WOB-verzoeken
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
ons kenmerk : IZ. 2006/156
datum : 03-02-2006
onderwerp : Verslag Landbouw- en Visserijraad 23 januari 2006
bijlagen : 1
Geachte Voorzitter,
Hierbij breng ik u verslag uit van de Landbouw- en Visserijraad die op
23 januari jl. in Brussel heeft plaatsgevonden. In de bijlage bericht
ik u over twee gedane toezeggingen in het AO Landbouw- en Visserijraad
d.d. 24 december jl.
De afgelopen Raad stond vooral in het teken van de presentatie van
nieuwe wetsvoorstellen voor biologische landbouw en streekproducten en
van het actieplan dierenwelzijn voor de periode 2006-2010. Het
voorzitterschap presenteerde in deze eerste Raad van het nieuwe jaar
zoals gebruikelijk zijn werkprogramma. Inhoudelijk werd voor de eerste
maal van gedachten gewisseld over het actieplan biomassa. Bovendien
heeft de Raad Cyprus goedkeuring verleend voor het verlenen van
staatssteun. Verder is gesproken over de situatie op zowel de
pluimvee- als de op suikermarkt en heeft Commissaris Kyprianou de Raad
bijgepraat over aviaire influenza. Er stonden geen visserijonderwerpen
op de agenda.
Lijst met A-punten
Zie bijlage.
Werkprogramma voorzitterschap
Het Oostenrijkse voorzitterschap heeft zijn werkprogramma voor het
komende half jaar uiteengezet. Opvallend is dat de onderwerpen
biomassa en alternatieve en duurzame energiebronnen een voorname plek
op de agenda innemen. Het voorzitterschap legt daarbij nadrukkelijk
een verband met recente ontwikkelingen op het terrein van
energieafhankelijkheid. Zo zet het in op afronding van de besprekingen
over het actieplan biomassa en de nog te verschijnen EU-strategie voor
biobrandstoffen. De informele Landbouwraad zal geheel in het teken
staan van de landbouwgerelateerde aspecten van deze thematiek. Voorts
zal veel aandacht uitgaan naar het vraagstuk over coëxistentie tussen
genetisch gemodificeerde en conventionele gewassen. Hierover
organiseert het voorzitterschap van 4 - 6 april a.s. in Wenen een
conferentie.
Wat betreft de reguliere wetgevingsagenda wordt gestreefd naar
afronding van de voorstellen voor biologische landbouw, de herziening
van de regels voor streekproducten en de afronding van de juridische
teksten van het politiek akkoord over de suikerhervorming.
Vermeldenswaard is verder de conferentie over dierenwelzijn eind maart
in Brussel, waarmee vervolg wordt gegeven aan het deze week
gepresenteerde actieplan.
De Landbouw- en Visserijraad zal volgens goed gebruik nauw betrokken
blijven bij de WTO-onderhandelingen en op visserijgebied streeft het
voorzitterschap naar een politiek akkoord over het Europees
Visserijfonds.
Actieplan biomassa
De Commissarissen Piebalgs (Energie) en Fischer Boel (Landbouw)
presenteerden gezamenlijk het actieplan om het gebruik en de
ontwikkeling van energie uit biomassa te stimuleren. Eerstgenoemde
meldde dat de Commissie binnenkort een groenboek voor het Europees
energiebeleid zal presenteren met duurzaamheid, bevoorrading en een
goede concurrentiepositie als centrale doelstellingen. De ontwikkeling
van biomassa kan in de ogen van de Commissie een belangrijke bijdrage
aan deze doelstellingen leveren. In het actieplan wordt dan ook een
aantal stappen uiteengezet die moeten leiden tot de verdubbeling van
de productie van biomassa in 2010. Fischer Boel benadrukte de rol die
de landbouw hierin kan spelen en refereerde daarbij aan de ruimere
mogelijkheden die het gemeenschappelijk landbouwbeleid hiertoe sinds
de hervorming van 2003 biedt.
De Commissaris gaf aan persoonlijk veel waarde aan dit dossier te
hechten en liet weten dat de Commissie bij wijze van eerste begin meer
voorlichting zal geven over (steunmaatregelen voor) energiegewassen.
De Raad liet zich in vrij algemene bewoordingen positief uit over de
presentatie van de Commissie. Net als ikzelf refereerde een aantal van
mijn collega's daarbij aan de toenemende energieafhankelijkheid en
recente incidenten op dit gebied. Ook werd het belang van biomassa in
het licht van klimaatverandering ter sprake gebracht. Enkele ministers
hielden een pleidooi voor afdoende tariefbescherming voor onder meer
ethanol; een aantal nieuwe lidstaten gaf te kennen dat zij net als de
oude lidstaten gebruik zouden moeten kunnen maken van de in 2003
geïntroduceerde hectarepremie van EUR 45,- voor energiegewassen. Ik
heb mijn waardering voor het actieplan uitgesproken en benadrukt dat
met name onderzoek naar hoogrenderende biobrandstoffen moet worden
gestimuleerd. Deze tweede-generatie biobrandstoffen heeft naar mijn
mening namelijk ook vanuit het oogpunt van economisch rendement het
beste toekomstperspectief.
Kwaliteit levensmiddelen
Commissaris Fischer Boel presenteerde drie nieuwe voorstellen op het
gebied van de kwaliteit van levensmiddelen: een voorstel over
biologische productiemethoden en de etikettering van biologische
producten, een voorstel over de bescherming van geografische
aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en een
voorstel inzake landbouwproducten die gegarandeerde traditionele
specialiteiten zijn. Over geen van de voorstellen is door de Raad
inhoudelijk gedebatteerd. Dat zal tijdens een volgende Raad gebeuren.
De Commissaris wees op de voordelen van biologische landbouw voor het
milieu, de boeren en het platteland. Met dit voorstel worden de
bestaande regels voor biologische landbouw herzien. Daarmee wordt
invulling gegeven aan een aantal elementen van het actieplan
biologische landbouw, dat dateert uit 2004. Met het voorstel wil
Fischer Boel de huidige gedetailleerde regelgeving omzetten in meer
algemene doelstellingen en basisregels. Zo wil zij met de nieuwe
regels enige ruimte creëren voor regionale flexibiliteit. Daarmee
kunnen producenten beter inspelen op verschillende klimatologische
omstandigheden, hetgeen moet leiden tot een gelijker speelveld.
De overige twee voorstellen hebben betrekking op de drie
beschermingscategorieën voor streekproducten die de EU sinds 1992
kent: beschermde oorsprongsbenaming (BOB), beschermde geografische
aanduiding (BGA) en gegarandeerde traditionele specialiteit (GTS). De
Commissaris lichtte toe dat aanpassing van de huidige regels
noodzakelijk is als gevolg van de uitspraken van een op instigatie van
de VS en Australië opgesteld WTO-panel. Dit panel heeft geoordeeld dat
aanvragen en bezwaren van derde landen rechtstreeks bij de Commissie
moeten kunnen worden ingediend. Op dit moment kan dat nog niet. De
Commissie streeft tegelijkertijd naar een vereenvoudiging van de
administratieve procedures, die tot een grotere homogeniteit en
gelijkheid van aanvragen moet leiden. Omdat de EU voor 1 april gevolg
moet hebben gegeven aan de uitspraak van het WTO-panel, streven
voorzitterschap en Commissie naar besluitvorming eind maart.
Staatssteun Cyprus
Het verzoek dat Cyprus afgelopen november indiende om staatssteun te
mogen verlenen ter verlichting van de schuldenlast van Cypriotische
boeren is door de Raad gehonoreerd. De Cypriotische minister noemde in
een kort betoog de bijzondere omstandigheden die zijns inziens de
aanvullende nationale steun van ongeveer EUR 40 miljoen
rechtvaardigen. Met name de gevolgen van de Turkse invasie in 1974 en
de droogte in de jaren negentig hebben tot een schuldenlast geleid die
de economische ontwikkeling van de Cypriotische landbouw ernstig
belemmert. Hoewel ik in beginsel terughoudend sta tegenover dit soort
aanvullende steun buiten de Europese kaders, heb ik een consensus van
de Raad niet als enige willen blokkeren. Net als het Verenigd
Koninkrijk, Zweden en Denemarken heb ik mij daarom van stemming
onthouden.
Actieplan dierenwelzijn 2006-2010
Commissaris Kyprianou gaf een korte presentatie van zijn actieplan
voor de bescherming van het dierenwelzijn. Dit actieplan is een
spoorboekje voor het communautair dierenwelzijnsbeleid voor de komende
jaren en stoelt op vijf elementen. Allereerst streeft de Commissie
naar minimum-welzijnsnormen voor landbouwhuisdieren waarvoor tot nog
toe slechts algemene welzijnsregels bestaan. Daarbij gaat het onder
meer om vleesvee, melkkoeien en schapen. Ook zet Kyprianou in op een
reductie en verfijning van dierproeven. Een derde actiepunt is de
ontwikkeling van dierenwelzijnindicatoren. Dat biedt perspectief voor
de door Nederland gewenste ontwikkeling van doelvoorschriften (in
plaats van middelvoorschriften).
Verder zal de Commissie inzetten op verbetering van informatie over
dit onderwerp aan de consument. Tot slot wordt gestreefd naar het
opzetten en ondersteunen van initiatieven om te komen tot een hoger
mondiaal dierenwelzijnsniveau. In februari zal de Raad voor de eerste
maal van gedachten wisselen over dit onderwerp.
Diversen
a) Aviaire influenza
Commissaris Kyprianou praatte de Raad bij over aviaire influenza. Hij
lichtte de situatie in Turkije toe en meldde dat de Commissie experts
blijft inzetten ter ondersteuning van de Turkse autoriteiten. Tevens
deed Kyprianou verslag van de internationale donorconferentie die
enkele dagen voor de Raad in Peking had plaatsgevonden. In totaal is
$1,9 miljard toegezegd voor de mondiale bestrijding van vogelpest. In
aanvulling op de bestaande beschermingsmaatregelen in de EU deden
Duitsland en Frankrijk het voorstel om reizigers bij binnenkomst in de
EU een verklaring in te laten vullen waarin men aangeeft geen verboden
producten in te voeren. Met mij reageerden enkele andere collega's
positief op dit voorstel, dat kan bijdragen aan een versterkt
bewustzijn van reizigers. De Commissaris zegde toe hier op korte
termijn op terug te komen. Daarnaast pleitte Duitsland voor het snel
inzetten van specialistenteams in geval van een uitbraak in een derde
land. Kyprianou antwoordde dat dit in Roemenië, Bulgarije en Oekraïne
ook is gebeurd en dat hij zal bekijken hoe deze inzet kan worden
verbeterd. Zelf heb ik de Commissaris naar zijn oordeel gevraagd over
het plaatsen van desinfecterende matten op luchthavens. Zoals ik in
mijn brief aan uw Kamer van 23 januari jl. al heb aangegeven, gaf hij
aan dit niet zinvol te achten. Hij deelde mijn analyse dat risico op
verspreiding via andere wegen veel groter is.
b) Stabilisatie van de suikermarkt
Op verzoek van Duitsland sprak de Raad over de huidige situatie op de
suikermarkt, die wordt gekenmerkt door een productieoverschot. Mijn
Duitse collega drong er bij de Commissie op aan om zo spoedig mogelijk
een besluit te nemen tot het korten van het quotum voor het seizoen
2006/7 met ongeveer tien procent. Ik heb dit pleidooi onderschreven
omdat het van groot belang is dat de markt in evenwicht is bij aanvang
van de nieuwe hervorming. Hoewel niet alle lidstaten positief
reageerden, deelde Commissaris Fischer Boel de geuite zorgen. Ze wees
in dit licht ook op de beperkte exportmogelijkheden als gevolg van de
uitkomsten van het WTO-panel en zei dat het absoluut noodzakelijk was
om het quotum éénmalig te korten. Ze benadrukte dat deze korting
tijdelijk was, namelijk voor de duur van één jaar. Voor het einde van
de maand zal zij een dergelijke maatregel aankondigen in het
Publicatieblad van de EG. Het voorstel zelf kan pas worden aangenomen
nadat de Raad de nieuwe marktordening definitief heeft vastgesteld.
Zeer waarschijnlijk gebeurt dat in de Landbouw- en Visserijraad van 20
februari aanstaande.
c) Situatie op de pluimveemarkt
Net als tijdens de Raad van december vroeg mijn Italiaanse collega
aandacht voor de situatie op de Europese pluimveemarkt, die zich als
gevolg van de uitbraak van vogelpest in omringende landen zorgelijk
ontwikkelt. Commissaris Fischer Boel liet opnieuw weten dat
exportrestituties als enige instrument voorhanden is en dat de
Commissie hiervan gebruik blijft maken. Ze sprak de hoop uit dat de
export de komende weken weer zal aantrekken als het invoerquotum voor
Rusland weer wordt opengesteld.
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
Bijlage
Op het gebied van landbouw en visserij zijn de volgende punten als
A-punt, dat wil zeggen zonder verdere discussie, door de Raad
aangenomen.
* Aanneming van een beschikking van de Raad tot wijziging van
Beschikking 90/424/EEG van de Raad betreffende bepaalde uitgaven
op veterinair gebied.
Het betreft hier de wijzingen van de communautaire vergoedingen voor
de bestrijding van aviaire influenza. Hierover is in de Raad van
afgelopen december een politiek akkoord bereikt, waarover ik u reeds
verslag heb gedaan (Tweede Kamer 2004-2005, 21501-32, nr. 105).
Conform de toezegging aan de Kamer zoals gedaan in het Algemeen
Overleg van 14 december jl. heb ik hierbij ook gepleit voor een
vergoeding voor het slachten van met laag pathogeen aviaire influenza
besmet pluimvee in een slachterij. Nu wordt alleen een vergoeding
uitgekeerd voor de destructie op het bedrijf en ik ben van mening dat
het vergoedingensysteem hiermee een verkeerde prikkel geeft. Echter,
gezien het feit dat alle vergoedingen zijn gelijkgetrokken op 50% en
gezien de eerdere verdeeldheid op dit dossier, ben ik niettemin
akkoord gegaan met het voorstel. Al met al betreft het namelijk een
grote verbetering ten opzichte van bestaande vergoedingensysteem.
* Aanneming van een verordening van de Raad betreffende de sluiting
van het Protocol tot vaststelling, voor de periode van 18 januari
2005 tot en met 17 januari 2011, van de vangstmogelijkheden en de
financiële tegenprestatie, als bedoeld in de Overeenkomst tussen
de Europese Gemeenschap en de Republiek der Seychellen inzake de
visserij voor de kust van de Seychellen.
* Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de
Raad tot instelling van begeleidende maatregelen voor landen van
het suikerprotocol die getroffen zijn door de hervorming van de
EU.
Zoals toegezegd aan de Kamer tijdens het Algemeen Overleg van 14
december jl. bericht ik u over de flankerende maatregelen die de EU
heeft getroffen voor de landen van het ACS suikerprotocol. Een
voorstel hiervoor is inmiddels als A-punt aangenomen. Voor he t jaar
2006 is conform het voorstel van de Commissie een bedrag van EUR 40
miljoen beschikbaar gesteld, dat wordt ingezet ofwel voor de
herstructurering van de suikerindustrie in betrokken landen ofwel voor
economische diversificatie. Voor de periode na 2006 moet de Raad nog
een bedrag vaststellen.
Erratum
In het verslag van de Landbouw- en Visserijraad van 24 en 25 oktober
2005 (Kamerstuk 2005-2006, 21501-32, nr. 146) is abusievelijk vermeld
dat de volgende voorstellen door de Raad zijn aangenomen:
* Vergunningen voor fytosterolen
a. Voorstel voor een beschikking van de Raad tot verlening van
een vergunning voor het in de handel brengen, door Karl Fazer
Ltd., van roggebrood met toegevoegde
fytosterolen/fytostanolen als nieuw voedingsmiddel of nieuw
voedselingrediënt krachtens Verordening (EG) nr. 258/97 van
het Europees Parlement en de Raad.
b. Voorstel voor een beschikking van de Raad tot verlening van
een vergunning voor het in de handel brengen, door
Pharmaconsult Oy Ltd., van roggebrood met toegevoegde
fytosterolen/fytostanolen als nieuw voedingsmiddel of nieuw
voedselingrediënt krachtens Verordening (EG) nr. 258/97 van
het Europees Parlement en de Raad.
c. Voorstel voor een beschikking van de Raad tot verlening van
een vergunning, aan Pouttu Ltd., voor het in de handel
brengen van worst met toegevoegde fytosterolen/fytostanolen
als nieuw voedingsmiddel of nieuw voedselingrediënt krachtens
Verordening (EG) nr. 258/97 van het Europees Parlement en de
Raad.
Over de twee voorstellen voor het toestaan van toevoegingen van
fytosterolen/fytostanolen aan roggebrood heeft de Raad géén
gekwalificeerde meerderheid voor of tegen het voorstel bereikt.
Conform de geldende procedure zal de Commissie de voorstellen
zelfstandig goedkeuren. Het voorstel voor de toevoeging van
fytosterolen/fytostanolen aan worst is door de Raad verworpen en is
daarmee van tafel.
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit