NEN
Normen voor lassen van metalen herzien
Bij laswerk maken bedrijven in toenemende mate gebruik van normen die
beschrijven aan welke eisen het laswerk moet voldoen. Een aantal
belangrijke normen is onlangs herzien en bij NEN gepubliceerd.
Voor algemene kwaliteitseisen, bijvoorbeeld een
kwaliteitsborgingsysteem voor laswerkzaamheden, is de NEN-EN 729-serie
uit 1994 vervangen door de NEN-EN-ISO 3834-serie. Er bestaat keus uit
drie kwaliteitsniveaus, afhankelijk van de eisen aan het product en
van de lastechnische mogelijkheden. De serie, oorspronkelijk vier
delen, is uitgebreid met een een overzicht van alle normatieve
documenten waaraan moet worden voldaan voor overeenstemming met een
van de drie kwaliteitsniveaus volgens de delen 2, 3 en 4. Deel 1 geeft
de fabrikant een leidraad voor de keuze tussen de drie mogelijke
kwaliteitsniveaus. De delen 1 tot en met 4 zijn in het Nederlands
vertaald; de vertaling van deel 5 volgt.
Voor de grenswaarden van onvolkomenheden bij booglasverbindingen in
aluminium is NEN-ISO 10042 uit 1994 (ook wel bekend als EN 30042)
vervangen door NEN-EN-ISO 10042. Net als de NEN-ISO 5817 voor staal
geeft deze norm drie mogelijke niveaus: D, C en B, waarvan B het
hoogste niveau is. De nieuwe uitgave maakt een onderscheid tussen aan
de oppervlakte optredende onvolkomenheden en inwendige
onvolkomenheden, en besteedt bijzondere aandacht aan de bepaling van
het percentage poreusheid. De norm is in het Nederlands vertaald.
Voor de indeling in materiaalgroepen is NPR-CR-ISO 15608 uit 2000
vervangen door NPR-CEN-ISO/TR 15608. Om het aantal kwalificatieproeven
en lasmethodebeproevingen te reduceren zijn materialen met
gelijksoortige laseigenschappen in groepen ingedeeld. Deze NPR geeft
omschrijvingen en samenstellingen van materialen, echter zonder
verwijzing naar materiaalnormen. Voor dit doel zijn drie aanvullende
praktijkrichtlijnen opgesteld: NPR-CEN-ISO/TR 20172, 20173 en 20174,
met de materiaalsoorten volgens respectievelijk Europese (EN),
Amerikaanse (ASME/AWS) en Japanse (JIS) normen. Deze
praktijkrichtlijnen zijn in het Engels verkrijgbaar.
Informatie
Voor inhoudelijke informatie over deze norm(en) of over het
normalisatieproces voor lassen en verwante processen:
ir. Job Landré, telefoon (015) 2 690 179, e-mail: job.landre@nen.nl.
In Nederland is NEN het nationale normalisatie-instituut.