Gemeente Zevenaar
Toespraak wethouder Wiendels tijdens 4-mei herdenking
Dames en heren, jongens en meisjes,
Het is 4 mei: Dodenherdenking en dat doen we hier bij de 4 tamboers.
Een goede plek in het hart van de stad.
De 4 tamboers hebben verschillende betekenissen, maar vandaag wil ik
mijn interpretatie geven, gekoppeld aan Dodenherdenking. En dan zie ik
vier trommelaars die ons wakker schudden en aandacht vragen voor vier
aspecten rond deze dag.
De eerste tamboer slaat zijn trom en zet vraagtekens bij de naam van
deze dag. Dodenherdenking suggereert immers dat we doden herdenken.
Maar dood ben je pas als je bent vergeten en wij herdenken juist om
NIET te vergeten. Wij willen niet vergeten die mensen die vochten voor
de vrijheid en dat betaalden met hun leven. Zij streden voor een vrije
wereld waarvan ze zelf niet meer mochten genieten. Wij mogen hen niet
vergeten, wij die in vrijheid leven, wij zijn schatplichtig aan hen.
Wij onderstrepen dat door de aanwezigheid van een achttal heren hier
aanwezig, te herkennen aan hun baret. U staat symbool voor uw
kameraden en alle mensen in de strijd voor een hoger ideaal. Goed dat
u er bent, u bent meer dan welkom.
De tweede tamboer stelt vast dat 4 mei is gekoppeld aan de Tweede
Wereldoorlog, maar hij roept op om te kijken naar alle oorlogen: ook
in Nederlands - Indië, Korea, Vietnam, Bosnië, Afghanistan.
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn er wereldwijd meer dan
200 oorlogen geweest en er is nog geen dag zonder oorlog voorbijgegaan
Oorlog is ellende van alle tijd, helaas.
Daarom mogen wij het breder zien en deze herdenking niet alleen
koppelen aan Nederlanders die sneuvelden, maar aan alle slachtoffers
waar ook ter wereld. Want de situatie maakt iedereen gelijk.
Slachtoffers zijn slachtoffers en dan maakt het niet uit of je de
bevelen kreeg toegeschreeuwd in het Nederlands, Engels, Japans of
Duits
Maar de derde tamboer trommelt: niet alleen soldaten waren
slachtoffer; er waren ook burgerslachtoffers: onschuldigen, vrouwen,
kinderen, bejaarden, minder validen
En ook nabestaanden zijn slachtoffer. Ook hen allen mogen we in onze
herdenking betrekken.
En misschien kom je dan wel tot het herdenken van slachtoffers van
alle geweld (zinloos geweld, huishoudelijk geweld, fysiek en
psychisch, geweld tegen kinderen, geweld door discriminatie). Ook daar
mogen we vandaag bij stilstaan: stilstaan bij verdriet om verlies.
Tot slot roept de vierde tamboer op om niet alleen te herdenken, want
dat is achteromkijken en je moet ook vooruitzien. We moeten leren uit
het verleden en die les uitdragen naar de toekomst. Daarom is het goed
dat ook de jeugd hier bij betrokken wordt. En de les die we leren is
de les van nooit meer oorlog en nooit meer geweld. Die les moet ieder
van ons leren. Want oorlog is niet abstract, de kiemen van geweld
zitten in onszelf, in onze houding tegenover de medemens en het leven
in het algemeen.
Vrede en verdraagzaamheid wonen in hetzelfde huis.
Daarom mijn oproep. Wanneer leren we nu eens dat alle mensen gelijk
zijn! Niet gelijk van aard, maar wel gelijk waard. De een is niet
beter dan de ander, we zijn verschillend, dat klopt, maar daar zit
geen waarde-oordeel aan. Met welk recht zou wie dan ook een
waarde-oordeel mogen geven?
Daarnaast zijn er altijd nog meer overeenkomsten dan verschillen, is
er meer dat ons bindt dan ons scheidt. Zoals bijvoorbeeld deze aarde,
die is voor ons allen bedoeld. Samen zijn we er verantwoordelijk voor
en alleen samen kunnen we haar leefbaar houden. Samen in
verscheidenheid, dat moet kunnen, en daarom roept de vierde tamboer op
om te werken aan de toekomst, een toekomst van vrede en
verdraagzaamheid.
Met die intentie kun je zelfs met alle mensen, waar ook vandaan,
stilstaan bij dit moment en samen herdenken.
Want zo trekken ook deze vier tamboers gezamenlijk op en laten ze één
geluid horen naar alle windrichtingen.
Dames en heren, jongens en meisjes,
Het is 4 mei: Dodenherdenking. Of de naam goed is of misschien
verkeerd, dat maakt niet uit: het gaat niet om de naam.
Als wij luisteren naar de vier tamboers en wij weten dat de
gesneuvelden niet dood zijn, omdat wij ze niet vergeten,
als wij ook andere slachtoffers erbij betrekken, als we ook andere
vormen van geweld veroordelen,
en als we tot slot daaruit de les leren van nooit meer oorlog en
geweld en dat die houding begint bij onszelf, hier en nu, dan maakt
het niet uit hoe we deze dag noemen, dan blijft deze bijeenkomst
zinvol.
In die zin wil ik dadelijk een krans leggen namens ons allen. Een
ronde krans zonder begin en einde, omdat vrede en verdraagzaamheid een
continue inspanning vragen. Een ronde krans, net zoals wij hier staan
in een cirkel: jong en oud, samen sterk TEGEN geweld en VOOR een
betere wereld.
Ieder op zijn eigen kleurrijke en zinvolle manier.
In alle verscheidenheid, maar wel: samen. Want vrede en vrijheid maak
je met elkaar. Dat is de boodschap van deze 4 tamboers.