10-05-2006: De verboden vruchten van de techniek
De mens zwicht al vanaf het begin der tijden voor onweerstaanbare
verlokkingen. Zo was er niet meer dan een listige slang en een
blozende appel nodig om Adam en Eva voorgoed uit het paradijs te
verjagen. In de moderne tijd echter zijn de verboden vruchten niet
meer appels, maar slimme toepassingen van technologie. Althans, als
het aan de deelnemers van de wetenschappelijke conferentie Persuasive
Technology for human well-being ligt. Zij laten donderdag 18 en
vrijdag 19 mei a.s. aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e)
zien hoe technologie het gedrag van mensen kan beïnvloeden. Maar dan
wel in positieve zin natuurlijk.
Anti-RSI
Iedereen kent het wel. De anti-RSI programmaatjes op je computer die
je waarschuwen bij te hoge werkdruk. Fitness apparaten die aangeven of
je op schema ligt bij de oefening. Of stappentellers waarmee je kunt
zien hoeveel je beweegt op een dag. Voorzichtige eerste stapjes, aldus
dr. Wijnand IJsselsteijn, een van de organisatoren van het congres
Persuasive Technology. Je zou op veel meer gebieden technologie zeer
goed kunnen inzetten. Stoppen met roken, energiebesparing, gezond
eten, veilig autorijden, noem maar op.
Energiebesparingscoach
Technisch kan al heel veel, maar wat werkt echt? Mensen moeten
namelijk wel de corrigerende computerstem of het motiverende tekstje
op een display accepteren. Niets is dodelijker dan bijvoorbeeld een
digitale energiebesparingscoach die je aan je gehate leraar Duits doet
denken. IJsselsteijn: Dat is nou precies de crux van het onderzoek.
Hoe ontwerp je technologie die minstens zo overtuigend werkt als
aansporingen van mensen, zoals je collegas, vrienden of familie.
Volgens IJsselsteijn is de grens tussen motivatie en irritatie vaak
flinterdun. Ontwerpers van technologische motivatiesystemen moeten
volgens hem dan ook diep in de psyche van de mens kruipen.
Gezondheidszorg
Dit is een veelbelovende toekomst van de techniek, aldus IJsselsteijn.
Producenten van consumentenelektronica, zoals Philips of Intel, zijn
bijzonder geïnteresseerd in deze ontwikkelingen. Denk vooral aan
toepassingen in de gezondheidszorg. Je zou vele patiënten, of ouderen,
met relatief kleine middelen enorm kunnen helpen. Gezond eten, het
innemen van pillen op vaste tijden per dag, het voldoende bewegen of
het raadplegen van een digitale vraagbaak bij kleine klachten.
Ethische aspecten
Het congres, georganiseerd door de faculteiten Technologie Management
en Industrial Design, staat ook stil bij de ethische aspecten van
overtuigende technologieën. Niet alleen bij aspecten als
privacy-bescherming, maar ook voor een verantwoordelijk gebruik van de
technologie. Sommige voorbeelden uit het verleden, zoals de verboden
vrucht die Adam en Eva uit het paradijs verdreef, hoeven namelijk geen
navolging te krijgen.
Technische Universiteit Eindhoven