CPNB
Afsluiting Boekenweek 2006 op zaterdag 25 maart op het Spui te
Amsterdam
Tekst: Paul Witteman, auteur van het Boekenweekessay Erfstukken
Paul Witteman, copyright Corb!no
"Het voordeel van de Boekenweek is dat ie bijna twee weken duurt. Het
nadeel is dat ie maar één keer per jaar op de kalender staat. Het was
een fantastisch idee van de CPNB om muziek en literatuur als motto te
kiezen, hoe breed het thema ook is. In zijn boek Hoe schrijft men over
muziek? vergeleek Simon Vestdijk de relatie tussen muziek en
literatuur als die van twee concurrenten die elkaar de rug hebben
toegekeerd. Hij vond dat er meer en beter over muziek geschreven moest
worden. Dat vond hij veertig jaar geleden. Hoe zou hij hebben
gereageerd op deze Boekenweek waarin de etalages vol lagen met boeken
over alle denkbare vormen van muziek? Waarin boeken over muziek de
bestsellerslijsten bestormen. Zou Vestdijk het lied Manuela van
Jacques Herb hebben meegezongen op het Boekenbal? Zou hij
gisterenavond een dankbare gast zijn geweest in De Melkweg op het
multimuzikale festival? Of zou hij, net als ik, vrezen dat de aandacht
voor muziek na de Boekenweek weer wegebt tot, ja tot waar eigenlijk?
Dit was het eerste muziekboek dat ik op de knie had: de partituur van
de Mattheuspassie die mijn moeder had meegenomen naar een uitvoering
in het Haarlemse Concertgebouw. Dit was het eerste boek over muziek
dat ik las, ik kreeg het op mijn zevende verjaardag van mijn
pianolerares. Het leven van Bach verteld aan jonge mensen. De
onderkant van de kaft is aangevreten door een hamster die ik op mijn
kamertje vrij liet rondlopen. Die hield ook al van Bach. Op de eerste
blanco pagina schreef ik met vrijwel onleesbare hanenpoten: `Dit boek
is goed te begrijpen behalve als je niet van muziek houdt.' Destijds
dacht ik nog dat je de mensheid moest indelen in twee groepen: een die
van muziek hield en een met arme stakkers die dat niet deden.
Inmiddels weet ik beter.
De afgelopen veertig jaar is de techniek zo snel vooruitgegaan dat
iedereen elk moment de muziek ter beschikking heeft die hij wenst,
vaak zonder er voor te betalen. Music on demand. Vrijwel iedereen
luistert naar muziek en wil er ook alles over weten. Niet alleen over
de muziek maar ook over musici. Uit welke groep komt Neil Young voort,
wat was er werkelijk aan de hand met André Hazes, hoe houdt de
gehandicapte zanger Thomas Quasthof zich overeind, is Mozart
vergiftigd? In de Engelse taal is voor elk genre muziek een
tijdschrift en over elke muziekonderwerp een boek te vinden maar de
Nederlandse uitgevers zijn terughoudend. Waarom is er niet een
uitgever die zich er op toelegt, zoals er uitgeverijen zijn die zich
specialiseren in kookboeken, reisboeken, kinderboeken, sportboeken en
detectives. De concertzalen, inclusief Ahoy en de Arena zitten
regelmatig vol, potentiële kopers genoeg. Welke uitgever durft de
uitdaging aan en richt zijn eigen muziekbibliotheek op? Of ligt de
oorzaak misschien bij de schrijvers: worden er te weinig helder
geschreven manuscripten aangebonden?
Deze week vroeg ik aan de CPNB-directeur wanneer een Boekenweek
geslaagd genoemd mag worden. Dat is in de eerste plaats wanneer er
veel mensen in de boekwinkel komen. Dat is, hebben we gehoord, gelukt.
800.000. Het tweede criterium is de hoeveelheid aandacht voor boeken
in de media. Daaraan heeft het ook niet ontbroken. Elke dag was er wel
een gesprek met of over een schrijver in de krant of op radio en tv.
Tenslotte is er de wens het thema een zet in de rug te geven. Er voor
te zorgen dat muziek en literatuur niet slechts een amourette van een
week aangaan, maar een langdurige relatie. Dat is waar ik alle
betrokkenen toe oproep, mede namens de CPNB.
En daarmee verkondig ik de Boekenweek voor beëindigd.
BOEM PAUKESLAG, daar ligt alles plat. "
NS is hoofdsponsor van de Boekenweek.