Socialistische Partij

Kabinet weigert inkomenscompensatie, SP blijft aandringen

09-02-2006 * Het kabinet breekt haar belofte dat nagenoeg iedereen te maken zou krijgen met koopkrachtstijging. Dat bleek gister in het debat dat op initiatief van de SP werd gehouden over de loonstrookjes. In september zei de regering nog dat het zure jaren zijn geweest, maar dat nu het zoet zou komen.

Jan de Wit schetste minister De Geus (Sociale Zaken) en Hoogervorst (Volksgezondheid) de huidige staat van Nederland: "Het beloofde zoet is zuur en mensen zijn verbitterd over een belofte die niet wordt waargemaakt. Er wordt wel gesproken over compensatie voor Kamerleden, maar de rest van Nederland staat in de kou. Mensen zijn ontzettend ongerust en voelen zich belazerd."

De Geus en Hoogervorst zijn niet bereid de negatieve inkomensgevolgen te repareren, omdat het wel mee zou vallen met de inkomensachteruitgang. Wel gaven de ministers toe dat mensen er door het wegvallen van de werkgeversvergoeding voor de ziektekostenpremie op achteruit kunnen gaan. Maar dat is de verantwoordelijkheid van sociale partners, daar gaat het kabinet niet over, aldus de bewindslieden.

Uit de meldlijn van de SP blijkt dat het niet om individuele situaties gaat, grote groepen gaan er per saldo op achteruit. Grote inkomensgevolgen zijn er voor gepensioneerden, uitkeringsgerechtigden en ambtenaren tot voorheen particulier verzekerden, gezinnen met kinderen boven de 18 jaar, arbeidsongeschikten, kleine zelfstandigen en anderhalfverdieners. Dat komt door de hoge premies voor ziektekostenverzekering, doordat de zorgtoeslag te laag is of ontbreekt, de belasting over inkomensafhankelijke premie op het netto inkomen drukt en de werkgeversvergoeding voor tegemoetkoming ziektekosten is komen te vervallen.

Deze conclusie wordt nog eens bevestigd door de massale actie van belastingambtenaren over hun inkomensachteruitgang van 8% Ook de peiling van het FNV onder 2000 leden is duidelijk: 25% van de werknemers zegt er in nettoloon op achteruit te zijn gegaan. Naar grote waarschijnlijkheid wordt dit effect alleen maar groter als je de hoge ziektekostenpremies meeneemt. Maar liefst 75% verwacht er in koopkracht niet op vooruit te gaan. Ook het CNV zegt geschrokken te zijn van het aantal leden dat er op achteruit is gegaan. In hun brief over de inkomensontwikkeling laten de ministers weten "dat de negatieve effecten zoveel mogelijk beperkt zijn gehouden." Beperkt, maar "er gaat een grote spreiding achter deze effecten schuil, waarbinnen groepen mensen wel degelijk hun koopkracht zien dalen."

Jan de Wit bepleitte in het debat compensatie voor de groepen die er op achteruit gaan. Per saldo gaan veel mensen er op achteruit. De zorgtoeslag is onvoldoende of ontbreekt geheel. De achteruitgang is fors en kan oplopen tot ruim tweehonderd euro per maand. De SP vindt dat het kabinet zich niet mag verschuilen achter de sociale partners als het gaat om het wegvallen van de werkgeversvergoeding. Dat heeft het kabinet zelf door de nieuwe zorgwet over zich afgeroepen. Bovendien is de overheid zelf werkgever van ambtenaren en heeft dus zelf een verantwoordelijkheid als het gaat om compensatie.

De Wit: "In plaats van spreken over compensatie van de Kamerleden zelf, dienen ze de beloofde koopkrachtstijging mogelijk te maken. Het kabinet kan de onrust niet blijven negeren en moet de inkomensachteruitgang compenseren."