Ingezonden persbericht


Wees welkom!

Met een uitvoerige inhoudsbeschrijving presenteren wij hierbij

Spil, 221-222 / 2006 - nummer 1

Consumeert u wel het platteland?
Op weg naar de stadstaat Nederland
Arend Jan Voortman / 2 /

Redactionele overdenkingen bij de afronding van de nieuwste editie.

Etymologisch
Alles in de wind
Huib Hogerheijde / 4 /

Column in etymologische serie.

Salomon Kroonenberg kijkt ver terug en vooruit
Schuldgevoel drijft de hype over klimaatverandering Joost van Kasteren / 5-7 /

"Een verwachte stijging van de temperatuur met een paar graden per eeuw is niets bijzonders. Ook de stijging van de zeespiegel valt ruimschoots binnen de natuurlijke variatie. Klimaatverandering is alleen maar zo'n hype vanwege ons schuldgevoel, omdat we denken dat wij de temperatuurstijging veroorzaken. Zelfs als dat zo zou zijn, dan is dat volstrekt niet relevant. Op de enorme golf van klimaatverandering door natuurlijke oorzaken is de temperatuurstijging van dit moment niet meer dan een rimpeling."

Niet weten is nuttig
Anders wordt het maar een bende
Douwe Bartstra / 8 /

Column.

Op weg naar top of flop van milieubeleid?
De Kaderrichtlijn Water bedreigt Nederland
Geart Benedictus / 9-12 /

Nederland verkwanselt de nationale belangen bij het opstellen van Europese wetten, eufemistisch ook wel richtlijnen genoemd. De overheid gaat op een naïeve manier akkoord zonder zicht te hebben op de economische en maatschappelijke gevolgen voor bedrijfsleven en burger. Dat is gebeurd bij onder andere de Luchtkwaliteitrichtlijn, de Stedelijk Afvalwaterrichtlijn, de Nitraatrichtlijn, de Vogel- en Habitatrichtlijn; het gebeurt nu bij de Kaderrichtlijn Water. Dit laatste wordt nader toegelicht.

Over het geloof in het belang van innovatie
Naar een duurzame innovatie-economie in water?
Gatze Lettinga / 13-16 /

Overal zien gezaghebbende politici, topmanagers, economen en wetenschappers innovatie als het geëigende instrument om de noodzakelijk geachte dynamiek en vitaliteit van onze samenleving te bewaren, de economische groei erin te houden. Het doet er minder toe in hoeverre innovaties een hoger maatschappelijk doel dienen, bijvoorbeeld het realiseren van meer duurzaamheid of van een leefbare wereld voor iedereen. Men gaat ervan uit dat alles vanzelf goed komt als de economie maar blijft groeien; men gelooft dat er aan de daarvoor nodige innovatie geen einde zal komen. De onderzoekswereld gaat in het algemeen de uitdaging aan, uiteraard mits er maar voldoende middelen beschikbaar komen. Kritische kanttekeningen bij het 'geloof' in de zegeningen van een continu voortgaande innovatie worden nauwelijks geplaatst.

Bosinstandhouding en houtvoorziening
In breed belang eigen hout koesteren
Nico Leek en Leffert Oldenkamp / 17-21 /

Hout is door de eeuwen heen een essentiële grondstof voor de samenleving geweest. Bossen zijn echter op grote schaal aan oogstdrift te gronde gegaan. Houtoogst is helaas in negatieve zin verbonden aan persistente problemen als armoede, erosie, energieschaarste, verlies aan biodiversiteit en schending van mensenrechten. Toch kan gerichte houtoogst een positieve uitwerking hebben, zowel op het bos als op de omgeving ervan. Ondanks pogingen om voldoende bossen voor het nageslacht te behouden via certificering, bosaanleg en doelmatiger gebruik van hout, gaat het afbraakproces van sommige bosecosystemen door. Ontwikkeling van systemen van goed bosbeheer ziet men slechts op plaatsen waar bosinstandhouding niet meer bedreigd is. Houtopbrengsten zijn nauwelijks gerelateerd aan kosten van instandhouding van het bos. De houthonger in landen als China en India en het belang van de houtverwerkende industrie in landen als Brazilië, Rusland, Indonesië, Maleisië, Canada, Scandinavië en Centraal-West-Afrika bieden vooralsnog sombere perspectieven voor oplossing van de mondiale problemen. Toch kunnen we, door in ons land anders met bos en hout om te gaan, wel een blokje bijdragen.

De tweede Agrarwende
Weer hoop onder Duitse boeren
Lourens Gengler / 22-24 /

De Duitse boer is weer een gelukkige boer geworden. De reden is dat in de Bondsrepubliek Duitsland, na de verkiezingsuitslag van september 2005, het politieke speelveld is gewijzigd. De Rood-Groene coalitie is vervangen door een Zwart-Rode. Daamee is ook definitief het einde ingeluid van een uiterst controversiële landbouwpolitiek die werd gevoerd onder leiding van de extreem Groene Renate Künast.

Op weg naar nieuwe 'glaskracht'
Bundeling van glastuinbouwbelangen
/ 24 /

In dit actuele bericht wordt ook gewezen op een mooi artikel over de achtergronden van veranderende organisatiepatronen in de Nederlandse glastuinbouwsector: Aad Vijverberg, "Van 'tomatenmodel' naar 'potplantenmodel': Individualisering van het ondernemerschap in de glastuinbouw", Spil, 201-202 (2004 - nummer 2): 27-32.

