Gemeente Enschede

Eerste Balenfestival in Roombeek een feit

woensdag 17-05-2006

Laagdrempelig festival biedt voor ieder wat wils

Van 20 tot en met 28 mei aanstaande is Roombeek het toneel voor het eerste Balenfestival. Gedurende deze week zijn er allerlei exposities, voorstellingen en muziekoptredens te zien en kunstzinnige eetkunstwerken te proeven. Hoogtepunten van het festival zijn de werken uit de expositie VBVR van het Rijksmuseum Twenthe, het opblaasbare object Ixilum van de Architects of Air en de museumnacht op zaterdag 27 mei.

In de nieuwe plannen voor Roombeek heeft kunst en cultuur altijd een vooraanstaande plek gekregen. Met het cultuurcluster met Twentse Welle, het Balengebouw met Het Cremer, de plannen voor kunst in de openbare ruimte en nu het Balenfestival gaan kunst en cultuur als rode draad door de wijk lopen.

Kunst en cultuur in Roombeek

Het Balenfestival brengt liefhebbers van beeldende kunst uit alle windstreken bij elkaar. Door de interessante mix van experimentele, multimediale en architectonische kunstvormen is het festival interessant voor zowel de echte kunstkenner, als ook voor iemand die nog nooit een museum van binnen heeft gezien.

Het Rijksmuseum Twenthe brengt speciaal voor deze gelegenheid een geselecteerde expositie uit het spraakmakende depot VBVR (Van Beijeren/Van Ravesteijn). Jong en oud worden geprikkeld door de spectaculaire geluids- en lichtervaringen in de opblaasbare objecten van de Britse Architects of Air. Verder is er een Cyberbar en een Medialounge waar experimentele multimediakunst wordt vertoond. Studenten van de AKI tonen een tussenpresentatie van hun onderzoek naar ondergrondse kunst. In de Lasonderbleek staan personal media units opgesteld in de vorm van zilvergrijze iglotentjes en in het Travogebouw exposeren drie kunstenaars van het onlangs opgerichte kunstenaarsinitiatief Roombeekkunst. In de nieuwe winkelpanden aan de Roomweg zijn de inzendingen voor Europan te zien, een ontwerpwedstrijd voor jonge aanstormende architecten. Langs de Museumlaan kan iedereen snoepen van balengebouwbonbons of snoep aan de meter, gebruik maken van de mobiele haard-sauna- en barbecue ineen of een kopje koffie drinken bij de reizende koffiebar. Bezoekers kunnen tot laat rondstruinen tijdens de Museumnacht op 27 mei. Alle exposities en Ixilum zijn dan tot middernacht te bezoeken en overal vinden muziekoptredens plaats.
Voor kenners organiseert het Dutch Art Institute (DAI) een internationaal symposium met als titel 'Here as the center of the world'. En er is nog veel meer.
Te veel voor één dag? Blijven slapen kan in het mobiele hotel 'Relais Rotterdam' van kunstenaar Erik Jutten.

Kijk voor uitgebreide programma-informatie op www.balenfestival.nl

BIJLAGE

* Depot VBVR

Het Rijksmuseum Twenthe presenteert tijdens het Balenfestival een selectie uit de spraakmakende Collectie depot VBVR.

De collectie depot VBVR is tussen 1965 en 2005 bijeengebracht door Geert van Beijeren en Adriaan van Ravesteijn, voormalig galeriehouders van galerie Art & Project.

Deze galerie, achtereenvolgens gevestigd in Amsterdam (1968-1989) en Slootdorp (1990-2001), heeft een aanzienlijke bijdrage geleverd aan het Nederlandse kunstklimaat. Belangrijke internationale ontwikkelingen werden hier voor het eerst getoond. Art & Project kan dan ook beschouwd worden als een van de belangrijkste pioniers op het gebied van de internationale avant-garde in Nederland. De kunstenaars die de galerie vertegenwoordigde, behoren tot de meest toonaangevende van de tweede helft van de twintigste eeuw, zowel nationaal als internationaal.

De geschiedenis van de collectie depot VBVR loopt grotendeels parallel aan die van Art & Project. Door de jaren heen is een collectie van internationale klasse ontstaan, die een neerslag is van het beleid van de galerie. Het grootste deel van de collectie, ongeveer 1200 werken, is ondergebracht in het Rijksmuseum Twenthe te Enschede. Hier zijn kunstenaars vertegenwoordigd als Adam Colton, Tony Cragg, Barry Flanagan, Jos Kruit, Richard Long, Nicholas Pope, Carel Visser en Davind Lindberg.

Door haar omvang en kwaliteit levert de collectie depot VBVR een substantiële bijdrage aan het landelijke museale bezit op het gebied van moderne en hedendaagse kunst.

De tentoonstelling depot VBVR is de laatste in de reeks Jubileumpresentaties, tentoonstellingen ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het museum.

Balenfestival

Deze spraakmakende collectie vormt de basis voor het Balenfestival in de wijk Roombeek. Tijdens het festival toont het museum een deel van de collectie op de eerste verdieping van het Balengebouw.

Locatie: Balengebouw, Schurinksweg 97

Entree: gratis


* Artez: tussenpresentatie Artistiek onderzoek naar ondergrondse kunst

Onder leiding van Petran Kockelkoren, lector Kunst en Technologie ARTEZ, wordt door studenten en docenten van de afdelingen visuele communicatie en architectonische vormgeving (omgevingscommunicatie) een onderzoek gedaan naar het leesbaar maken van de historie van Roombeek, en het vaststellen van kaders voor nieuwe kunstvormen die een koppeling kunnen aangaan met deze historie. Roombeek bestaat uit lagen. Van oudsher is er een stratenpatroon met daarin onder andere kabels, pijpleidingen. Over deze oude laag is een nieuwe wijk verrezen die niet dat oude patroon volgt. Het onderzoek is er op gericht deze lagen te visualiseren. De resultaten van dit project zullen te zien zijn in de expositieruimte op de begane grond van het Balengebouw.

Locatie: Balengebouw, Schurinksweg 97

Entree: gratis


* Cyberbar

Tijdens het Balenfestival verzorgt Planetart, organisatie voor multi-mediakunst uit Enschede, een aantal diverse presentaties. Een deel van de begane grond van het Balengebouw is ingericht als Cyberbar en Medialounge. Hier wordt actuele mediakunst vertoond, onder andere 'Vertical Helican Scan' van Bas van Koolwijk, 'Bagdad Disco' van Arno Coenen en Transformer di Roboter, 'Scrollbars' van Jan Robert Leegte en 'Viscomdada11=9' van ViaVia Oral.

Locatie: Balengebouw, Schurinksweg 97

Entree: gratis


* Personal Media Units

In de openbare ruimte van de Lasonderbleek, één van de parken in Roombeek, heeft Planetart in het grasveld een aantal zogenaamde Personal Media-Units opgesteld in de vorm van glimmende zilvergrijze iglotentjes. Regionale kunstenaars presenteren hier digitale beeld- en geluidsexperimenten.

Locatie: Lasonderbleek, aan de Lonnekerspoorlaan


* Dichters uit Epibreren

De dichters uit Epibreren tweemaal een unieke locatievoorstelling in Ixillium, het object van de Architects of Air, met poëzie, geluidslandschappen en muziek.

De Dichters uit Epibreren, bekroond met de 'Johnny van Doorn Prijs voor de Gesproken Letteren 2003', zijn sinds 1994 on-the-road met een unieke mix van poëzie, geluidslandschappen en muziek. Eerder waren ze te ervaren op podia in Nederland, Duitsland, België, Engeland, Portugal, Kroatië, Zuid-Afrika en Zwitserland, bij festivals als De Nachten, Oerol, Lowlands, De Wintertuin, op radio en tv, via internet, in tijdschriften, kranten, boeken en op cd's.

De Dichters uit Epibreren zijn: de multi-instrumentalist en soundscape-creator Jan Klug (Aachen, 1971) op saxofoons, fluiten, pataphoon, boventoonzang en effecten, de dichters Tjitse Hofman (Assen, 1974) en Bart FM Droog (Emmen, 1966) Zij brengen nu al klassieke gedichten met soundscapes, rechtstreeks vanaf hun Waddeneiland Epibreren.

Locatie: Ixillium van de Architects of Air aan de Lonnekerspoorlaan

Meer informatie over de dichters uit Epibreren: www.epibreren.com

Voor Ixillium van de Architects of Air geldt:

Entree: EUR 2,- voor volwassenen en EUR 1,- voor kinderen

Kinderen onder de 16 jaar hebben alleen toegang onder begeleiding van een volwassene. Maximaal 2 kinderen per volwassene.


* Architects of Air

Vanaf woensdag 24 mei krijgt het festival letterlijk en figuurlijk meer volume.

StadEnschede heeft iets bijzonders naar Enschede gehaald. De Enschedese kunstfestivals, samenwerkend onder de naam RAP (Rockarty, Roombeek festival, Aki Festival, Planetart) hebben samen het UITBuro het idee opgevat de architectonische werken van de Architects of Air aan het Enschedese publiek bloot te stellen. Het werk van de Architects of Air loopt als rode draad door het culturele aanbod van StadEnschede en verbindt de vier festivals met elkaar.

De 'Architects of Air', de naam zegt het al: Architecten van en met lucht, hebben zich toegelegd op de ontwikkeling van afwijkende opblaasbare mobiele architectuur. De soms wel 1200 m² grote futuristische ontwerpen, met onuitspreekbare namen als Luminaria, Levity II, Ixilum en Amozozo verrasten een breed publiek in steden als Budapest, Pennsylvania en Hongkong. Bezoekers ondergaan in de lange gangenstelsels van de lichtkathedralen spectaculaire kleur, licht en geluidservaringen. De imposante werken prikkelen niet alleen de fantasie van de vele bezoekers maar inspireerden ook kunstenaars tot de productie van ervaringskunstwerken. Zo mochten de bezoekers van de Luminaria in Rio de Janeiro genieten van een speciaal voor dit luchtkasteel gecomponeerde geluidsvoorstelling en werd voor de Ixilum een ervaringsvoorstelling gecomponeerd die te zien was in o.a. Nottingham.

De Architects of Air krijgen dan ook wereldwijd niets dan lovende kritieken van zowel pers als publiek van bankier tot straatkinderen.

Locatie: Lonnekerspoorlaan

Entree: volwassenen EUR 2,-, kinderen EUR 1,-

Kinderen onder de 16 alleen toegang onder begeleiding van een volwassene (max. 2 kinderen per volwassene).

Meer informatie over de Architects of Air: www.architects-of-air.com


* Europan: Enschede op het goede spoor?

Enschede is een van de locaties voor Europan 8; een internationale architectuurprijsvraag voor jonge Europese architecten.

De internationale organisatie Europan organiseert om de twee jaar een prijsvraag op het gebied van architectuur en stedenbouw, dit jaar voor de achtste keer. Jonge architecten en stedenbouwkundigen uit heel Europa worden uitgenodigd om oplossingen aan te dragen voor reële locaties, die beschikbaar worden gesteld door opdrachtgevers en gemeenten door heel Europa. Met de studieopdracht voor de locatie driehoek Molenstraat, de Nieuwe Schoolweg en de Visserijstraat ten noorden van het stadscentrum was Enschede dit keer één van de zes Nederlandse opdrachtgevers.

Dit 2,6 hectare groot interventiegebied kreeg voor Europan 8 het motto Mixed Salad mee vanwege de gevarieerde invulling met grootschalige gebouwen en kleinschalige woningbouw. De gemengde functies bevatten onder meer gebouwen voor de Volksuniversiteit, het Leger des Heils, het gerechtsgebouw en de IJzergieterij Sanders.

De opdracht was dat een aantal van deze gebouwen, evenals een aantal bomen in het plan behouden moest worden.

Vierentwintig architecten(combinaties) hebben voor deze locatie een ontwerp ingezonden. De internationaal samengestelde jury heeft hieruit het ontwerp Triade van Floris Cornelisse en Robert Verrijt uit Rotterdam als winnaar aangewezen.

Rijksmuseum Twenthe

Op donderdag 18 mei 2006 om 19.30 uur vindt in het Rijksmuseum Twenthe een presentatie en discussie plaats. Alle inzendingen voor de Enschedese locatie van Europan 8 zullen op deze avond in het Museumcafé van het Rijksmuseum Twenthe te zien zijn.

Balenfestival

Vanaf woensdag 24 mei tot en met zondag 28 mei, tijdens het Balenfestival in de nieuwe wijk Roombeek, zijn de inzendingen nog te zien in de nieuwe en nog leegstaande winkelpanden aan de Roomweg te Enschede.

