Erasmus MC
03-04-2006: Grondige verschuiving van taken
op gebied van volksgezondheid
Prof. dr. Marianne Donker aanvaardt leerstoel Volksgezondheidsbeleid
Binnen de volksgezondheid vindt een grondige verschuiving van taken
plaats tussen het Rijk en de lokale overheid. Door zaken als dreigende
infectieziektes, invoering van de marktwerking en diverse nieuwe
wetgeving, richt het Rijk zich steeds meer op preventie en wordt de
lokale overheid steeds meer vangnet en regisseur voor sociaal
zwakkeren die zich niet kunnen handhaven. Deze visie deelt prof. dr.
Marianne Donker, directeur GGD Rotterdam e.o., morgen bij de
aanvaarding van de leerstoel Volksgezondheidsbeleid binnen de afdeling
Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC.
In de afgelopen decennia bestond er een impliciete taakverdeling
waarbij preventie vooral een taak van de lokale overheid was, terwijl
het Rijk zich bemoeide met de curatieve gezondheidszorg en de care.
Volgens Donker is dat nu in rap tempo aan het veranderen. Het Rijk
bemoeit zich steeds meer met preventie. Dit komt door de dreiging van
wereldwijde epidemieën als SARS en vogelgriep en door het inzicht dat
de lokale overheid gebaat is bij professionele preventierichtlijnen op
nationaal niveau. Tegelijkertijd stoot het Rijk de curatieve zorg af
naar de markt van zorgverzekeraars en zorgaanbieders. De
maatschappelijke ondersteuning voor chronisch zieken en gehandicapten
stoot het Rijk af naar de gemeenten.
Door deze verschuivingen krijgt de lokale volksgezondheid volgens
Donker steeds grotere aandacht voor burgers die buiten de boot dreigen
te vallen, of dat nu komt door verslaving, sociaal-economische
achterstanden, ouderdom, handicaps of een problematische
opvoedingssituatie. De gemeente vangt deze mensen op en helpt hen de
juiste zorg te vinden. Dat vraagt een sterke vangnetfunctie en regie
op het veld van particuliere zorgaanbieders en verzekeraars. Donker:
Juist die volle breedte van de lokale taken op het gebied van de
volksgezondheid verdient reflectie en wetenschappelijke bestudering,
temeer daar die taken in de toekomst eerder meer dan minder worden.
Binnen haar leerstoel formuleert Donker een aantal prioriteiten. Eén
daarvan is het versterken van de signaleringsfunctie van de gemeente
voor het tijdig opmerken van individuen die risico lopen. Een andere
prioriteit is het vruchtbaarder maken van de relatie tussen wetenschap
en praktijk door wederzijds praktische ervaring en wetenschappelijke
inzichten intensiever te delen.