De perfecte zonsverduistering
Temperatuur daalde 10 graden!
14 april 2006 - Meteoroloog Jacob Kuiper van het KNMI was onder de
indruk toen hij op 29 maart samen met oud meteoroloog Ab Maas en Geert
Jan Fokke van de Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie in het
Turkse Evrenseki getuige was van de totale zonsverduistering.
Totaliteit zonsverduistering 29 maart 2006 nabij Side in Turkije
(foto: Jacob Kuiper)
Zonsverduistering Turkije 29 maart 2006
Jacob Kuiper heeft al diverse zonsverduisteringen gezien, maar deze
sloeg alles. Voor de website schreef hij een verslag over de
adembenemde schemerkleuren, hoe de dieren reageerden en de
spectaculaire temperatuurdaling.
Stralenkrans
"Werkelijk adembenemend was de zonsverduistering zoals we die
vanmiddag ruim 3 minuten en 45 seconden hebben meegemaakt. Een zwaar
gordijn van duisternis viel over de Turkse zuidkust en alleen aan de
horizon bleef het schemerlicht een prachtige oranje gloed uitspreiden
(net als bij een late avondschemering, maar nu 360 graden rondom ons
heen). Hoog aan de hemel de totaal verduisterde zon, met een kleine
felwitte stralenkrans om het gitzwarte silhouet van de maan.
Tienduizenden eclipstoeristen waren naar de kust tussen Antalya en
Alanya gereisd om daar dat ontzettend imponerende verschijnsel waar te
nemen. Zelf zat ik op enkele kilometers van de kust, in het kleine
plaatsje Evrenseki, vrijwel op de centrale lijn van de eclips. Dat
betekende dat de maanschaduw precies recht over kwam en er een
maximale tijd genoten kon worden van de verduistering. Omdat ik, samen
met enkele weerkundige collega's, in een gebied was dat eigenlijk als
platteland mag worden gekenschetst, was het effect van de
verduistering op de dieren enorm goed waar te nemen. Wild in het rond
fladderende vogels, blatende schapen en tegen het moment dat de eclips
weer op z'n eind liep, een kraaiende haan. Vergeleken met de twee
eerdere totale zonsverduisteringen die ik had meegemaakt, was deze
eigenlijk het meest imposant.
Wolken gaven extra dimensie
In 1998 zag ik een 3 minuut en 30 seconden durende eclips bij nagenoeg
onbewolkt weer op Curaçao, in 1999 in de omgeving van Reims een vrij
korte eclips (net 2 minuten) met tamelijk veel wolken en nu een
waarbij er hoge cirruswolken in een deel van de hemelkoepel te zien
waren. Die wolken vormden een heel fraaie extra sfeervolle dimensie,
die ik bij de andere twee eclipsen niet zo had gevoeld. Aan de kust in
het plaatsje Side was het verschrikkelijk druk. Tienduizenden
eclipstoeristen hadden zich daar verzameld in de buurt van de oude
tempel, waar nog een viertal zuilen van overeind staat. Grote
televisiezenders (o.a. CNN-Turk) zonden het hele spektakel
rechtstreeks uit vanaf die plek. Ook vanuit Turkije zelf waren veel
mensen naar de totaliteitszone afgereisd. Schoolkinderen uit het
plaatsje Kusadasi (West-Turkije) hadden hun eigen eclips-Tshirt aan.
Andere kinderen uit het dorpje Evrenseki lieten me trots de eclipsbril
zien waarmee ze de zon gingen bekijken.
Temperatuurdaling van meer dan 10 graden
Hoe donker het tijdens deze eclips werd, valt goed waar te nemen op de
foto's met de silhouetten van mensen (zie onder deze tekst). Tijdens
de verduistering daalde de temperatuur meer dan 10 graden. Een
uitgebreide meetreeks is vastgelegd en zal in de komende tijd worden
uitgewerkt. Voor mijzelf, en ik denk dat ik voor al die duizenden
eclipstoeristen kan spreken, kan 29 maart 2006 niet meer stuk, de dag
met die weer veel te korte tweede nacht, ditmaal dus midden overdag.
Jacob Kuiper (tesamen met Gertjan Fokke en Ab Maas)
---
zonsverduistering 29 maart 2006 Zoinsverduistering 29 maart 2006
Zonsverduistering 29 maart 2006 Turkije Zonsverduistering 29 maart
2006
Eerste uitgave: 14-04-06
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut