Universiteit van Tilburg 15 mei 2006

Heimwee bij Russische immigrant in Nederland

Promotie Irina Galchenko

Er is vrijwel geen onderzoek gedaan naar 'acculturatieprocessen' van tijdelijke of permanente immigranten in Rusland en er zijn slechts een paar studies naar acculturatie van emigranten uit Rusland. Het proefschrift van Irina Galchenko is het eerste onderzoek naar acculturatieprocessen van zowel Russische immigranten als emigranten. Zij promoveert 19 mei aan de UvT.

Acculturatie omvat die verschijnselen die plaatsvinden als groepen individuen met verschillende culturen in regelmatig, direct contact met elkaar komen, met als gevolg dat de originele cultuurpatronen van een of beide groepen veranderen. Twee aspecten van acculturatie zijn van belang: behoud en aanpassing, nader ingevuld met elementen als integratie, assimilatie, separatie en marginalisatie.

Galchenko's studie omvat drie empirische studies. In de eerste plaats onderzocht zij acculturatieprocessen bij 168 uitwisselingsstudenten in Moskou uit China, Noord-Korea, enkele Afrikaanse en landen van de vroegere Sovjet-Unie. Meer culturele afstand tussen de etnische cultuur en de meerderheidscultuur ging samen met meer psychologische problemen en minder socioculturele aanpassing. Dat kwam ook naar voren in de tweede deelstudie, waarin 108 expatriates in Moskou uit China, de Verenigde Arabische Emiraten, Italië, de VS, Armenië en Georgië werden bevraagd.

In haar derde studie onderzocht Galchenko de rol van 'etnische vitaliteit' onder 182 Russische emigranten in Nederland, 229 in Frankrijk en 240 in Duitsland. Frankrijk heeft de langste immigratiegeschiedenis en het grootste aantal Russische organisaties en gemeenschappen die de immigrant ondersteunen (emigratie van Russen naar Duitsland en Nederland kwam pas in de jaren '90 op gang). Migranten in een land met een langere immigratiegeschiedenis en een goed georganiseerde gemeenschap hebben minder psychologische problemen en vertonen meer socioculturele aanpassing. De immigranten in Nederland en Duitsland rapporteerden meer neuroticisme, depressie en heimwee, en minder aanpassing, terwijl de immigranten in Frankrijk een kleinere culturele afstand, meer integratie en aanpassing en minder neuroticisme rapporteerden. Russen in Nederland en Duitsland missen vooral hun familie en vrienden die in Rusland bleven, terwijl voor Russen in Frankrijk, vooral tweede generatie migranten, heimwee meer betrekking heeft op een geïdealiseerd beeld van Rusland.

Het onderzoek van Galchenko laat vooral zien dat de waargenomen culturele afstand en de etnische vitaliteit bij emigranten en immigranten een prominente factor zijn. Hoe groter de gepercipieerde culturele afstand tot de cultuur van de meerderheid, des te meer psychologische problemen en des te minder socioculturele aanpassing er zal zijn. Bovendien bleken sociale activiteiten en de geneigdheid van immigranten om daaraan deel te nemen belangrijke voorspellers van psychologische aanpassing. Een hogere organisatiegraad van de etnische gemeenschap en een rijker sociaal netwerk onder Russische immigranten hingen samen met minder psychologische problemen en meer socioculturele aanpassing.

Irina Galchenko (1978) studeerde psychologie (Moscow State University, 2000) en sociologie (Moscow State University of Technology, 2002). Tussen 2000 en 2003 werkte ze als universitair docent en onderzoeksassistent aan de University of East London, Queen's University (Belfast) en Moscow State University of Technology. Momenteel is zij postdoc onderzoeker aan de sociale faculteit (cross-culturele psychologie) van de Universiteit van Tilburg.

Noot voor de pers
Irina Galchenko promoveert vrijdag 19 mei 2006 om 14.15 uur in de Ruth Firstzaal van de Universiteit van Tilburg (Warandelaan 2, Tilburg) op het proefschrift Acculturation of Russian immigrants and emigrants (ISBN 90-9020-645-0). Promotor is prof.dr. A.J.R. van de Vijver. Journalisten kunnen een exemplaar van het proefschrift opvragen bij de afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel: 013 - 466 2000, e-mail: persberichtuvt@uvt.nl. Irina Galchenko is bereikbaar op tel. 013 - 466 28 39, e-mail: I.Galchenko@uvt.nl. Persberichten van de UvT staan ook op Internet: www.uvt.nl/persberichten/. Informatie over deskundigen van de UvT, zie: www.uvt.nl/webwijs/

UvT Persbericht