Locatie: Roomweg

Entree: gratis

Voor meer informatie over Europan 8: www.europan.nl


* Relais Rotterdam

Uiteraard kan er ook geslapen worden in Roombeek. Een hotel bemachtigen tijdens een festival is namelijk niet altijd even makkelijk. Bezoekers van het Balenfestival kunnen daarom terecht in het mobiele hotel van Erik Jutten, een vrijage aan de gewenste 16-uurs economie in Roombeek.

Relais Rotterdam is een plek waar ruimte is voor ontmoeting, discussie en ontspanning. Ook herbergt Relais Rotterdam 6 slaapplekken. Voor een gratis bed en breakfast wordt echter wel inzet verwacht.

Locatie: Schurinksweg

Voor meer informatie over Relais Rotterdam: www.relaisrotterdam.nl


* Live cinema

Tijdens de afsluiting van het festival wordt op een grootbeeldscherm op de nieuwe Museumlaan een zogenaamd Live Cinema voorstelling gehouden met soundscapes en undergroundmovies. Aan deze vorstelling werken onder andere de C-Men Veejays en de whizzkids op de oldschool Amiga-1200 computers mee

Locatie: Museumlaan


* Kotjes en Krotjes

Langs de architectonische Museumlaan bouwen horecakunstenaars snoepkrotjes en soepkotjes. Zij verkopen daar hun kunst-eet-snoep-producten.

Bart Groeneweger brengt zijn reizende koffiebar mee. De mobiele bar is een visuele performance van geurende koffie op maat. Een verzameling van koffiepercolators staat uitgestald op de bar. Ieder zijn eigen potje. Want elk potje, zijn eigen smaak. Verschillende soorten koffie zijn te ruiken en worden persoonlijk gemalen. De mobiele bar bestaat uit een kleine bar, gebouwd op een ouderwetse bakfiets. En herbergt een kleine koelkast, voorraadkastjes en een spoelbakjein een barblad van bruin ingegoten koffie.

Isodoor Lulofs, een van de kunstenaars van het kunstenaarsinitiatief Roombeekkunst, staat in zijn eigen vlaaienkraam met eetbare Roombeek kunstvlaaien.

Mariska & Jeanet Timmermans zetten hun partytent op, bouwen een spoetnik van papier-maché en brouwen het overbekende drankje Spoetnik; For old time's sake. Kinderen kunnen marshmallows roosteren boven een vuurtje.

Arend Groosma bakt vegetarische hamburgers, maakt salades en brouwt milkshakes in zijn eigenhandig gebouwde krotje.

Nanna Skuladottir bouwt haar eigen takkenkrot op uit takken, kralen, houten vormen en houten beelden. Zij bakt worteltaart met als basis dadels of noten en serveert ananas met slagroom en IJslandse oliebollen. Erbij: Kruidenthee van ijslands mos met honing.

Tussen al het festivalgeweld is de 'De Vuurwagen' een oase van rust.

Deze mobiele haard-barbecue-en-sauna-in-één zoekt een rustige plek van het festival op. Heerlijk ontspannen bij het haardvuur, een saunabezoekje en vlammende ananas, maken het bezoek aan de vuurwagen tot een bijzondere belevenis.

De vuurwagen is een zogenaamd 'hit and runwerk', ontworpen door Ruben Feenstra. Hij werkt onder de naam 'Logisch Gevolg' aan producten waarin de beleving centraal staat. De vuurwagen versterkt de ervaring van het delen van een vuur met een groep mensen en gaat uit van het delen van hetzelfde vuur voor meerdere toepassingen:

haard, sauna, grill. Doordat de wagen mobiel is, speelt de ervaring van de gekozen locatie ook een grote rol. Neem zelf een handdoek mee (een aantal handdoeken is voorradig bij de wagen).

Drinkwater is aanwezig (gratis). Eigen consumpties zijn niet toegestaan.

Marcel Roesink, kok/kunstenaar en Marc Otte, een van de kunstenaars van het kunstenaarsinitiatief Roombeekkunst bouwen een kotje om een van de bomen aan de Museumlaan. Zij maken van engels drop gebouwtjes uit Roombeek na en verkopen Balengebouwbonbons.

Miriam Bonder bouwt voor haar snoepgrage klanten een 'eetbare tent' met snoep aan de meter. Het tentdoek wordt opgebouwd uit schilderijen en schildersdoek met allerlei eetbare verrassingen en versieringen zoals broodjes, snoep en scones. Overal in de tent hangen hoeden, petten, mutsen, linten, slingers, een kledingrekje met kinderjasjes met ingebouwde snoepsels (ook de kleding is te koop). Gedurende het Balenfestival wordt de tent langzamerhand opgegeten. Ook is er snoep aan de rol te koop, vast in de verpakking, los van de kledingstukken, aan linten (snoep aan de meter of centimeter in iedere gewenste lengte), en gewoon in papier.

