Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Persbericht, 22 mei 2006.
EMBARGO TOT 22 MEI, 11.30 UUR (start persconferentie)

Nederland moet haar wetenschap waarderen
NWO wil jaarlijks 433 miljoen euro extra voor toponderzoek

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) wil jaarlijks 433 miljoen euro extra voor toponderzoek. Dat maakt de organisatie op 22 mei bekend bij de lancering van haar strategie voor 2007-2010. Het geld is bedoeld voor excellente onderzoekers, bundeling van krachten en een betere terugkoppeling naar de samenleving.

Wil Nederland, zoals afgesproken in EU-verband, bijdragen aan de Lissabon-doelstellingen, dan moet een aantal knelpunten in ons kennissysteem voortvarend worden aangepakt. Of, zoals de voorzitter van NWO, Peter Nijkamp, het verwoordt in zijn voorwoord: 'Het wordt tijd dat Nederland gaat investeren in het beste wat ons land heeft. Het wordt tijd dat Nederland haar wetenschap waardeert.'

Nijkamp noemt de gevraagde extra 433 miljoen per jaar een aanzienlijk bedrag. 'Maar het is een onmisbare investering als we menen dat onze toekomst verbonden is aan het succes van Nederland Kennisland.'


*** In nauw overleg met wetenschap, overheid en maatschappij *** De nota 'Wetenschap gewaardeerd! NWO-strategie 2007-2010' kwam tot stand in nauw overleg met alle betrokkenen in en rond de wetenschap. NWO consulteerde het afgelopen jaar wetenschappers, overheid, bedrijfsleven en andere maatschappelijke geledingen. Als uitkomst van een gezamenlijk denkproces kan de strategie op brede steun rekenen.

Op 22 mei overhandigt NWO's voorzitter Peter Nijkamp de strategienota aan minister Maria van der Hoeven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dat gebeurt tijdens een feestelijke lancering in de Grote Kerk in Den Haag. Aanwezig zijn topwetenschappers, politici en maatschappelijk betrokkenen.


*** Drie actielijnen ***
NWO vraagt van de overheid jaarlijks 433 miljoen euro bovenop het huidige basisbudget van 423 miljoen. Het geld is bestemd voor drie actielijnen. Allereerst moet er ruimte komen voor onderzoekers. Denk aan goede faciliteiten, speciale subsidies voor toptalenten en meer mogelijkheden voor onderzoekers in de zogeheten vrije competitie. Ten tweede moeten krachten gebundeld worden. Bijvoorbeeld via grote subsidieprogramma's en internationale samenwerking. Ten derde wil NWO meer werk maken van kennisoverdracht en samenwerking met maatschappelijke partijen.


*** Actielijn 1: Ruimte voor onderzoekers ***
Excellente onderzoekers hebben in Nederland vaak onvoldoende armslag om optimaal te presteren en zich internationaal te profileren. NWO wil het carrièreperspectief verbeteren via zogeheten persoonsgerichte talentprogramma's. Ook wil NWO de mogelijkheden voor risicovol onderzoek vergroten. Daarnaast moeten er state-of-the-art onderzoeksfaciliteiten komen en wil NWO talent aantrekken uit het buitenland.


*** Actielijn 2: Bundeling van krachten ***
Om het wetenschappelijk onderzoek in Nederland te versterken, moeten op nationaal niveau de krachten worden gebundeld. NWO wil 'Nationale Research Initiatieven' ontwikkelen. Dat zijn programma's van ongeveer 30 tot 50 miljoen euro in wetenschapsgebieden waarop Nederland wereldleider is. Daarnaast hoopt NWO samen met SenterNovem het succesvolle eenmalige BIG-programma voor investeringen in grote researchfaciliteiten een vervolg te geven. Ook wil NWO de Europese samenwerking stimuleren en kleinere subsidies incorporeren in grotere verbanden.


*** Actielijn 3: Wetenschap voor de samenleving *** Maatschappelijke vragen en de roep om versterking van maatschappelijke en technologische innovatie zorgen voor een steeds sterkere behoefte aan snel toepasbare kennis. Als intermediaire organisatie brengt NWO kennisvragers en wetenschappers bij elkaar. NWO zet in op maatschappijgeïnspireerd programmeren door samen te werken met overheid, bedrijfsleven en andere maatschappelijke actoren. Daarnaast gaat NWO de banden aanhalen met TNO en SenterNovem. Voorts zal NWO academische praktijkateliers inrichten en de Smart Mix-regeling uitvoeren. Verder wil NWO Maatschappelijke Topinstituten (MTI's) selecteren als instrumenten van vernieuwend, op de samenleving gericht onderzoek. Ook wil NWO de bewustwording bij onderzoekers versterken op het terrein van kennisbenutting.


*** Lissabon en achtergronden ***
Drie achtereenvolgende kabinetten hebben de politieke doelstelling uitgesproken dat de Nederlandse kenniseconomie in 2010 tot de Europese koplopers moet behoren. Deze ambitie ligt in het verlengde van de zogenaamde Lissabon-strategie waaraan de Europese regeringsleiders zich in 2000 verbonden. Dat was nadat de noodklok was geluid over de achterblijvende wetenschappelijke en technologische prestaties van Europa en de massale uittocht van Europees toptalent. De EU moet zich in 2010 hebben ontwikkeld tot de meest dynamische en concurrerende kenniseconomie ter wereld. Het tweede kabinet Balkenende schaarde zich in 2004 onverkort achter deze koers. Dat was bij een tussenrapportage over de Lissabon-strategie van een commissie onder leiding van Wim Kok. Het Innovatieplatform werd verzocht om aan de ambities strategisch invulling te geven.


*** NWO ***
Vernieuwing en kwaliteit. Dat zijn de speerpunten waarmee NWO werkt aan de toekomst van de wetenschap in Nederland. Samen met wetenschappers, (inter)nationale wetenschapsorganisaties en bedrijven ontwikkelt en financiert NWO onderzoeksprogramma's van topkwaliteit. Met subsidie van NWO werken ruim 4.500 onderzoekers bij universiteiten en (NWO-)instituten. Het basisbudget bedraagt 423 miljoen euro per jaar.
---

Noot voor de redactie,

Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek