Nederlandse Vereniging van Banken

NVB-directeur Blocks:
Mensen willen geen hypotheken maar huizen

De mensen in Nederland willen geen hypotheken maar huizen. Daarom roep ik de overheid op: herstel de balans op de huizenmarkt. Het gebrek aan huizen voor starters en doorstromers naar de top van de markt drijft de huizenprijzen steeds verder op. Dat zei directeur Hein Blocks van de Nederlandse Vereniging van Banken woensdag tijdens het 15e Hypotheken Event in Amsterdam.

Volgens Blocks heeft een aantal gelijktijdige factoren bijgedragen aan de forse stijging van de huizenprijzen in de afgelopen jaren. Allereerst is het aanbod in een aantal sectoren niet in overeenstemming met de vraag, stelt Blocks. Daarnaast is de leencapaciteit van kopers de afgelopen jaren sterk vergroot. Allereerst door de lage rente. Innovatieve klantgerichte hypotheekoplossingen, zoals onder meer de aflossingsvrije hypotheek, hebben de polsstok van huizenkopers verder vergroot. De extra financieringsruimte die zo ontstond voor de huizenkopers is door de bestaande schaarste op de woningmarkt vooral ten goede gekomen aan de verkopers van huizen. Het eind daarvan is nog niet in zicht. De overheid moet met een passend woningbouwprogramma een oplossing bieden voor deze ontwikkeling.

Volgens de NVB-directeur zijn ook de banken niet gebaat bij torenhoge hypotheken. De banken, de maatschappij en de hele economie zijn het meest gediend bij gezonde financiële huishoudens. Niet met mensen die relatief steeds meer moeten betalen voor hun huis. Hij hield zijn gehoor voor dat het van belang is starters te helpen, bijvoorbeeld met nieuwe creatieve hypotheekvormen, maar dat nieuwe financieringen zonder een vergroting van het aanbod- op hun beurt ook weer bijdragen aan een verdere stijging van de huizenprijzen.

Ondanks de sterke concurrentie en buitenlandse toetreders op de Nederlandse markt blijft het verstrekken van hypotheken een aantrekkelijke activiteit voor banken. Dat komt mede doordat de onderliggende waarde van het onroerend goed de banken een stevige zekerheid geeft. Daardoor hoeven zij voor hypotheken (op grond van de internationale BIS-normen) minder eigen vermogen te reserveren dan voor andere financieringen.

Blocks signaleert echter enkele zorgwekkende ontwikkelingen op de hypotheekmarkt. Naast de onbalans in het woningaanbod en de prijsontwikkeling noemt hij de hoge financiële drempel voor starters, de slechte aansluiting van de huurmarkt op de koopmarkt, de afnemende winstmarge voor de banken en de toename van het aantal tophypotheken.

De NVB stelt voor de Gedragscode Hypothecaire Financieringen van het Contactorgaan Hypothecair Financiers als volgt aan te passen om de duurzame betaalbaarheid van hypotheken te waarborgen:
- de toetsrente naar 10 jaar (waardoor voorkomen wordt dat mensen met een kortlopende lage rente en dus lagere maandlasten een hoger bedrag kunnen lenen)

- het volgen van de draagkrachttabellen van de Nationale Hypotheek Garantie bij alle hypotheken

- het waarschuwen van klanten voor de risicos van een hoge hypotheek in relatie tot de waarde van het onderpand.

Blocks constateert dat oplossingen alleen gezamenlijk kunnen worden bereikt en daarom wil de NVB graag samen met de overheid, de Vereniging Eigen Huis, de Nationale Hypotheek Garantie en andere betrokkenen overleggen en trachten goede oplossingen te vinden, met name voor de problemen die starters op de woningmarkt ondervinden.