De terugkeer van een altaarstuk
GOUDA, 20060515 -- MuseumgoudA is er in geslaagd een belangrijk schilderij te verwerven. Op de veiling van Oude meesters bij Christie's in Amsterdam heeft het museum een schilderij van de zeventiende-eeuwse Antwerpse meester Cornelis Schut (1597-1655) aangekocht. Het schilderij heeft gediend als altaarstuk voor de semi-permanente jezuïetenstatie in Gouda. Tot 1884 hing het in de Rooms-katholieke kerk van Onze Lieve Vrouwe Hemelvaart. In de 19e eeuw was die kerk gevestigd in de Gasthuiskapel dat vandaag de dag deel uitmaakt van het museumcomplex. Daarmee keert een "Gouds" schilderij na 122 jaar terug naar Gouda.Het schilderij, dat ca. 230 bij 200 cm meet, stelt een verheerlijking voor van de maagd Maria met Jezus omringd door Jozef en een twaalftal vrouwelijke heiligen. Het is van de hand van Cornelis Schut. Schut keerde na een leertijd in Italië terug in zijn geboortestad Antwerpen om in het atelier van Rubens te werken. Later vestigde hij zich als zelfstandig meester in de Scheldestad en maakte hij vooral historiestukken met onderwerpen ontleend aan de bijbel en de klassieke mythologie voor uiteenlopende opdrachtgevers. Hij werkte vooral voor kloosters en kerken in Antwerpen, Brussel, Keulen en een enkele keer voor Gouda.
Het komt niet vaak voor dat een zo belangrijk stuk terugkeert naar de plaats waarvoor het oorspronkelijk is gemaakt. De herkomstgeschiedenis van het schilderij was aanvankelijk dan ook niet zonder meer duidelijk. Archief-onderzoek voorafgaand aan de aankoop heeft uitgewezen dat het schilderij uit de Goudse jezuïetenstatie afkomstig moet zijn. In de notulen van de kerkenraad uit 1884 blijkt dat het schilderij verkocht is om geld in te zamelen voor de bouw van een nieuwe kerk (de Kleiwegkerk, die overigens ook weer is afgebroken).
MuseumgoudA bezit een waardevol ensemble religieuze schilderijen, kerkelijke gewaden en kerkzilver afkomstig uit de Sint Janskerk en uit de kerk van de H. Johannes de Doper, tegenwoordig de Oud-Katholieke kerk aan de Hoge Gouwe, uit de periode van voor en na de overgang naar het protestantisme. Een aantal van de zeventiende-eeuwse schilderijen voor de schuilkerk is van de hand van Wouter Crabeth de Jongere, een locale schilder en kleinzoon van de beroemde glasschilder. Zowel Wouter Crabeth als Cornelis Schut, de maker van het nieuw aangekochte altaarstuk, hebben hun leertijd in vrijwel dezelfde jaren in Rome doorgebracht. Wouter Crabeth werd in Gouda veelal ingezet als 'huisschilder' voor de schuilkerk van de H. Johannes de Doper, de jezuïeten vielen terug op een wat meer internationaal georiënteerde schilder, Cornelis Schut. Het Goudse altaarstuk van zijn hand betekent een belangrijke en zinvolle uitbreiding van dit ensemble.
De aankoop van het schilderij door museumgoudA is mede mogelijk gemaakt door het legaat van mevrouw J.H.W.C. Kleijze alsmede door de Vereniging Rembrandt, het Gouds Catharina Gilde. Het schilderij zal eerst worden geconserveerd en gerestaureerd. Daarna zal het aan het publiek worden getoond.
Ingezonden persbericht