Kwart verloor meer dan 90%
Beursintroducties renderen ondermaats
Beursintroducties (IPO's) renderen ondermaats. Dat is de belangrijkste conclusie van het onderzoek dat de VEB verrichtte naar de prestaties van beursintroducties in de periode 1996-2005. In deze periode gingen 70 ondernemingen (exclusief vastgoed en beleggingsfondsen) naar de beurs.
De belangrijkste uitkomsten van het VEB onderzoek zijn: Van de 70 beursintroducties staan er 45 (64 procent) beneden de introductiekoers en 25 (36 procent) boven de introductiekoers. De mediaan ligt op een koersverlies van 28 procent. Maar liefst 8 van de in 1996-2005 geïntroduceerde bedrijven zijn inmiddels failliet verklaard. Tot deze groep behoren onder meer KPNQwest (2,6 jaar na introductie failliet), RingRosa (2,9 jaar) en Landis (4,2 jaar). Negen geïntroduceerde bedrijven hebben een koersverlies geleden tussen 90 en 100 procent. Dit betreft onder meer TIE, Newconomy (nu RT Company), AND en Prolion (nu Punch Technix). De belegger in World Online die is ingegaan op het ruilbod van Tiscali heeft per saldo 97 procent verlies geleden. In totaal hebben beleggers bij 17 beursfondsen (8 faillissementen en 9 grote dalers) een koersverlies geleden van meer dan 90 procent. Dit is bijna een kwart van de beursintroducties in de periode 1996-2005. Er is groot verloop in het aantal beursgangers. 30 beursintroducé's hebben de beurs inmiddels weer verlaten: 22 bedrijven werden overgenomen en 8 bedrijven gingen failliet. Voorts is het de verwachting dat nog eens 3 bedrijven (McGregor, Priority Telecom en Versatel) de beurs op korte termijn zullen verlaten. Dat brengt het aantal overblijvers op 37, ofwel 53 procent. De beste vijf beursintroducties zijn Innoconcepts (genoteerd): +708,5 procent Benckiser (gefuseerd) + 367,5 procent Endemol I (overgenomen) + 255,4 procent Kardan (genoteerd) + 220,4 procent Beter Bed (genoteerd) + 175,5 procent 2005 was evident een beter jaar voor beursintroducties. Het aantal van 4 (Endemol II, Galapagos, TeleAtlas, TomTom) is gelijk aan het totaal aantal introducties in de jaren 2001(1), 2002(0), 2003(1) en 2004 (2). In de periode 1996-2000 gingen evenwel gemiddeld 12 fondsen per jaar naar de beurs. De beursintroducties van 2005 dienden vooral om bestaande aandeelhouders de mogelijkheid te geven hun belang te verzilveren (cashen). In totaal werd bij deze 4 beursintroducties voor 1,38 miljard euro aan aandelen geplaatst. Daarvan betrof 1,10 miljard euro (80 procent) herplaatsing en slechts 0,28 miljard euro (20 procent) nieuw kapitaal.
De belangrijkste conclusie luidt dat beursintroducties in de afgelopen tien jaar ondermaats hebben gepresteerd. De combinatie van negatieve koersontwikkeling (de mediaan ligt op 28 procent koersdaling sinds introductie) en het verhoogde risico (ontbreken van track record en verhoogde kans op faillissement) geven aan dat het voor beleggers gemiddeld niet lonend was om op beursintroducties in te schrijven. Voor dit slechte performance zijn drie verklaringen te vinden.
Allereerst lag het zwaartepunt van de beursintroducties in de ICT/internet-hausse van 1998-2000. Deze sectoren zijn sindsdien sneller gedaald dan het beursgemiddelde. Een tweede belangrijke factor betreft de versoepeling van de beursregels door Euronext Amsterdam (en rechtvoorganger Amsterdam Exchanges). Hierdoor werden bedrijven die verlieslatend waren, een zwakke vermogensbasis hadden en/of amper over een track record beschikten, tot de beurs toegelaten. Voorts stemmen zittende aandeelhouders vooral in met een beursgang als de beurswaardering hoog ligt. Dit limiteert de stijgingskansen van de nieuwe beleggers.
Gezien de positieve uitschieters - de top 5 steeg tussen 175 en 700 procent in koers - kan niet worden geconcludeerd dat de belegger beursintroducties altijd moet mijden. Selectiviteit is evenwel op zijn plaats.
De VEB heeft de volgende aanbevelingen voor beleggers: Vanwege de ondermaatse prestaties van beursintroducties is er geen reden om overhaast bij een IPO in te schrijven. Zelfs bij de succesvolle beursintroductie van TomTom hadden beleggers later nog de kans om de aandelen beneden de introductiekoers (17,50 euro) te kopen. Beursintroducties kennen een bovengemiddeld risico. Indien de belegger niet voor dat extra risico wordt gecompenseerd - namelijk via een lagere waardering - is het verstandig die introductie links te laten liggen. Let op de motivering van de beursgang. Wordt er nieuw geld opgehaald (positief) of is de introductie alleen bedoeld om de zittende aandeelhouders hun belang te laten verzilveren (negatief). Let op de winstgevendheid van het bedrijf. De 15 best presterende beursgangers in de periode 1996-2005 waren op het moment van de beursgang allemaal winstgevend. Vereniging van Effectenbezitters
De volledige rapportage (14 pagina's) is op te vragen bij het secretariaat van de VEB (070-3130000) of door deze mail te beantwoorden (