De strijd om de rode lantaarn
Bij binnenkomst in Café/Restaurant De Beurs, het clublokaal van De
Stukkenjagers (www.stukkenjagers.nl) in Tilburg ontmoet ik een schaker
die zo'n tien jaar geen schaakbord heeft aangeraakt. Het is André
Schenk uit Utrecht die ik kende uit mijn periode dat ik in Eindhoven
speelde. Hij legt mij uit dat er belangrijker dingen in het leven zijn
dan schaken (ik geloof dat ingewijden inmiddels wel weten dat deze
visie des Stukkenjagers eigen is) maar hij heeft de draad van het
verzetten van houtjes weer opgepakt. En passant informeert hij nog
even wie de betaalde spelers zijn bij onze vereniging, waarna ik
moeite moet doen om een bulderend gelach binnen te houden omdat de
wedstrijdleider met zijn openingsspeech is begonnen.
'Deze vereniging bestaat slechts uit contributiebetalers waarbij het
enige criterium is om lid te worden als je een beetje gezellig doet',
is mijn antwoord. 'Als het tegenzit ben ik zelfs meer dan 10 euro
kwijt aan de parkeergarage of aan de bon op de ruit van mijn auto
omdat de binnenstad van Tilburg volledig is volgebouwd met
parkeerautomaten en vergunninghouders', voeg ik mijn vroegere
clubgenoot toe. 'Toevallig kwam jouw naam vanmorgen nog ter sprake',
vertel ik hem.
'O, natuurlijk', repliceert Schenk, 'ik speel tenslotte tegen jullie
tweede en er zal wel flink voorbereid zijn'. Ik liet hem maar in de
waan, want het ging in werkelijk over iets heel anders. Tijdens het
inmiddels traditioneel geworden ontbijt bij één van de eerste
tientalspelers thuis passeren de gekste onderwerpen de revue. Hoe we
er op kwamen weet ik niet meer, maar op een gegeven moment ging het
over sterven in het harnas. Zo is de bekende schaker Spanjaard achter
het bord gestorven. Zijn laatste partij speelde hij in Utrecht tegen
André Schenk. Misschien dat de degradatienood waarin De Stukkenjagers
verkeert, dit zwartgallige onderwerp op tafel bracht. Maar het
werkelijk voortreffelijke ontbijt van Cor van Dongen moest daar deze
middag verandering in brengen. En daar leek onze komende tegenstander
ESGOO wel een mooie opponent voor om dit goede voornemen in concrete
daden om te zetten. De mensen uit Enschede leken het gevaar ook te
onderkennen, want bij binnenkomst werd duidelijk dat er enkele
buitenlanders waren opgetrommeld. Zo was grootmeester Berelovich van
stal gehaald om het gevaar dat Maurice Peek heet in bedwang te houden.
Onze kopman is bezig aan een sterk seizoen dat hij begon met een ruime
meesternorm in het toernooi van Vlissingen. Helaas moest hij het
afleggen tegen de Oekraïner.
Aleksandar Berelovich - Maurice Peek (1)
Stelling na 26. Thd3
In deze stelling staat wit wat beter voornamelijk vanwege zijn sterke
paard op e4. Peek dacht dat hij gedwongen was een kwaliteit te geven
omdat hij na een paardzet materiaal zou verliezen, vanwege een
aftrekaanval. Maar hij was even 'vergeten' dat wit na 26. .. Pe8 geen
combinatoire wending voor handen heeft. Overigens staat wit in dat
geval ook heel prettig. Na de tekstzet is de partij in hogere zin
beslist. Berelovich maakt het karwei efficiënt af. 26. .. Txe4 27.
Lxe4 Dxc5 28. Tc3 Da5 29. Ta3 Db4 30. Lxg6 e4 31. Tb3 Da4 32. Dc2 Dd7
33. Lxe4 a5 34. Lxb7 Td8 35. Lc6 Dxg4 36. Tf3+ Kg8 37. Tg3 Db4 38.
Ld5+ Kh8 39. Txg7! Kxg7 40. Dxc7+ ,1-0
In de eerste drieënhalf uur leek het erop dat de thuisclub net als in
de vorige wedstrijd tegen LSG zicht zou krijgen op minimaal een
matchpuntje. Ondergetekende won in een bliksempartij van zijn vroegere
pupil Wouter Spoelman. Inmiddels is Spoelman IM en zijn rating ruim
hoger dan die van mij, maar dat kon hij tijdens de partij niet laten
zien. Een thuis bedacht idee pakte helemaal verkeerd uit. Toen hij
nogmaals de fout in ging was het pleit snel beslecht.
Herman Grooten - Wouter Spoelman (2)
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. a3 La6 5. Dc2 Lb7 6. Pbd2 c5 7. e4
cxd4 8. e5 Ph5?! Bekend in deze stelling zijn 9. .. Pg4 en 9. .. Pg8.
Spoelman had in zijn studeerkamer naar een verbetering gezocht. De
bedoeling is om een later Lc1-f4 te verhinderen zoals dat in deze
variant gedaan wordt. 9. Pxd4 d6?! De zwarte stelling is na deze zet
al heel verdacht. Misschien was 9. .. Dc7 nog een mogelijkheid. 10.
Le2! Voelt het ongelukkige zwarte paard direct aan de tand. 10. .. Pf4
11. Lf3 Lxf3 12. P2xf3 Pxg2+? Hiermee overspeelt zwart zijn hand. Ook
12. .. dxe5 13. De4 Pd7 14. Lxf4 exf4 15. Pb5 Tc8 16. Pxa7 is ook goed
voor wit, maar niet zo desastreus als de partij. 13. Kf1 dxe5 14. De4
Pd7 15. Lg5!
Deze sterke tussenzet heeft hij van te voren gemist. Nu is 15. .. f6
uit den boze vanwege 16. Pxe6 waardoor het zwarte antwoord gedwongen
is.
15. .. Dc8 16. Pb5 Hiermee dreigt wit 17. Dxa8 hetgeen na 17. .. Dxa8
tot een fraai matbeeld leidt: 18. Pc7 mat. 16. .. Tb8 17. Kxg2 f5 18.
De2 a6 19. Pc3 h6 Zwart overziet het sterke antwoord maar de stelling
was al nauwelijks meer te behandelen. Op 19. .. e4 volgt 20. Ph4 dat
sterk Dh5+ dreigt. Na 20. .. g6 maakt 21. f3! de stelling onspeelbaar
voor zwart. 20. Lf4! Wit geeft het stuk terug in ruil voor een sterke
koningsaanval. 20. .. exf4 21. Dxe6+ Kd8 22. Tad1 Db7 23. The1 Lc5 24.
b4, 1-0
Gelukkig kwam er weer een glimlach op het wat sippe gezicht van Wouter
toen ik hem vertelde dat ik van de meeste van mijn vroegere pupillen
een keer stevig gewonnen heb, waarna ze snel een sterke meester of
grootmeester werden.
Omdat Ruud Feelders met zwart de sterke Ramon Koster in bedwang had
weten te houden en een zetherhaling had afgedwongen en er een paar
veelbelovende stellingen voor de zuiderlingen zichtbaar waren, hing er
een kleine sensatie in de lucht. De eerste die duidelijk maakte dat
het niet van een leien dakje zou gaan, was Oscar Lemmers die onze
topscorer César Becx op een gevoelige nul trakteerde. De
slotcombinatie is aardig.