Filosofieën achter gewasbescherming
Natuurwetenschap tegenover levensvisies
Aad Vijverberg / 25-26 /

Vooroordelen over de moderne land- en tuinbouw die de consument zou bedreigen met 'gif' in zijn producten, winnen niet aan kracht. Toch leeft bij een vrij aanzienlijk deel van de bevolking - en ook in delen van de overheidsbureaucratie - het idee dat producten die 'de natuur' voortbrengt, beter en gezonder zouden zijn. Het is echter natuurwetenschappelijk niet mogelijk een onderscheid te maken tussen natuurlijke en synthetische productiemiddelen, zoals gewasbeschermingsmiddelen. Preferentie van 'het natuurlijke' lijkt vooral te worden bepaald door de levensvisie van betrokkenen, wellicht zelfs door heimwee naar de in historische tijden gezochte vis vitalis.

Campylobacter, lastige zegening van de natuur
Infectiebestrijding is een uitdaging voor het bedrijfsleven Krijn Poppe en Arie Havelaar / 27-28 /

De zomer van 2005 was geen echte barbecue-zomer. Voor de volksgezondheid was dat wel zo gunstig, want de zomer brengt ons ook Campylobacter. Deze volop in de natuur aanwezige bacterie is minder bekend dan Salmonella, maar wel schadelijker. Jaarlijks veroorzaakt de bacterie in Nederland 80.000 gevallen van gastro-enteritis (diarree, overgeven etcetera); in 18.000 gevallen wordt de huisarts geraadpleegd. Er zijn ook ernstiger ziektebeelden, zoals verlammingen en reuma-achtige aandoeningen, en ongeveer dertig sterfgevallen. De volksgezondheid heeft weliswaar met grotere prolbemen te kampen, maar de cijfers zijn toch ernstig genoeg om maatregelen te overwegen. Beheersing van het Campylobacterprobleem is echter niet eenvoudig; niet alleen omdat er nog veel onbekend is ondanks een forse onderzoeksinspanning in afgelopen jaren. Minstens zo belangrijk is dat er in dit dossier allerlei dilemma's zitten waarover samenleving en politiek zich zullen moeten uitspreken.

Pleidooi voor hervorming van het GLB-debat
Het belang van Europees beleid, publieke middelen en landbouw Anne Bruinsma en Auke Vogelzang / 29-30 /

Tijdens de Europese top van 15 en 16 december 2005 bereikten de regeringsleiders onverwacht een akkoord over een nieuw financieel raamwerk voor de periode 2007 tot 2013, maar zij werden het over weinig méér eens dan de hoogte van het budget. Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) blijft het belangrijkste breekpunt. De bestedingen binnen dat kader liggen weliswaar in principe vast tot 2013, maar afgelopen december is eveneens afgesproken dat ze opnieuw ter discussie zullen staan tijdens de Mid Term Review (MTR) van 2008/2009. Wij bepleiten een hervorming van het GLB-debat. De discussie moet niet langer gaan over (vermeende) voor- en nadelen van het GLB, maar over de vraag hoe dat beleid zó kan worden aangepast dat de bestedingen beter tegemoetkomen aan maatschappelijke doelen. Door gebrek aan overzicht en openheid in het debat voelt 'de burger' zich nu buitengesloten. Zijn deelname is echter hard nodig, willen de regeringsleiders de MTR-besprekingen straks kunnen voeren op basis van een stevig publiek mandaat.

Het publieke gebruik van de groene ruimte
Hoe de burger wordt verhinderd zijn eigen pad te vinden Leffert Oldenkamp / 31-32 /

Gaandeweg lijkt Nederland zichzelf min of meer te bestempelen tot gidsland voor het publieke gebruik van groene ruimte. Ons model beroept zich op geïntegreerd beheer van zeer veel kwaliteiten, een beheer dat bij een hoge bevolkingsdichtheid tot optimale benutting moet leiden. Terreinbeherende instanties prijzen hun terreinen (met recreatieve routes en educatieve programma's) in prachtige brochures aan. Het platteland staat vol met campings, kaasboerderijen, eethuizen met pannenkoeken en knuffeldieren. Er is ruimte voor golf, boerengolf, trapveldjes, struingebieden, gps-wandelingen, plukbossen, gedenkbossen etcetera. Kortom, natuur en landschap worden prettig vermarkt. Bezoekerscentra, boomkroonpaden, uitkijktorens, doolhoven en andere op pretparken gelijkende attracties worden gebouwd voor extra inkomsten, en om de horden bezoekers in de gewenste richting te sturen. Tracy Metz analyseert dit alles op boeiende wijze in haar boek Pret.

Bestrijdt Europa het vogelgriepvirus?
Lidstaten tonen nu meer realiteitszin
/ 32 /

In dit actuele bericht wordt ook gewezen op een voortreffelijk overzicht van de problematiek: Lourens Gengler, "Tussen nuchter reageren en vrees voor een pandemie: Bedreigingen voor dier en mens van vogelgriepvirussen", Spil, 217-218 (2005 - nummer 5): 5-9.



Ingezonden persbericht