Provincie Groningen

Start samen planstudie hogesnelheidslijn 23 mei 2006

De aanleg van de Zuiderzeelijn is mogelijk, wanneer we alle belangen bijeen brengen: het Rijk, het Noorden en Flevoland, de Noordvleugel en de markt. De Stuurgroep Zuiderzeelijn ziet goede mogelijkheden in de vorm van de hogesnelheidstrein (HST), in samenhang met een regionaal OV-systeem in de Noordvleugel (de RER). Door een versobering kan op de aanlegkosten van de lijn 1 tot 1,5 miljard euro worden bespaard. Met de aanleg van de Zuiderzeelijn met een hogesnelheidstrein wordt de reistijd tussen Randstad en het Noorden met een uur verkort.

Samen met de Noordvleugel gaat de Stuurgroep Zuidezeelijn voor de combinatie: HST/RER. Dat voorziet in de opgaven waar we allen voor staan: de ruimtelijk-economische structuurversterking van het Noorden en het oplossen van de bereikbaarheid in de Noordvleugel als bijdrage aan Nederland. De perceptie - het Hoge Noorden - van een grote afstand blokkeert de verdere economische ontwikkeling van Noord-Nederland.

Het in tijd dichterbij brengen van het Noorden bij het economische kerngebied van de Randstad draagt bij aan de structuurversterking in Noord-Nederland. De beschikbare ruimte wordt zo beter benut. Een combinatie van een snelle verbinding met regionaal vervoer maakt het mogelijk tot een substantiële verbetering te komen van de vervoersmogelijkheden in de Noordvleugel.

Combinatie HST/RER
De Hogesnelheidstrein is een combinatie van de bestaande infrastructuur tussen Amsterdam en Lelystad en aanleg van het nieuwe infrastructuur tussen Lelystad en Groningen en heeft een gemiddelde ontwerpsnelheid van 250 km/u.
De Hogesnelheidstrein verlaagt de reistijd drastisch:
* Reistijdverkorting van Schiphol-Groningen van 147 naar circa 84 minuten = bijna 63 minuten;

* Reistijdverkorting van Schiphol-Leeuwarden van 145 naar circa 87 minuten = bijna 60 minuten.
En biedt:

* rechtstreekse aansluiting van Leeuwarden en Assen;
* in de Randstad doorrijden naar Den Haag/Rotterdam.

Met vier extra sneltreinen levert deze trein ook belangrijke vervoerscapaciteit op in de Noordvleugel. De HST is goed te combineren met het RER-systeem in de Noordvleugel. Dit betreft een mix van snel- en stoptreinen tussen Schiphol en Almere/Lelystad, waarbij op lichte, snelle en op elk station halterende regionale treinen wordt ingezet. Via de HSL-zuid kan worden aangesloten op het zich ontwikkelende Europees HSL netwerk. Bij realisatie op termijn van een verbinding naar Hamburg kan het Europees HSL netwerk gesloten worden.

Publiek/private samenwerking
Het kabinet heeft 2,73 miljard gereserveerd, en het Noorden/Flevoland is nog steeds bereid het ongekend hoge bedrag van 1 miljard beschikbaar te houden. De Structuurvisie berekent de investeringsinzet op 5,1 miljard. Op de aanlegkosten valt echter het één en ander te besparen. Deze mogelijkheden staan ook al in de Structuurvisie vermeldt.

In combinatie met een hogesnelheidslijn is een RER-systeem in de Noordvleugel voor EUR 800 miljoen te realiseren. Als er alleen een RER wordt aangelegd, kost dit 1,5 miljard. Dus de combinatie valt voordeliger uit. Ook in deze variant zullen de partijen van de Noordvleugel een forse duit in het zakje moeten doen. En een aandeel in de investering door de markt is denkbaar. Volgens de Business Case heeft de hogesnelheidstrein een positieve exploitatie. De mogelijkheden van publiek-private samenwerking (PPS) staan hierin beschreven. Van de markt mag ook een aandeel in de investeringskosten worden gevraagd.

Uitwerken planstudie
Wanneer we alle belangen bijeen brengen is het dus mogelijk: het Rijk, het Noorden en Flevoland, de Noordvleugel en de markt. In die combinatie is het mogelijk om rekening houdend met de gestelde doelen enerzijds te komen tot een zekere versobering en anderzijds de vruchten te plukken van een echte publiek-private samenwerking.

De Stuurgroep wil dat in het vervolg van het project Zuiderzeelijn óók de HST in een planstudie nader wordt verkend. In samenhang met al voorgestelde studie naar de oplossing van de OV bereikbaarheid in de Noordvleugel en op de corridor Schiphol-Amsterdam-Almere/Lelystad.

In deze planstudie zal dan ook de nadrukkelijk concrete betrokkenheid van markpartijen bij de planvorming, investeringen en exploitatie ingevuld moeten worden. Dat zou alsnog kunnen in de vorm van een (geclausuleerde) prijsvraag. Op basis van de uitkomsten van de Planstudie kan nadere besluitvorming plaats vinden over de invulling van het integrale bereikbaarheidsconcept op de hele as van Schiphol naar Noord-Nederland en het aanvullende regionaal OV-systeem in de Noordvleugel, inclusief de financiering van deze maatregelen en de opties voor PPS.

23 mei 2006