistische opvattingen te vergroten. Wat doen we?
1. Wij accepteren niet dat een geloofsovertuiging, een levensbeschouwing of politieke opvattingen worden gebruikt om geweld, dwang, bedreiging of bangmakerij te legitimeren; niet in onze gezinnen, niet in onze families, en niet in onze dagelijkse omgang met elkaar. 2. Wij accepteren geen radicalisme, extremisme en gedrag dat in strijd is met de (grond)wet, en nemen daar openlijk afstand van.
3. Mensen die dit gedrag vertonen, of dreigen te vertonen, moeten wij daar op aanspreken, ook in eigen kring.
4. Bij signalen van radicalisering, extremisme en handelingen die in strijd zijn met de democratische rechtsorde, waarschuwen we de politie.
Rotterdamse Burgerschapscode 3/8

4. Wij voeden onze kinderen op tot volwaardige burgers

Analyse
We zijn verantwoordelijk om onze kinderen te laten slagen in onze samenleving. Ouders zijn hierbij primair verantwoordelijk. Zij moeten hun kinderen de instrumenten meegeven om goed om te kunnen gaan met de vrijheid van het individu en de eigen verantwoordelijkheid. Zij moeten beseffen dat onderwijs de sleutel is voor voorwaardige deelname aan de maatschappij en hun kinderen (jongens en meisjes) hierin stimuleren en begeleiden. Daarmee bereiden ze hun kinderen goed voor op hun plaats in de maatschappij en vergroten ze de kansen op een goede maatschappelijke positie. De relatie tussen ouders en kinderen is in de afgelopen decennia in Nederland sterk veranderd. We hadden vroeger het traditionele rolpatroon, waarin de ouders de absolute macht hadden en alle beslis- singen namen. Tegenwoordig overleggen en onderhandelen ouders meer met hun kinderen. Deze manier van opvoeden past bij de moderne samenleving, waarin vrijheid van het individu en de eigen verantwoordelijkheid voorop staan.
Deze moderne opvoedingsstijl is niet overal gangbaar. Nog steeds worden kinderen belemmerd om deel te nemen aan de Rotterdamse samenleving en om om te gaan met andere Rotterdammers. Soms is sprake van fysiek en psychisch geweld. Soms worden in de opvoeding waarden overgedragen die haaks staan op de waarden van onze samenleving. Worden jongens en meisjes niet gelijke kansen en verantwoordelijkheden geboden. Wordt meisjes de mogelijkheid ontzegd om net als jongens uit te gaan, of te sporten. Of wordt door ouders of familie een huwelijkspartner opgedrongen. Hoe voeden we onze kinderen op tot volwaardige burgers? 1. Rotterdamse ouders steunen hun kinderen bij het (leren) maken van hun eigen keuzes - ook ten aanzien van geloof, levensbeschouwing en seksualiteit. 2. Om onze kinderen optimaal voor te bereiden op de Rotterdamse samenleving, voeden wij hen op met voldoende aandacht voor Nederlandse waarden, normen, cultuur en tradities. 3. Wij voeden meisjes en jongens gelijkwaardig op en geven hen gelijke kansen en gelijke verantwoordelijkheden.
4. Wij respecteren het recht op eigen partnerkeuze en dringen onze kinderen geen huwelijkspartner op.
5. Wij gunnen onze kinderen recht op gelijke vrijetijdsbesteding (uitgaan, deelname aan sport e.d.). 6. Wij zijn mede verantwoordelijk voor het schoolsucces van onze kinderen en ondersteunen hen daarbij met onze tijd en aandacht.
7. Wij melden alle vormen van geweld, verwaarlozing en onderdrukking van kinderen in onze omgeving bij politie en justitie.
5. Wij behandelen vrouwen gelijk aan mannen en met respect Analyse
Vrouwen moeten alle ruimte krijgen om hun talenten te benutten. In Rotterdam heb je als vrouw de vrijheid om je eigen manier van leven te bepalen. Wat je afkomst ook is. Er is hier geen ruimte voor discriminatie op basis van geslacht. Niet in het gezin, niet in de familie en niet op straat. Mannen en vrouwen zijn weliswaar verschillend van elkaar maar in elk opzicht gelijkwaardig aan elkaar. Dat betekent dat vrouwen dezelfde rechten, plichten en mogelijkheden hebben als mannen. De gelijkheid van man en vrouw is een grondslag van onze rechtsstaat. Ook in onze Rotterdamse samenleving worden vrouwen nog steeds onderdrukt. Dat kan gebeuren op grond van hun geloof, van hun cultuur,of simpelweg op grond van het feit dat zij vrouwen zijn. Het kan gaan om vrouwenmishandeling, zoals huiselijk geweld of besnijdenis, maar ook om het opleggen van beperkingen in de vrijheid van beweging of om te gaan werken. Met name seksuele vrijheid wordt vrouwen vaak ontzegd, en als zij zich niet aan de normen houden, kunnen zij het slachtoffer worden Rotterdamse Burgerschapscode 4/8

van eerwraak. De vrees van ouders dat hun dochters omgang hebben met jongens kan zo leiden tot beperking van de ontplooiingsmogelijkheden van meisjes. Soms worden vrouwen uitgehuwelijkt, of worden in gebedshuizen of in huiskamers informele huwelijken gesloten die niet door de Nederlandse wet zijn bekrachtigd, waardoor zij de bescherming die de wet hen biedt moeten ontberen. Dat maakt vrouwen extra afhankelijk en kwetsbaar. Het is door al deze belemmeringen moeilijk om een bestaan op te bouwen in een samenleving waarin eigen verantwoordelijkheid en zelfstandigheid centraal staan. Hoe maken wij ons sterk voor vrouwen in Rotterdam? 1. Vrouwen hebben het recht om zelf hun leven in te richten ­ dus ook op het gebied van partner- keuze, seksueel actief zijn en seksuele voorkeur. Dit recht wordt door iedereen gerespecteerd. 2. Wij verwerpen huwelijken die in gebedshuizen zijn gesloten als die niet ook zijn geformaliseerd binnen de wet.
3. Wij tolereren geen geweld en psychische dwang ten opzichte van vrouwen en meisjes vanwege de norm om maagd te blijven tot het huwelijk. 4. Vrouwen hebben het recht om zonder belemmeringen, door hun partners of anderen, deel te nemen aan het openbare leven. Dat betekent: de vrijheid om deel te nemen aan het onderwijs, het werk en het sociale leven.
5. Wij tolereren geen intimidatie en belediging van vrouwen en meisjes vanwege hun kleding, hun uiterlijk, hun religieuze of etnische achtergrond. 6. Wij tolereren geen vrouwenbesnijdenis, eerwraak, (groeps-)verkrachting, onvrijwillige prostitutie, huiselijk geweld en andere vormen van vrouwenonderdrukking. Gevallen daarvan melden we bij politie en justitie.
6. Wij behandelen homoseksuelen gelijk aan heteroseksuelen en met respect Analyse
Homoseksualiteit is door de eeuwen heen een beladen vorm van liefde geweest. In ons land werd homoseksualiteit pas in de jaren zestig van de vorige eeuw geaccepteerd als een normale seksuele voorkeur in plaats van een ziekte of psychische afwijking. Gaandeweg maakte verwerping plaats voor begrip en legalisatie, gebaseerd op de vrijheid van iedere volwassene om zijn of haar leven naar eigen goeddunken in te richten. Bovendien werd het antidiscriminatieverbod in artikel 1 van de grondwet opgenomen.
Echter, ook in onze tijd wordt de gelijkwaardige positie van homoseksuelen niet door alle Rotterdammers gezien als vanzelfsprekend. Homoseksualiteit wordt veel al afgekeurd en er rust een taboe op. Op straat krijgen homo's te maken met intolerantie en agressie, op scholen worden homo- seksuele leerkrachten en leerlingen geïntimideerd en bedreigd. Met name islamitische homo's onder- vinden veel problemen en weinig steun als zij worstelen met homoseksuele gevoelens. Maar ook zij hebben recht op de vrijheid om hun eigen leven in te richten en extra aandacht is dan ook nodig voor het bestrijden van discriminatie binnen de moslimgemeenschap. Discriminatie van homoseksuelen kunnen we niet toestaan in Rotterdam. Agressie tegen homo's is in strijd met de wet. Ook hier geldt dat tolerantie, als belangrijke waarde in onze pluriforme maatschappij, noodzakelijk is. Scholen, opvoeders en geestelijk leiders hebben een cruciale rol te spelen in de strijd tegen discriminatie op basis van seksuele geaardheid. Hoe brengen wij dit in praktijk?
1. Wij discrimineren homoseksuelen niet, en leren dit aan onze kinderen. 2. Wij respecteren homoseksuelen, ook als onze eigen kinderen homoseksueel zijn. 3. Wij verwerpen geweld tegen homoseksuelen en melden geweld tegen homo's bij politie en justitie.
4. Wij spreken elkaar aan op intolerant gedrag tegenover homoseksuelen. Rotterdamse Burgerschapscode 5/8

7. Wij behandelen (anders-) gelovigen en niet-gelovigen gelijk en met respect

Analyse
De Rotterdamse bevolking bestaat uit niet-gelovigen, antroposofen, humanisten of mensen met een eigen spirituele opvattingen en christenen, joden, moslims, hindoes, boeddhisten. Lange tijd heeft dit niet geleid tot grote problemen. Maar de laatste jaren zijn verschillende groepen, waaronder moslims en niet-moslims, in toenemende mate tegenover elkaar komen te staan. Dit heeft te maken met de internationale ontwikkelingen ­ onder andere in het Midden-Oosten, met radicale uit- spraken en gewelddadige acties van een aantal fundamentalistische moslims ­ ook in Nederland, en met de respectloze bejegening en uitsluiting van moslims in het openbaar. Aan beide kanten neemt het wantrouwen toe en dreigen mensen zich terug te trekken in hun eigen kring. De vrijheid van godsdienst en levensovertuiging is een pijler van onze samenleving. Dat betekent dat gelovigen anders- of niet-gelovigen moeten accepteren, ook binnen hun eigen (familie-) kring, en dat mensen zonder geloof, gelovigen moeten accepteren. Als het gaat om levensovertuiging zijn wij allen gelijk en verdienen we hetzelfde respect. Geloof of andere opvattingen mogen echter nooit gebruikt worden als legitimatie voor geweld.
Hoe zorgen we voor gelijkheid tussen gelovigen en niet-gelovigen? 1. Welke godsdienstige, spirituele of levensbeschouwelijke opvattingen we ook hebben, we voegen ons naar de Nederlandse grondwet en erkennen de vrijheid van godsdienst en de scheiding tussen kerk en staat.
2. Iedereen heeft recht op zijn eigen geloof of levensovertuiging ­ ook in eigen kring, familie, gezin of etnische, religieuze of levensbeschouwelijke groep, ook om uit te treden. 3. Wij bieden elkaar de ruimte om geloof, ongeloof, spiritualiteit en levensbeschouwing op onze eigen manier vorm te geven.
4. Wij belemmeren elkaar niet op grond van geloofsovertuiging, levensbeschouwing, of culturele tradities, om volwaardig deel te nemen aan de Rotterdamse samenleving.

Rotterdamse Burgerschapscode 6/8

De Rotterdamse burgerschapscode
samengevat

1. Wij Rotterdammers nemen verantwoordelijkheid voor onze stad en voor elkaar en discrimineren elkaar niet
­ Wij nemen actief deel aan de samenleving - door te werken, een opleiding te volgen of door vrijwilligerswerk te doen.
­ Wij nemen buiten onze eigen etnische of religieuze kring deel aan de samenleving. ­ Wij discrimineren niet en behandelen elkaar met respect, ongeacht iemands afkomst. ­ Wij accepteren niet dat anderen discrimineren. Als dit toch gebeurt, dan protesteren we daartegen. Helpt dit niet, dan schakelen we de instanties in. In eerste instantie komen we zelf in actie.
­ Als er problemen zijn, bespreken we die met elkaar en met respect voor elkaar. ­ Wij zijn trots dat we Rotterdammer zijn. Wij nemen verantwoordelijkheid voor Rotterdam. 2. Wij Rotterdammers gebruiken Nederlands als onze gemeenschappelijke taal ­ Nederlands is de gemeenschappelijke taal van Rotterdam. In het openbaar spreken we Nederlands ­ op school, op het werk, op straat en in het buurthuis. ­ Het is onze verantwoordelijkheid om het Nederlands voldoende te beheersen, of anders om dat te leren.
­ Wij voeden onze kinderen grotendeels in het Nederlands op, zodat zij volop kansen hebben in onze samenleving.
3. Wij Rotterdammers accepteren geen radicalisering en extremisme ­ Wij accepteren niet dat een geloofsovertuiging, een levensbeschouwing of politieke opvattingen worden gebruikt om geweld, dwang, bedreiging of bangmakerij te legitimeren; niet in onze gezinnen, niet in onze families, en niet in onze dagelijkse omgang met elkaar. ­ Wij accepteren geen radicalisme, extremisme en gedrag dat in strijd is met de (grond)wet, en nemen daar openlijk afstand van.
­ Mensen die dit gedrag vertonen, of dreigen te vertonen, moeten we daar op aanspreken, ook in eigen kring.
­ Bij signalen van radicalisering, extremisme en handelingen die in strijd zijn met de democratische rechtsorde, waarschuwen we de politie.
4. Wij Rotterdammers voeden onze kinderen op tot volwaardige burgers ­ Rotterdamse ouders steunen hun kinderen bij het (leren) maken van hun eigen keuzes - ook ten aanzien van geloof, levensbeschouwing en seksualiteit. ­ Om onze kinderen optimaal voor te bereiden op de Rotterdamse samenleving, voeden wij hen op met voldoende aandacht voor Nederlandse waarden, normen, cultuur en tradities. ­ Wij voeden meisjes en jongens gelijkwaardig op en geven hen gelijke kansen en gelijke verantwoordelijkheden.
­ Wij respecteren het recht op eigen partnerkeuze en dringen onze kinderen geen huwelijkspartner op.
­ Wij gunnen onze kinderen recht op gelijke vrijetijdsbesteding (uitgaan, deelname aan sport e.d.). ­ Wij zijn mede verantwoordelijk voor het schoolsucces van onze kinderen en ondersteunen hen daarbij met onze tijd en aandacht.
­ Wij melden alle vormen van geweld, verwaarlozing en onderdrukking van kinderen in onze omgeving bij politie en justitie.
Rotterdamse Burgerschapscode 7/8

