Time : 12:43:48 PM
Date : Thursday, February 23, 2006
Sender Name: Rekenhof- Cour des comptes
Begroting voor ziekteverzekering moet beter worden geraamd en opgevolgd
Het Rekenhof heeft onderzocht in welke mate de stijging van de
begroting voor de ziekteverzekering tijdens de voorbije jaren onder
controle werd gehouden. Het vandaag verschenen rapport stelt vast dat
daartoe de nodige instrumenten voorhanden waren, maar wijst tegelijk
op onbenut gebleven mogelijkheden, het doorschuiven van
verantwoordelijkheden en een moeizame interpretatie van
uitgaventrends.
De kosten van de ziekteverzekering zijn voor dit jaar op 1 miljard
euro meer begroot dan in 2005. Ten opzichte van 2000 werd het budget
al met de helft of 6 miljard euro verhoogd (van 12,4 tot 18,4 miljard
euro). Er wordt dan ook algemeen erkend dat het huidige systeem van
gezondheidszorgen enkel betaalbaar blijft indien die uitgavenevolutie
onder controle kan worden gebracht.
Nochtans gelden al sinds 1994 twee logische principes om de stijgende
uitgaventrend te beheersen: het groeiritme waarmee de begroting voor
ziekteverzekering van jaar tot jaar mag toenemen, is wettelijk
begrensd, en verschillende procedures laten toe de uitgavenevolutie
bij te sturen zodra de begroting dreigt te worden overschreden.
Desondanks waren de uitgaven moeilijk onder controle te houden, en
kreeg de regering in 2005 zelfs een volmacht van het parlement om
daartoe nieuwe maatregelen op te leggen.
In die context besliste het Rekenhof te onderzoeken in hoeverre de
procedures voor het begroten en beheersen van de uitgaven tijdens de
voorbije vijf jaar doelmatig werden aangewend. Het rapport wijst op
onbenut gebleven mogelijkheden, het doorschuiven van
verantwoordelijkheden en een moeizame interpretatie van
uitgaventrends. Daardoor heeft de begroting zich veeleer aan de
uitgaven aangepast dan dat ze die heeft aangestuurd.
- Hoewel het jaarlijkse groeiritme van de begroting vanaf 1994
wettelijk is begrensd, heeft de wetgever die grens tussen 1999 en
2005 stelselmatig verhoogd om de stijgende kosten van de
gezondheidszorgen te kunnen ondervangen. Daardoor kon in 2004
ongeveer 3 miljard euro meer aan geneeskundige verzorging worden
besteed dan indien werd vastgehouden aan de oorspronkelijke
groeinorm.
- Hoewel allerhande procedures werden uitgewerkt om te waarborgen dat
snel kon worden gereageerd op dreigende budgetoverschrijdingen, is er
uiteindelijk bijna nooit ingegrepen. Zo werden de begrotingen van
1999 tot 2005 in totaal met 2,28 miljard euro overschreden, enigszins
gemilderd doordat een aantal sectoren voor 1,07 miljard euro niet het
volledige bedrag van hun geraamde uitgaven hebben besteed.
- Hoewel alle actoren hun verantwoordelijkheid voor de
uitgavenbeheersing zouden moeten opnemen in de daartoe opgerichte
overlegorganen, wordt die verantwoordelijkheid meestal doorgeschoven
naar de regering. In de overlegorganen kan immers geen eensgezindheid
worden bereikt over essentiële keuzen zoals prioritaire behoeften,
vereiste besparingen en mogelijke financieringswijzen. Die
beslissingen komen dan ook meestal in een informeel kader en op een
weinig transparante basis tot stand.
- Hoewel er talrijke gegevens en statistieken over gezondheidszorgen
beschikbaar zijn, wordt die informatie onvoldoende gebruikt om
uitgaventrends te verklaren of te voorspellen. De aanlevering van
gegevens door de zorgverleners en ziekenfondsen moet ook beter worden
uitgewerkt en gecontroleerd. Die gegevens worden immers nog al te
vaak betwist, wat belet tijdig actie te ondernemen.
- Hoewel bij elke begrotingsopmaak tal van besparingen en nieuwe
initiatieven worden aangekondigd, blijkt hun concrete uitvoering of
hun weerslag op de begroting niet te worden opgevolgd. Nochtans gaat
het om maatregelen die het sluitstuk van elke begroting zijn en dus
ook het beleid van uitgavenbeheersing moeten schragen.
Het Rekenhof toetste zijn bevindingen ook aan de wijzigingen die met
een volmachtenbesluit vanaf de begroting 2006 van kracht zijn
geworden. In dat besluit blijken de actoren opnieuw voor hun
verantwoordelijkheid te worden gesteld en zijn verschillende
procedures functioneler gemaakt, in het bijzonder om tijdig en
effectief te kunnen ingrijpen zodra het budget dreigt te worden
overschreden.
Toch wordt onderstreept dat het volmachtenbesluit evidente
verplichtingen oplegt waarvoor de actoren eigenlijk al zelf het
initiatief hadden kunnen en moeten nemen Voorbeelden hiervan zijn de
verplichting om voortaan bij nieuwe initiatieven ook een voorstel
over de nodige financiering te formuleren en om regelmatig te
rapporteren over het effect van besparingsmaatregelen. Het rapport
van het Rekenhof beklemtoont dan ook dat de effectiviteit van de
doorgevoerde wijzigingen in eerste instantie afhankelijk blijft van
de wil om de uitgaven te laten evolueren binnen het vooropgestelde
budgettaire kader.
-----------------------------------------
Informatie voor de pers
Het Rekenhof controleert de openbare financiën van de federale Staat,
de gemeenschappen, de gewesten en de provincies. Het draagt bij tot
de verbetering van het overheidsbeheer door nuttige en betrouwbare
informatie die voortvloeit uit een tegensprekelijk onderzoek, toe te
zenden aan de parlementaire vergaderingen, aan de beheerders en aan
de gecontroleerde diensten. Als collaterale instelling van het
parlement werkt het Rekenhof onafhankelijk ten opzichte van de
overheden die het controleert.
Het verslag "Begroten en beheersen van de uitgaven voor geneeskundige
verzorging" is bezorgd aan het federaal Parlement. Het integrale
verslag (61 p.), de samenvatting (2p.) en dit persbericht zijn
beschikbaar op www.rekenhof.be
Contactpersoon:
Karl Hendrickx
Cel Federale Publicaties
02 551 89 90
----------------------------------------
URL: http://www.ccrek.be