Erasmus MC


21-03-2006: Onderzoek naar vaccin tegen baarmoederhalskanker

Het Erasmus MC, het VU medisch centrum en de Reinier de Graaf Groep starten op woensdag 22 maart 2006 een onderzoek naar de werkzaamheid van een nieuw vaccin tegen baarmoederhalskanker. Het vaccin moet een aanhoudende infectie met het humaan papillomavirus (HPV) voorkomen, en daarmee baarmoederhalskanker. Het betreft een nieuw vaccin tegen 'hoog risico' HPV type 16 en type 18, samen verantwoordelijk voor meer dan 70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker.

Het nieuwe, experimentele vaccin, ontwikkeld door GlaxoSmithKline Biologicals, bevat alleen delen van het lege kapsel van het HPV 16 en HPV 18. Hierin bevinden zich geen oncogene virusdeeltjes. Tevens bevat het vaccin een medium (AS04), dat speciaal ontwikkeld is om reactie van het immuunsysteem op het vaccin te verhogen.

De onderzoekers hopen 360 vrouwen in het onderzoek te betrekken, van wie de helft het vaccin ontvangt. Het onderzoek is gericht op vrouwen van 26 jaar en ouder. Deze internationale, dubbelblind gerandomiseerde studie wordt in 12 landen uitgevoerd.

Recent onderzoek heeft aangetoond dat een infectie met HPV kan leiden tot de ontwikkeling van baarmoederhalskanker. Bij 99.7% van de patiënten met baarmoederhalskanker wordt DNA van een humaan papillomavirus aangetroffen in de tumor. Hiermee is de associatie tussen HPV en baarmoederhalskanker groter dan tussen roken en longkanker. Hoewel er meer dan 100 verschillende typen HPV bestaan, zijn slechts twee typen, namelijk type 16 en type 18, wereldwijd verantwoordelijk voor ongeveer 70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker. Dit zijn dus de belangrijkste, zogenaamde hoog risico of oncogene HPV typen.

Minstens 80% van alle vrouwen wordt ooit geïnfecteerd met HPV, meestal vlak na het begin van het seksuele leven. HPV infecties zijn over het algemeen voorbijgaand en verdwijnen binnen enige maanden. Meestal veroorzaken ze geen symptomen. Echter, sommige infecties houden aan en deze kunnen leiden tot de ontwikkeling van baarmoederhalskanker.

Baarmoederhalskanker is wereldwijd een groot gezondheidsprobleem. Na borstkanker is het de tweede doodsoorzaak onder vrouwen aan kanker. Elk jaar zijn er ongeveer 510.000 vrouwen die baarmoederhalskanker krijgen en van hen overlijden er 250.000. In Nederland worden er jaarlijks ca. 700 nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker vastgesteld en sterven er ieder jaar ongeveer 250 vrouwen aan deze vorm van kanker. De leeftijdsverdeling van vrouwen die baarmoederhalskanker krijgen laat een piek zien bij 48 jaar, maar kent een grote spreiding (21-67 jaar).

De onderzoeksgroep bestaat uit prof. dr. René Verheijen, gynaecoloog, prof. dr. Chris Meijer, klinisch patholoog, dr. Peter Snijders, moleculair bioloog, allen van het VUmc in Amsterdam, dr. Bram ter Harmsel, gynaecoloog Reinier de Graaf Groep in Delft, dr. Wim Quint, moleculair bioloog DDL Diagnostics Laboratory en prof. dr. Theo Helmerhorst, gynaecoloog Erasmus MC in Rotterdam. De dames Jacqueline Louwers, arts en Mariëlle Kocken, arts zijn als onderzoekers op dit project aangesteld. Bovengenoemde personen zijn verenigd onder de naam 'HumaVac'.
www.humavac.nl