Oscar Lemmers - César Becx (3)
19. Dxf7+!
Opgegeven omdat zwart mat staat na 19. .. Txf7 20. Te8+ Tf8 21. Lxd5+
Le6 22. Tfxf8. (1-0)
Daarmee was de stand weer gelijkgetrokken. De stellingen op de overige
borden zagen er bepaald niet slecht uit voor De Stukkenjagers. Maar
zoals zo vaak brengt het laatste uur voor de tijdcontrole daar grote
verandering in. Het begon nog mooi toen Mark Clijsen keurig afrekende
met niemand minder dan Paul Bierenbroodspot.
Mark Clijsen - Paul Bierenbroodspot (10)
24. Txe7+!
Na deze simpele combinatie was het over en sluiten voor zwart.
Maar vrijwel tegelijkertijd zat Gerben Veltkamp hoofdschuddend naar
het bord te kijken. Hij besefte dat hij al een goede kans had laten
liggen en gaf de pijp aan Maarten toen hij geen uitweg zag tegen de
dreigende damevangst. Nu een dag later, zit ik naar de slotstelling te
kijken en vraag me in hemelsnaam af waarom hij heeft opgegeven.
Christiaan Richter - Gerben Veltkamp (7)
Hier staat zwart zeker niet minder. Waarschijnlijk moet hij 25. .. g5
proberen. Hij kiest voor een ander plan.
25. .. Ta5?! 26. axb4 Tb5 27. Tad1 f6 28. e4 dxe4 29. fxe4 Dg4+ 30.
Lg3 Hier geeft zwart het op, maar als de notatie klopt is het mij niet
duidelijk waarom. Na 30. .. Lxb4 31. Da2! Ld6! (niet 31. .. Lxe1
wegens 32. Txe1 en de dreiging f2-f3 kost zwart materiaal.) en er is
weinig aan de hand. (1-0)
Opnieuw stond het weer gelijk en helaas voor de Brabanders ging er
meer mis. Ali Bitalzadeh bleek heel wat handiger dan Erik Nicolai die
in tijdnood de draad kwijtraakte en verloor. Dat was een bittere
tegenvaller die nog werd versterkt toen ook Bianca Muhren haar
droomstelling niet wist om te zetten in iets dat naar winst rook. Zij
moest even later berusten in remise. Maar niemand twijfelde eraan dat
Cor van Dongen met zijn twee torens op de zevende rij wel zou winnen
van Vincent Rothuis. Daar slaagde hij tenslotte ook al niet in want
toen hij de pion veroverde die hij eerder geofferd had, bleek de zaak
op slot te zitten. Tot overmaat van ramp lukte het ook Petra Schuurman
niet, die net terug was van een geslaagd toernooi in Gibraltar, om
Frank Kroeze op een gelijkspelletje te houden. Nadat zij 25. .. h4!
(met minstens gelijkspel) had gemist, ging het bergafwaarts en moest
zij na een lang eindspel ook nog in het zand bijten. Daarmee is de
rode lantaarn voor De Stukkenjagers wel heel donkerrood geworden en
lijkt ESGOO geen degradatiezorgen meer te hebben.
Na uitgebreid bij de huisgriek te hebben getafeld was er deze middag
nog een meevaller. Tenminste zo leek het. Er zat geen bon op de ruit
van mijn auto, hoewel hij toch in een straat stond, die naar alle
waarschijnlijkheid iets met vergunningenhouders te maken had. Maar
toen ik wilde wegrijden en mijn wagen iets te enthousiast in zijn
achterruit zette, kwam ik tegen een paaltje aan dat ik in het donker
niet gezien had. Dat kon er ook nog wel even bij deze dag.
De Stukkenjagers - ESGOO 3½ - 6½
Peek - Berelovich 0-1, Grooten - Spoelman 1-0, Becx - Lemmers 0-1,
Muhren - Kalka ½-½, Schuurman - Kroeze 0-1, Van Dongen - Rothuis ½-½,
Veltkamp - Richter 0-1, Nicolai - Bitalzadeh 0-1, Feelders - Koster
½-½, Clijsen - Bierenbroodspot 1-0
Herman Grooten
Koninklijke Nederlandse Schaakbond