Locatie: Museumlaan


* Expositie: Van Transformatie tot Transformator

Drie kunstenaars van het onlangs opgerichte kunstenaarsinitiatief Roombeekkunst nemen tijdelijk hun intrek in het tot expositieruimte verbouwde transformatorhuisje en exposeren onder de titel 'van transformatie tot transformator'.

Locatie: Transformatorgebouw, Blijdensteinlaan

Entree: gratis


* Pimp my tree

De Museumlaan tussen het Rijksmuseum Twenthe en het Balengebouw vormt in Roombeek een belangrijke culturele verbinding. Ook tijdens het Balenfestival wordt hier maximaal gebruik van gemaakt. Onder de titel Pimp my tree worden kinderen, jongeren en volwassenen in schoolverband of in hun vrije tijd worden uitgenodigd de verlichting aan de Museumlaan aan te kleden met allerhande werkstukken. Deelnemers laten zich inspireren door een van de activiteiten die tijdens het Balenfestival plaatsvinden. Het eindproduct, een feestelijke verbinding tussen het Balengebouw en het Rijksmuseum Twenthe, groeit in de loop van het festival. Van 16 tot en met 19 mei - de week voorafgaand aan het Balenfestival kunnen kinderen van het basis- en voortgezet onderwijs in schoolverband deelnemen aan Pimp my tree. Van 25 tot en met 28 mei kan iedereen deelnemen. De scholen gaan in het werk in het atelier van het Rijksmuseum Twenthe, de individuele deelnemers werken in het Balengebouw (of, bij goed weer, op de Museumlaan). De vorm van de werkstukken wordt vrij gelaten. De mogelijkheden zijn legio. De materialen waarin gewerkt wordt zijn kleurrijk en watervast. Te denken valt aan plastic en textiel in alle kleuren en maten, latex, lakverf, triplex, draad en ijzerdraad.

Locatie: Rijksmuseum Twenthe, Blijdensteinlaan

Balengebouw, Schurinksweg

Museumlaan


* Symposium: 'Here as the centre of the world'

In het kader van het project ' Here as the centre of the world' organiseert het Dutch Art Institute samen met het Rijksmuseum Twenthe en projectbureau Roombeek een conferentie waarin de positie van musea en andere kunstinstellingen, kunstonderwijs, kunstenaars en theoretici die vanuit de periferie opereren door sprekers uit binnen -en buitenland wordt belicht.

De conferentie vindt plaats op 23 en 24 mei 2006 in het Rijksmuseum Twenthe en staat open voor belangstellenden.

'Here as the centre of the world ' is een internationaal kunstproject van het Dutch Art Institute in samenwerking met culturele instellingen uit Beiroet (Libanon), Damascus (Syrië), Diyarbakir (Turkije), Khartoem (Soedan) en Tapei (Taiwan) dat jonge kunstenaars in beweging brengt op zoek naar hun eigen positie.

Het Dutch Art Institute is een van de Master opleidingen van ArtEZ en is gevestigd in Enschede.

Locatie: Rijksmuseum Twenthe

Aktuele informatie over congres en project staat op www.dutchartinstitute.nl

Aanmelding verloopt via het Dutch Art Institute.


* Museumnacht

Op zaterdag 27 mei vindt tot 0.00 uur 's nachts de museumnacht plaats, waar te midden van de grote diversiteit aan beeldende kunst een breed muzikaal programma ter gehore gebracht wordt. Enkele van de performers die deze avond en nacht op het programma staan zijn: Hans Erik Dijkstra en Niels Bijl, die samen een pianosaxofoon duo vormen. Pieter van de Randeraad en Margriet Simmerling spelen een swingende jazz sonate van Leonard Bernstein voor piano en klarinet. Operazanger Huub Vereijt zingt antieke Italiaanse aria's. Studenten en docenten klassieke zang van het conservatorium brengen een divers respiratoire: van opera tot musical en van lied tot volksmuziek.

Locatie: onder andere Rijksmuseum Twenthe en locaties in en rondom het Balengebouw

Entree: gratis


---