KNMI investeert internationaal in waarschuwingen gevaarlijk weer
Wereld Meteorologisch Dag over natuurrampen
22 maart 2006 - Donderdag is de Wereld Meteorologische Dag over
natuurrampen. Hoe kunnen we een ramp voorkomen? Tegenwoordig kunnen
meteorologen tijdig waarschuwen en daarmee kan ons veel ellende
bespaard blijven. Ook het KNMI richt zich op waarschuwingen en het
Weeralarm. Â
Water and Culture is het thema van de Wereld Water Dag 2006, een dag
voor de Wereld Meteorologische Dag (foto: WMO)
Wereld Water Dag
Betere waarschuwingen
In ons land is het KNMI wettelijk de instantie om waarschuwingen te
geven voor gevaarlijk weer. De komende jaren gaat het KNMI fors
investeren in het verder verbeteren van de vaardigheid om tijdig en
adequaat te waarschuwen voor dreigend gevaarlijk weer. Daarbij wordt
gebruikt gemaakt van de nieuwste waarneemsystemen, zoals de Meteosat
Second Generation (MSG) satelliet, die het weer veel sneller en met
meer details in kaart brengt. Ook de weermodellen, waaronder het
Hirlam model (High Resolution Limited Area Model) van het KNMI voor de
korte termijn weersverwachting, worden verder verbeterd. Onderzoekers
spreken zelfs van een complete metamorfose van de modellen zodat
gevaarlijke weersverschijnselen zoals zwaar onweer, zware windstoten,
extreme neerslag en mist beter kunnen worden voorspeld, in een eerder
stadium en met een meer zekerheid.
Het KNMI heeft onlangs de leiding gekregen van een consortium van 8
nationale weerdiensten (Noorwegen, Zweden, Finland, Denemarken,
IJsland, Ierland, Spanje en Nederland) die gezamenlijk werken aan een
verdere uitbouw van het weermodel Hirlam. De wijzigingen die het model
zal ondergaan zijn echter zo groot dat daarvoor onlangs samenwerking
is gezocht met een ander Europees consortium, het oorspronkelijk door
Frankrijk geïnitieerde ALADIN, waarin 15 landen deelnemen. Deze
samenwerking betreft de grootste wijziging en koersverandering die
zich ooit in meteorologisch Europa heeft voorgedaan. Het nieuwe
consortium van 23 landen zal een nieuw weermodel ontwikkelen dat kan
uitgroeien tot een van de state-of-the-art modellen voor het
verwachten en waarschuwen van gevaarlijk weer in Europa.
Meeste natuurrampen door weer en water
De Wereld Meteorologische Dag, jaarlijks op 23 maart daags na de
Wereld Water Dag, is dit jaar gewijd aan rampen door bijvoorbeeld
tropische stormen en orkanen, overstromingen, droogte en
hitte. Ongeveer 90% van de natuurrampen houdt tegenwoordig verband
met weer en water. Het jaar 2005 bijvoorbeeld kende lange periodes
van droogte, onder meer in Afrika, delen van Europa, Azië,
Australië en Brazilië. Anderzijds had de wereld ook te maken met
extreme regenval en overstromingen. Het jaar 2004 was een rampjaar bij
uitstek vooral door de gevolgen van de tsunami in de Indische Oceean.
In de periode 1992-2001 kwamen 622.000 mensen om het leven en werd
voor 446 miljard Euro schade aangericht. Vooral de minder ontwikkelde
landen lijden eronder; een enkele rampzalige storm kan de economie in
die landen tot in lengte van jaren in de problemen brengen. Door de
snelle veranderingen van het klimaat wordt de roep om wereldwijde
samenwerking voor aanpak van het klimaatprobleem steeds groter. De
verschillende nationale meteorologische diensten in de wereld,
waaronder het KNMI in Nederland, spelen daarin onder de paraplu van de
Wereld Meteorologische Organisatie een belangrijke rol.
Waarschuwingen besparen veel mensenlevens
De laatste jaren is grote vooruitgang geboekt in het monitoren en
voorspellen van weer en bedreigingen door het water. De moderne
communicatiemiddelen maken het mogelijk om verwachtingen en
waarschuwingen zo snel en adequaat mogelijk te verspreiden. Dat biedt
betere mogelijkheden tot het tijdig nemen van maatregelen in dreigende
situaties. Een goede verwachting van extreem weer, dat kan leiden tot
een overstroming of droogte, kan veel levens besparen en ook de
economische schade beperken. Zo is het aantal slachtoffers door
natuurrampen in Bangladesh, waar het waarschuwingssysteem voor
tropische cyclonen de laatste decennia enorm is verbeterd, sterk
afgenomen, van naar schatting 300.000 doden in 1971 tot 13.000 doden
in 1991 en 200 slachtoffers in 1994.
Klimaatveranderingen door menselijke oorzaken
Veranderingen in het klimaat zijn niet nieuw, maar deze hadden vroeger
een natuurlijke oorzaak. De klimaatveranderingen, die we nu meemaken,
worden voor een deel toegeschreven aan menselijke invloeden. Volgens
de WMO is de wereldgemiddelde temperatuur sinds het begin van de
metingen in 1860 met 0,6 graden gestegen, trekken gletsjers zich
wereldwijd terug (in totaal met naar schatting 100 km3 per jaar) met
grote gevolgen voor de rivieren. Een toename van het aantal hete dagen
en hittegolven heeft enorme gevolgen, zoals bleek uit de vele
hittedoden in Noord-Amerika in 1988 en in Europa in de hete zomer van
2003
. De veranderingen van het klimaat leiden in deze eeuw tot een verdere
temperatuurstijging tussen 1,4 en 5,8 graden. De zeespiegel, die in de
vorige eeuw met 10 tot 20 cm is gestegen, gaat in de 21e eeuw met naar
schatting 9 tot 88 cm omhoog met alle gevolgen vandien voor eilanden,
havens, landbouwgronden, drinkwater en toerisme. Naar verwachting
neemt de neerslag in de 21 eeuw op de middelbare en hogere breedten in
intensiteit toe. Op lagere breedten wordt juist minder neerslag
verwacht, zodat verspreid over de aarde zowel de kans op droogte als
op overstromingen groter wordt.
De laatste jaren is grote vooruitgang geboekt in het monitoren en
voorspellen van weer en bedreigingen door het water. De moderne
communicatiemiddelen maken het mogelijk om verwachtingen en
waarschuwingen zo snel en adequaat mogelijk te verspreiden. Dat biedt
betere mogelijkheden tot het tijdig nemen van maatregelen in dreigende
situaties. Een goede verwachting van extreem weer, dat kan leiden tot
een overstroming of droogte, kan veel levens besparen en ook de
economische schade beperken. Zo is het aantal slachtoffers door
natuurrampen in Bangladesh, waar het waarschuwingssysteem voor
tropische cyclonen de laatste decennia enorm is verbeterd, sterk
afgenomen, van naar schatting 300.000 doden in 1971 tot 13.000 doden
in 1991 en 200 slachtoffers in 1994.
Wereld Meteororologische Dag verjaardag voor WMO
De Wereld Meteorologische Dag is een initiatief van de Wereld
Meteorologische Organisatie (WMO). Op 23 maart viert deze
overkoepelende meteorologische organisatie met 187 aangesloten landen
zijn verjaardag. Zonder de WMO zou het weerbericht in zijn huidige
vorm onmogelijk zijn. De weersverwachtingen zijn immers gebaseerd op
meteorologische waarnemingen uit de hele wereld. Eén van de
belangrijkste taken is het in stand houden van een mondiaal
waarnemingsnetwerk. Dagelijks verwerken 3 mondiale, 187 nationale en
34 regionale meteorologische diensten vijftien miljoen gegevens. De
WMO is van groot belang voor internationale samenwerking op
meteorologisch gebied, de uitwisseling van meteorologische gegevens en
producten en het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek op het
gebied van weer en klimaat.
De eerste internationale meteorologische organisatie werd in 1873
opgericht door Prof.dr. C.H.D. Buys Ballot (1817-1890), tevens
oprichter van het KNMI. Op 23 maart 1950 werd deze organisatie
omgedoopt in de WMO, een gespecialiseerde organisatie van de Verenigde
Naties, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in Genève. De laatste
jaren is de WMO ook zeer aktief op het gebied van de
klimaatproblematiek. Samen met het "United Nations Environmental
Programme" (UNEP) stelde de WMO het "Intergovernmental Panel on
Climate Change" (IPCC) in, een gezaghebbend orgaan voor
klimaatwetenschappen in relatie tot de politiek.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Harry Geurts of
Monique Somers, persvoorlichting KNMI, telefoon 030 2206317 of 030
2206386. E-mail: Persvoorlichting.
---
Persbericht:
Eerste uitgave: 21-03-06