Ruimteoorlogen in Turks Koerdistan
30 januari 2006
WOTRO-promovendus Joost Jongerden onderzocht de herhuisvestingpolitiek
in Koerdistan (Turkije). Hij ontdekte dat er een diepgaand conflict
bestaat tussen overheidsinstituties over de meest wenselijke indeling
van de openbare ruimte op het platteland. Dit is in de jaren negentig
ontruimd door het Turkse leger in een strijd tegen de Arbeiderspartij
van Koerdistan (PKK). Jongerden promoveert op 17 februari aan
Wageningen Universiteit en Researchcentrum.
Terugkeer van de bevolking en herinrichting van het platteland zijn
actuele onderwerpen in landen die getroffen zijn door oorlog. In de
jaren negentig was het zuidoosten van Turkije het toneel van een
oorlog tussen het Turkse leger en de Arbeiderspartij van Koerdistan
(PKK). Om de guerrilla van de PKK effectief te bestrijden, ontruimde
het Turkse leger naar schatting 3.000 tot 4.000 dorpen. Hierdoor
raakten volgens de overheid 400.000, maar volgens
mensenrechtenorganisaties 4 miljoen mensen (merendeel Koerden)
ontheemd. De meeste vestigden zich in steden binnen en buiten de
regio.
Diverse onderzoeken hebben aangegeven dat een ruime meerderheid van de
verdreven plattelandsbevolking het liefst terugkeert naar het eigen
dorp. Hoewel diverse programma's zijn ontwikkeld die terugkeer
mogelijk moeten maken, zijn slechts weinigen daadwerkelijk
teruggekeerd.
Leger tegen terugkeer
Joost Jongerden bestudeerde het terugkeerbeleid van de Turkse
overheid. Hij ontdekte dat diverse overheidsinstituten uiteenlopende
en zelfs met elkaar conflicterende ideeën hebben over 'terugkeer'.
Instituties die zich vooral bekommeren om de openbare veiligheid - het
leger en de gouverneurs in de regio - hebben onoverkomelijke bezwaren
tegen een terugkeer van de plattelandsbevolking. Zij zijn bang dat de
bevolking sympathiek staat ten opzichte van de PKK, en deze
organisatie opnieuw in staat zal stellen zich op het platteland te
organiseren.
Turks Koerdistan
Joost Jongerden bestudeerde het terugkeerbeleid van de Turkse
overheid. Foto vrij te gebruiken onder vermelding van fotograaf Joost
Jongerden.
Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Instituties die zich richten op een ontwikkeling van de regio, vinden
daarentegen dat het platteland niet permanent ontvolkt kan blijven.
Deze instituties zijn overigens geen voorstander van herstel van de
oude vestigingsstructuur. Ze beschouwen de ontruiming van de vele
dorpen juist als een kans om een nieuwe vestigingsstructuur te
ontwikkelen voor het platteland. Deze structuur zou opgebouwd moeten
worden rond dorpen die centrumfuncties kunnen vervullen.
.............................
Meer informatie bij:
* ir. Joost Jongerden (Wageningen UR, Technology and Agrarian
Development)
* t: +31(0)317 48 25 57, joost.jongerden@wur.nl
* promotie 17 februari, promotores prof.dr. M.M. van Bruinessen (UU)
en prof.dr. P. Richards (WUR)
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek