GGZ Nederland


1e reactie GGZ Nederland op eindadvies onderzoekscommissie tbs TBS-commissie bepleit uitbreiding behandelplaatsen

Volgens de onderzoekscommissie tbs kan het huidige tbs-systeem in de kern behouden worden. Wel bepleit de commissie o.a. uitbreiding van de capaciteit en is de commissie kritisch over de rol van de ggz binnen het systeem. GGZ Nederland is het met de grote lijn van het advies eens, trekt zich de kritiek van de commissie zeker aan, maar vindt dat het oordeel van de commissie onvoldoende recht doet aan recent bereikte verbeteringen.

Andrée van Es, voorzitter GGZ Nederland, vindt dat commissie een gedegen analyse heeft gemaakt, expliciet kiest voor concrete langetermijnoplossingen en weg blijft van de waan van de dag. Dat is een verademing.

Het is terecht dat de commissie capaciteitsproblemen op verschillende plaatsen in het systeem en in het bijzonder op het gebied van de uitstroom c.q. de nazorg als dominant knelpunt benoemt en de ggz aanwijst als uitvoerende partij, aldus Van Es. GGZ Nederland stelt maatregelen op drie terreinen voor:

- uitbreiding van de forensisch psychiatrische behandelplaatsen binnen de reguliere ggz van 300 naar 800,

- uitbreiding van het aantal voorzieningen voor beschermd en begeleid wonen, en

- uitbreiding van de ambulante zorg vanuit tbs-klinieken, tbs onder voorwaarden en tbs-nazorg.

In relatie tot dat laatste juicht GGZ Nederland de voorgestelde verlenging van de termijn van toezicht na beëindiging van de tbs-maatregel van drie naar negen jaar toe, alsmede het feit dat de commissie nieuwe vormen van nazorg die gericht zijn op het voorkomen van recidive wil stimuleren. GGZ Nederland wijst in dit verband op de ontwikkeling van forensisch-psychiatrische afdelingen en poliklinieken binnen ggz-instellingen en de samenwerking tussen de ggz met het gevangeniswezen. De voorgestelde acceptatieplicht voor ggz-instellingen is voor GGZ Nederland geen probleem, mits de ggz-instellingen op het gebied van beveiliging en personeel adequaat worden toegerust om deze patiënten op te kunnen vangen. Ook moeten er reële afspraken worden gemaakt over de terugkeer van patiënten naar de tbs-kliniek in geval van gevaar of dreiging voor de overige patiënten.

Behandelwet
De commissie erkent dat de gebrekkige aansluiting tussen de huidige wetten voor gedwongen zorg en behandeling het systeem frustreren. Ze zou wat GGZ Nederland betreft verder mogen gaan in haar aanbevelingen op dit punt. GGZ Nederland pleit al geruime tijd voor de introductie van een behandelwet ter vervanging van de bestaande wetgeving. Dat zou binnen de periode van voorwaardelijke beëindiging van de tbs de behandelmogelijkheden van (ex-)tbs-patiënten verruimen.

Toetsing verlof
Als het gaat om de toetsing van verlofaanvragen stelt de commissie dat de minister van Justitie verantwoordelijk moet zijn voor de kwaliteit van het totale systeem van beoordeling, niet voor individuele beslissingen. GGZ Nederland onderschrijft dit volledig en verwijst voor de uitwerking van deze denkrichting naar haar voorstel voor een 'parole board', een onafhankelijk team van juridische en medische professionals dat verlofaanvragen beoordeelt.

Financiering
De commissie adviseert in navolging van de commissie Houtman dat Justitie in de toekomst de rol van inkoper van zorg binnen het tbs-systeem krijgt, waarmee meer regie op de uitvoering van de tbs zal ontstaan. GGZ Nederland vindt het enigszins geruststellend dat de commissie zelf al wijst op mogelijk tegenstrijdige verantwoordelijkheden en bevoegdheden en als voorwaarde stelt dat binnen het systeem verlofgevers en zorginkopers op afstand van elkaar worden geplaatst.
GGZ Nederland vindt het in dit verband zorgelijk dat de rol van het ministerie van VWS in het advies van de commissie vrijwel onzichtbaar is, zeker als het gaat om het toezicht op de kwaliteit van de geleverde zorg. VWS, in het bijzonder de Inspectie voor de Gezondheidszorg, dient juist wanneer de regie naar Justitie gaat een prominente rol te hebben die ook als zodanig wordt benoemd. Voor de commissie is verbetering van het tbs-stelsel in de eerste plaats verbetering van de veiligheid van de samenleving. Daar past een prominente rol van Justitie in. Tbs-klinieken en behandelaars hebben echter ook een zelfstandige medische verantwoordelijkheid die ook in het voorgestelde nieuwe financieringsstelsel overeind moet blijven.

Opdracht
De ggz wil veel investeren in het waarmaken van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid op het gebied van het verminderen van recidive en het verbeteren van de veiligheid van de samenleving, aldus Andrée van Es. Ggz en verslavingszorg lezen in het rapport de opdracht om meer te doen op de reeds ingeslagen koers.

Voor meer informatie neemt u contact op met Mieneke Kwist, communicatie GGZ Nederland, 06 1087 4467 3529, e-mail: mkwist@ggznederland.nl