5. Wij Rotterdammers behandelen vrouwen gelijk aan mannen en met respect ­ Vrouwen hebben het recht om zelf hun leven in te richten ­ dus ook op het gebied van partnerkeuze, seksueel actief zijn en seksuele voorkeur. Dit recht wordt door iedereen gerespecteerd.
­ Wij verwerpen huwelijken die in gebedshuizen zijn gesloten als die niet ook zijn geformaliseerd binnen de wet.
­ Wij tolereren geen geweld en psychische dwang ten opzichte van vrouwen en meisjes vanwege de norm om maagd te blijven tot het huwelijk.
­ Vrouwen hebben het recht om zonder belemmeringen, door hun partners of anderen, deel te nemen aan het openbare leven. Dat betekent: de vrijheid om deel te nemen aan het onderwijs, het werk en het sociale leven.
­ Wij tolereren geen intimidatie en belediging van vrouwen en meisjes vanwege hun kleding, hun uiterlijk, hun religieuze of etnische achtergrond. ­ Wij tolereren geen vrouwenbesnijdenis, eerwraak, (groeps-)verkrachting, onvrijwillige prostitutie, huiselijk geweld en andere vormen van vrouwenonderdrukking. Gevallen daarvan melden we bij politie en justitie.
6. Wij Rotterdammers behandelen homoseksuelen gelijk aan heteroseksuelen en met respect
­ Wij discrimineren homoseksuelen niet, en leren dit aan onze kinderen. ­ Wij respecteren homoseksuelen, ook als onze eigen kinderen homoseksueel zijn. ­ Wij verwerpen geweld tegen homoseksuelen en melden geweld tegen homo's bij politie en justitie.
­ Wij spreken elkaar aan op intolerant gedrag tegenover homoseksuelen. 7. Wij Rotterdammers behandelen (anders-) gelovigen en niet-gelovigen gelijk en met respect
­ Welke godsdienstige, spirituele of levensbeschouwelijke opvattingen we ook hebben, we voegen ons naar de Nederlandse grondwet en erkennen de vrijheid van godsdienst en de scheiding tussen kerk en staat.
­ Iedereen heeft recht op zijn eigen geloof of levensovertuiging ­ ook in eigen kring, familie, gezin of etnische, religieuze of levensbeschouwelijke groep, ook om uit te treden. ­ Wij bieden elkaar de ruimte om geloof, ongeloof, spiritualiteit en levensbeschouwing op onze eigen manier vorm te geven.
­ Wij belemmeren elkaar niet op grond van geloofsovertuiging, levensbeschouwing, of culturele tradities, om volwaardig deel te nemen aan de Rotterdamse samenleving. College van Burgemeester & Wethouders, 17 januari 2006 Voor informatie:
Bestuursdienst Gemeente Rotterdam
Afdeling Communicatie
010 - 417 23 17
Rotterdamse Burgerschapscode 8/8

noot voor de redactie