Antwoorden op kamervragen van Wilders over de verwijdering van een
herdenkingskruis in Stadsdeel de Baarsjes in Amsterdam
Kamerstuk, 15-5-2006
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
DBO-K-U-2669647
15 mei 2006
Antwoorden van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport, mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties en de minister van Justitie, op de vragen van het
Kamerlid Wilders (Groep Wilders) over de verwijdering van een
herdenkingskruis aan de Van Speijkstraat in Stadsdeel de Baarsjes in
Amsterdam (2050609590).
Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van de verwijdering van het herdenkingskruis aan
de Van Speijkstraat in Stadsdeel de Baarsjes te Amsterdam? 1)
Antwoord 1
Ja
Vraag 2
Is het waar dat dit monument eerst tijdelijk zou worden verwijderd in
verband met de bouw van de Westermoskee, maar nu in het geheel niet
meer zal terugkeren? Deelt u de mening dat dit niet gepast is?
Antwoord 2
Uit berichtgeving van het Amsterdamse Stadsdeel de Baarsjes
(www.baarsjes.amsterdam.nl, bericht van 10 maart 2006) begrijp ik dat
het herdenkingskruis `Aan hen die vielen' na afronding van
bouwwerkzaamheden terug komt op de oude plek (hoek Baarsjesweg/Van
Speijkstraat). Totdat het gedenkteken teruggeplaatst kan worden krijgt
het een tijdelijke plek bij de school die het gedenkteken enkele jaren
geleden adopteerde.
Ik heb u onlangs geïnformeerd over het beleid van het ministerie van
VWS ten aanzien van de zorg voor oorlogsgetroffenen aan de Tweede
Wereldoorlog en het levend houden van de herinnering aan de Tweede
Wereldoorlog (Kamerstukken II, 2005-2006, 20454, nr. 75 en 76). De
besluitvorming ten aanzien van plaatsing, beheer en onderhoud van
gedenktekens behoort echter niet tot de taak van de rijksoverheid en
is in de meeste gevallen de verantwoordelijkheid van gemeenten.
Vraag 3
Is het waar dat de besturen van de Pakistaanse, Marokkaanse en Turkse
moskeeën bezwaren hebben geuit tegen het herdenkingskruis? Zo ja, wat
is uw oordeel daarover?
Antwoord 3
In het bestuur van het lokale 4 en 5 mei comité dat de herdenking
organiseert zijn de besturen van alle bij de herdenking betrokken
organisaties betrokken, waaronder de besturen van de door u genoemde
moskeeën. Nu het monument verplaatst moest worden vanwege een
bouwproject heeft het lokale 4 en 5 mei comité besloten dit te
benutten om een nieuw gedenkteken te realiseren dat voorziet in een
symbool waarin alle herdenkers, ook de oude, zich kunnen herkennen.
Het Amsterdamse Stadsdeel de Baarsjes heeft besloten mee te werken aan
de totstandkoming van dit nieuwe gedenkteken.
Vraag 4
Hebt u kennisgenomen van de bezwaren van een oud-verzetsman 2), tegen
verwijdering van het herdenkingskruis? Deelt u zijn mening dat
hierdoor de nagedachtenis van de gevallenen tijdens de Tweede
Wereldoorlog geweld wordt aangedaan?
Antwoord 4
Ik ken de bezwaren van de heer Vlietman en heb begrepen dat vanuit
veel kanten bezwaren zijn geuit tegen het eventueel niet terug
plaatsen van het herdenkingskruis. Een discussie tussen betrokkenen
over de betekenis van herinneren, herdenken en vieren in het algemeen
en ten aanzien van specifieke gedenkplaatsen in het bijzonder, juich
ik van harte toe. Dat daarbij goed geluisterd wordt naar de
oorlogsgetroffenen van de Tweede Wereldoorlog en nabestaanden vind ik
vanzelfsprekend.
Vraag 5
Hebt u kennisgenomen van het advies van het Nationaal Comité 4 en 5
mei om het monument niet permanent te verwijderen? 3) Bent u bereid
overname van dit advies door het Stadsdeel de Baarsjes te bevorderen?
Antwoord 5
Ik heb kennisgenomen van het betreffende advies van het Nationaal
Comité 4 en 5 mei en van het besluit van Stadsdeel de Baarsjes in
overleg met het lokale 4 en 5 mei comité om het gedenkteken terug te
plaatsen.
Vraag 6
Hebt u kennisgenomen van de bezwaren van David Barnouw van het
Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) tegen
verwijdering van het herdenkingskruis? 4)Deelt u zijn mening dat
verwijdering van dit herdenkingskruis de mogelijkheid opent tot
verwijdering van alle herdenkingskruizen in Nederland?
Antwoord 6
Ik heb kennisgenomen van de bezwaren van de heer Barnouw van het NIOD
tegen verwijdering van het herdenkingskruis. Zie verder mijn antwoord
op vraag 2 en vraag 4.
Vraag 7
Bent u bereid te bevorderen dat het herdenkingskruis zal worden
teruggeplaatst?
Antwoord 7
Zie mijn antwoord op vraag 2.
1) RTV Noord-Holland, Studio Amsterdam, 3 maart jl. en Hakehillot
nieuws, 6 maart jl.
2) RTV Noord-Holland, Studio Amsterdam, 3 maart jl.
3) Nationaal Comité 4 en 5 mei, "Verplaatsing monument Voor hen die
vielen", www.4en5mei.nl
4) RTL Nieuws, 4 in het land, 6 maart 2006.
Hierbij zend ik u, mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties en de minister van Justitie, de antwoorden op de
vragen van het Kamerlid Wilders (Groep Wilders) over de verwijdering
van een herdenkingskruis aan de Van Speijkstraat in Stadsdeel de
Baarsjes in Amsterdam (2050609590).
De Staatssecretaris van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
drs. Clémence Ross-van Dorp
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport