D66

Vandaag heeft D66-fractievoorzitter Lousewies van der Laan op het politiek café van D66 Amsterdam bekend gemaakt dat zij zich heeft gekandideerd voor het partijleiderschap van D66. Haar toespraak is hieronder te lezen.

Democraten,

Ik vind het leuk dat ik hier vanavond door de afdeling Amsterdam ben uitgenodigd om te praten over de partij waarvan ik houd, de politieke stroming waarin ik geloof: D66

Want de sociaalliberale beweging is op dit moment niet zo sterk als zou moeten. Daarom bezinnen we ons op de koers en het karakter van de partij. Daarom ook, heb ik in mijn nieuwe rol als uw fractievoorzitter proberen te leren van onze fouten, die ervoor hebben gezorgd dat wij de afgelopen twaalf jaar verkiezingen hebben verloren. Ik vond dat nodig.

Maar tegelijkertijd geloof ik niet, dat de antwoorden voor de toekomst alleen of vooral te vinden zijn in ons verleden. Natuurlijk begrijp ik het verlangen om terug te keren naar de tijd dat wij als partij onze voorlopige hoogtepunten kenden. Maar ook in het verleden hebben we diepe dalen doorgemaakt, vergeet dat niet. Bovendien zijn de problemen van Nederland echt niet meer dezelfde als in de jaren '80 en '90 van de vorige eeuw.

Jullie weten dat ik mij na het partijcongres vorige week zaterdag heb gebogen over de vraag of ook ik mij zal kandideren voor het partijleiderschap. Ik heb daar sindsdien echt serieus over nagedacht. Meer nog dan door iets anders, is mijn uiteindelijke besluit ingegeven door de overtuiging dat D66 moet veranderen. En dan niet een beetje voor de vorm, maar daadwerkelijk.

Ik geloof dat D66 als brede sociaalliberale beweging alleen maar toekomst heeft als wij de partij van de toekomst zijn. Maar dat betekent ook dat we risico's moeten nemen. Op safe spelen is niet voldoende.

Het betekent ook, dat wij een verhaal moeten hebben dat nieuwe groepen in de samenleving aan ons kan binden. En dus niet alleen de mensen die vroeger wel eens op D66 hebben gestemd, al dan niet als tweede keus. Want dat ambitieniveau vind ik niet passen bij een jonge ideeënpartij als D66.

Ik geloof dan ook niet in D66 als een elitaire partij in een veilige niche. Want die niche bestaat al lang niet meer, terwijl ik denk dat ons verhaal iederéén zou moeten bereiken die zich niet wil laten regeren door angst, of behoudzucht.

Waar ik wél in geloof, is in een D66 dat voortdurend de politieke agenda vernieuwt. Het D66 dat op een open, eerlijke en niet-Haagse manier politiek bedrijft en dus ook kritisch naar zichzelf durft te zijn. Voor mij is D66 een partij die niet meedoet met de hype van de dag, maar die de vuurlinie opzoekt en z'n nek durft uit te steken. Een partij die geen mensen naar de mond praat, maar die mensen aan het denken zet. Het D66, dat toekomst heeft.

Dames en heren, van een D66 dat onconventioneel is, onafhankelijk en eerlijk, wil ik graag de partijleider zijn. En daarom heb ik mij vandaag gekandideerd voor het lijsttrekkerschap!

Vernieuwing

Ik zit nu drie jaar in de landelijke politiek.
Dat is een paar maanden langer dan Medy, maar een paar maanden korter dan Alexander. Over Laurens Jan zal ik het nu maar even niet hebben. Daarnaast mag ik mij inmiddels bijna drie maanden uw fractievoorzitter noemen in de Tweede Kamer.

Dat is natuurlijk niet voldoende om mijzelf te kunnen voorstaan op een ruime politieke ervaring.
Want ik heb inmiddels wél genoeg gezien om te weten dat politiek in Europa echt een andere tak van sport is, dan wat er in Den Haag gebeurt.

Aan de andere kant kan ik mij er ook niet meer op beroepen, dat ik als een Pim Fortuyn of een Peter R de Vries kakelvers van buiten kom. Want dat kom ik niet.
Misschien kan ik mij op een gekunstelde manier aan elke verantwoordelijkheid voor het huidige beleid proberen te ontrekken. Maar dat wil ik niet. Integendeel.

Toch vind ik het belangrijk dat u weet waar ik sta. Ben ik een kandidaat van vernieuwing of restauratie?

Mijn campagne voor het partijleiderschap zal zich in ieder geval niet richten op het verwerven van de steun van zoveel mogelijk partijprominenten; daar zijn anderen veel beter in. Míjn eerste en primaire doel is om juist díe D66'ers te overtuigen, die geloven dat het ánders en beter kan.
Mensen die vinden dat D66 de partij moet zijn die uitdagingen opzoekt in plaats van ze uit de weg te gaan.
Mensen die willen dat wij onze blik weer naar buiten richten, op de samenleving, in plaats van op onszelf, op onze twijfels en op ons verleden.
Voor die mensen wil ik de kandidaat zijn.

Koers en karakter

Ik geloof dat de discussie over de koers en het karakter van een politieke partij anno 2006 niet meer los is te zien van de mensen die het moeten doen.
Daarom zei ik vorige week op het partijcongres dat het kiezen van een nieuwe lijsttrekker de ideale manier is om de periode van zelfreflectie af te sluiten.
Want als elke kandidaat duidelijk een eigen visie uiteenzet over waar het heen moet met D66, dan hebben de leden écht wat te kiezen.

Nu is het dus de beurt aan mij.

Ik werd voor het eerst politiek actief toen ik mij in 1998 aansloot bij de toenmalige vernieuwingsbeweging van D66: Opschudding.

Wij wilden twee dingen.

Een professionelere partijorganisatie. Die wil ik nog steeds.

Ten tweede wilden wij duidelijk maken dat D66 geen one-issuepartij is, of een elitaire club die alleen maar een select groepje mensen wil aanspreken.
Het links-liberalisme, of zo je wilt de vrijzinnig-democratie, hoort een eigenstandige hoofdstroom te zijn van de Nederlandse politiek.

Nou is er wel één groot probleem met de erfenis van Opschudding. Want de ondertitel die wij bedachten, sociaal-liberaal, is sindsdien vooral gebruikt om uit te leggen dat D66 een stroming is die tussen VVD en PvdA instaat.
Het beste van beide werelden, u kent het wel.
Maar dat is precies het beeld waar wij vanaf moeten.

Want het gaat er juist om, dat D66 een heel eigen, unieke positie heeft in het politieke spectrum.
D66 is niet een tweedekeusclubje, voor mensen die de PvdA wat te links en de VVD wat te rechts vinden.
Al is het maar omdat die begrippen links en rechts niet meer helemaal van deze tijd zijn.
Maar het is vooral belangrijk, omdat wij helemaal geen afgeleide zijn van andere partijen.
Het gaat om wat wij zélf willen. Onze eigen kracht.

Wij zijn sociaalliberaal.
Maar wat betekent dat dan?

Wij hebben de ambitie om uit ieder mens het beste te halen. Wij willen dat mensen zich verantwoordelijk voelen voor zichzelf, voor elkaar en voor de samenleving.
Wij zijn er van overtuigd, dat als je eenmaal durft om mensen echt dat vertrouwen te geven, zij heel veel verantwoordelijkheden heel best aankunnen.
Daarmee zijn wij de partij van de zelfbeschikking, van de democratie en van het onderwijs. Die dingen horen bij elkaar, en bij D66.

Wij zijn er niet voor de korte klap, wij kijken naar de toekomst. Dus staan wij voor milieubescherming, een duurzaam sociaaleconomisch beleid en een internationale benadering. Die dingen horen bij elkaar, en bij D66.

En dat alles doen wij op een onconventionele manier, onafhankelijk en eerlijk.

Dat is de koers en het karakter van de partij zoals ik die graag zou zien.

Persoonlijk

Zoals sommige van jullie wellicht weten, heb ik het grootste deel van mijn leven in het buitenland gewoond.

Ik woonde in België, Duitsland, Engeland en Italië, maar het leeuwendeel van mijn jeugd heb ik doorgebracht in de Verenigde Staten: in Texas, Washington DC en New Mexico.

Ik heb voor de Europese Commissie gewerkt, waar ik mij bezig hield met de uitbreiding van de Europese Unie naar het Oosten. Dat gaf mij de kans om landen als Polen, Tsjechië en de Oekraïne van binnenuit te leren kennen.

Mijn eerste levensjaar en mijn studententijd heb ik Nederland doorgebracht, maar echt wonen en werken doe ik hier pas sinds 2003. Ik voel mij op een bepaalde manier dan ook een nieuwe Nederlander.

Dat levert best wat rare quirks op, ik ben soms best eigenaardig. Er zijn ook best hiaten in mijn kennis van de Nederlandse samenleving.

En wanneer een voltooid deelwoord met een -d of met een t geschreven moet worden, dat weet ik nog steeds niet.
En emoties kan ik in het algemeen net iets beter in het Engels dan in het Nederlands uitdrukken.
Maar het lastigste is, dat mensen dat niet altijd goed kunnen plaatsen omdat ik nou eenmaal ook gewoon Nederlands spreek. Misschien wat geaffecteerd, maar verder toch redelijk accentloos dacht ik zelf.

Maar er staat ook wat tegenover.

Met het vele verhuizen naar steeds weer nieuwe plaatsen, heb ik geleerd om niet bang te zijn voor verandering maar om steeds de nieuwe kansen aan te grijpen om er het beste van te maken.

Bovendien kan ik mij oprecht verwonderen over sommige dingen die veel van mijn collega's in Den Haag vanzelfsprekend vinden, maar die dat niet zouden moeten zijn.

Het gepolder bijvoorbeeld op álle terreinen, zelfs als het gaat om fundamentele zaken zoals grondrechten.
Denk aan de discussies die we hebben gevoerd over de vrijheid van meningsuiting
voor gelovigen en niet-gelovigen, of aan mijn pleidooi om de formele, diplomatieke banden met de katholieke kerk om te zetten in een open dialoog zoals wij die ook met andere godsdiensten voeren.

Voor mij is D66 een partij die, als het nodig is, álles ter discussie durft te stellen.
Geen taboes, omdat sommige onderwerpen gevoelig liggen. Of, nog erger: omdat dingen vanzelfsprekend worden gevonden. Want dat is misschien wel het grootste obstakel op weg naar vooruitgang.

Vooruitgang en niet bang zijn

Uit mijn bijna constante verwondering en de daaraan gekoppelde wetenschap dat dingen niet hoeven te blijven zoals ze zijn, haal ik de overtuiging dat idealisme helemaal niet naïef hoeft te zijn. Iedereen die iets verder kijkt dan de waan van de dag, zal ontdekken dat verandering mogelijk is en vooruitgang een realiteit.

Honderd jaar geleden was de gemiddelde levensverwachting in Nederland 44, vandaag is dat 78 jaar.
Honderd jaar geleden leefden een groot deel van de Nederlanders ver onder armoedegrens, en hoewel er natuurlijk wel relatieve armoede bestaat, hoeft niemand in Nederland meer honger te leiden.

Het gaat steeds beter, op alle fronten. We leren van fouten en we ontdekken nieuwe mogelijkheden. Technische innovatie, maar ook in de manier waarop we met elkaar samenleven.
Dat is vooruitgang.

Vijftig jaar geleden was een getrouwde vrouw handelingsonbekwaam, net als een kind of een geestelijke gehandicapte. De man deed haar bankzaken.
Veertig jaar geleden leidde de praktijk van illegale abortussen tot vele honderden doden per jaar, ook in Nederland. Dertig jaar geleden leken Spanje en Ierland meer op ontwikkelingslanden dan op de andere landen in West-Europa. Totdat de Europese Unie hun ontwikkeling in een sneltreinvaart bracht. Twintig jaar geleden stuurde Nederland haar oude kleren naar Polen en Roemenië, omdat de mensen daar anders de winter niet zouden doorkomen. Inmiddels is Polen lid van de Europese Unie en luistert de hele wereld naar popmuziek uit Roemenië, dat volgend jaar tot de EU toetreedt. Tien jaar geleden mochten mensen die van elkaar hielden toch niet met elkaar trouwen, alleen maar omdat ze toevallig van hetzelfde geslacht waren.
Vijf jaar geleden hadden alleen mensen die op de universiteit werkten of bij bepaalde bedrijven toegang tot breedband internet; nu is dat een meerderheid van de Nederlanders.
Vorig jaar nog, werden Nederlanders onderverdeeld in ziekenfondsverzekerden en particulier verzekerden, in een stelsel dat de kwaliteit en de toegankelijkheid van de zorg niet meer kon garanderen op de lange termijn. Nu hebben we ook daar grote stappen gezet.

Maar we zijn er nog niet. En waar problemen worden opgelost ontstaan ook nieuwe uitdagingen, zoals de nieuwe terroristische dreiging. Maar vooruitgang bestáát. Soms vergeten we er alleen naar te kijken.

Omdat we bang zijn.
Bang voor nieuwe Nederlanders of voor hoofddoekjes. Bang voor Europa, of voor vergrijzing.
Bang voor globalisering, voor Poolse loodgieters of goedkope arbeiders in China.

Maar D66 probeert steeds de nieuwe kansen aan te grijpen om er het beste van te maken.
Zoals ik op het congres al zei: als angst je raadgever is, stem dan niet op D66.

Programma

Misschien denkt u, leuk dat die Lousewies zich kan verwonderen en vragen blijft stellen, maar hoe vertaalt zich dat nou in die zompige Haagse politiek waar we toch elke dag mee te maken hebben?

Volgens mij begint elke verandering bij het stellen van vragen. En je stelt pas vragen, als je gelóóft dat het anders kan.

Gehandicapten

Zo verbaas ik mij er over, dat een land dat zich voorstaat op solidariteit met zwakkeren zó slecht met zijn ouderen en gehandicapten omgaat.
We zijn met elkaar zo gefixeerd om de inkomensplaatjes, dat we lijken te vergeten dat echte solidariteit vaak om hele andere dingen gaat.

De Verenigde Staten staan bekend als een hard land, maar er zal geen stoep zijn zonder afrit, geen publiek gebouw, bus of metro waar je niet met een rolstoel in kunt.

Voor de meeste van u zijn dat trivialiteiten, maar voor minder validen is dit het verschil tussen mee kunnen doen in de samenleving of thuis zitten.
Tussen erbij horen, of je afgeschreven voelen.

Het duurt tot 2030 voordat al het openbaar vervoer zelfstandig gebruikt kan worden door gehandicapten.
Wat is dat voor een achterlijk ambitieniveau, waar niet alleen de politiek maar ook de gehandicaptenorganisaties zich bij lijken neer te leggen?

Met de vergrijzing voor de deur zal het aantal minder validen sterk toenemen.

Er is dus meer reden dan ooit voor een deltaplan om de publieke ruimte voor iedereen toegankelijk te maken. Ik vind dat juist D66 daar mee moet komen. Want wij zijn er om het beste uit mensen te halen. Uit ieder mens.

Milieu

Waar ik mij ook over verbaas, is dat we in de Tweede Kamer elke weer honderden debatten en overleggen voeren over alle mogelijk onderwerpen. Je kunt het zo gek niet bedenken.

Maar de écht grote vragen komen maar af en toe aan de orde. Misschien voelt Den Haag zich te klein voor sommige grote problemen.

Zoals het broeikaseffect.

Het broeikaseffect raakt iedereen, maar het zijn juist weer de zwaksten op aarde die er het meest van de lijden hebben. Juist zij zijn slecht beschermd tegen nieuwe overstromingen, droogtes en tornado's. Maar het raakt ons ook.

De voormalige Amerikaanse president Bill Clinton zei daar afgelopen zaterdag een paar wijze woorden over:

Global warming is a greater threat than terrorism. It's the only thing we face today that has the power to remove the preconditions of civilized society. We must get off our butts and do something about it.

Nederland is op dit moment niet de koploper op milieugebied die wij moeten zijn.
Daarom moet D66 de vuurlinie blijven opzoeken om daadwerkelijkheid iets te bereiken voor duurzaamheid.
Want het milieu is té belangrijk om met schone handen aan de zijlijn te blijven zitten.

Onderwijs

Waar ik mij ook over verbaas, is dat van de top 10 van s werelds topuniversiteiten er 8 in de Verenigde Staten staan, en slechts 2 in Europa, en geen enkele in Nederland.

Hoe kan dat toch?

Omdat wij zelfs het hoger onderwijs hebben dichtgepolderd. Niet excellentie is ons streven, maar gelijkheid. Daarmee snijdt Nederland zichzelf in de vingers.

Ik geloof dat een succesvolle samenleving iedereen nodig heeft; een goede basis maar ook de best mogelijke top.
De universiteiten in bijvoorbeeld Twente en Delft zouden samen moeten opboksen tegen Parijs, Boston, Harvard en Oxford.

Dat vraagt om meer specialisatie, maar ook om meer vrijheid voor universiteiten en hoge scholen om te differentiëren naar kwaliteit en bijvoorbeeld collegegeld. En om selectie aan de poort.

Integratie

Soms verbaas ik mij erover, hoe dingen soms vanzelf goed gaan. Niet dánkzij de politiek maar óndanks de politiek. Integratie is daar een goed voorbeeld van.
Op internet weten jongeren elkaar prima te vinden, helemaal los van etnische achtergrond.

Het komt vroeg of laat dan ook wel goed met de integratie. Maar wat mij betreft liever vroeg dan laat en dan zou het helpen als de politiek probeert om mensen bij elkaar te brengen in plaats van ze uit elkaar te drijven.

Juist D66 heeft hier een voortrekkersrol te vervullen. Omdat wij mensen niet zien als onderdeel van een groep, maar als individu. Ik vind dan ook, dat wij ons moeten verzetten tegen nieuwe vormen van verzuiling en deze zeker niet moeten toejuichen als recept voor integratie.
Zo ben ik er stellig van overtuigd dat Islamitische scholen slecht zijn voor de integratie.
Ik vind daarom dat we in D66 eindelijk een goede discussie over het bijzonder onderwijs en artikel 23 met elkaar zouden moeten voeren.

Net zoals ik geloof dat de overheid sommige islamitische organisaties die
desintegrerend werken onnodig legitimiteit verschaft door ze als officiële
gesprekpartner aan te wijzen, als spreekbuis voor de Turkse en Marokkaanse gemeenschap.

Wanneer leert de politiek nou dat ook Turkse en Marokkaanse Nederlanders doorgaans gewoon hele verstandige, mondige individuen zijn die je ook zo kunt aanspreken. Dát is wat ik versta onder mensen met respect behandelen: ieder mens net zo serieus nemen als jezelf.

Soms is het beleid van de overheid eerder een onderdeel van het probleem, dan van de oplossing.
Maar één van de dingen die ik uit Amerika heb geleerd, is dat het kán. De
multiculturele samenleving is geen illusie.
Maar het vereist een staat die neutraal is en die mensen gelijk behandelt, als individu, ongeacht hun afkomst of geloof.

Mijn ideaal is dan ook, dat we niet langer spreken over allochtonen en

autochtonen.
Laten we hier vanavond een klein begin maken.
Laten we met elkaar afspreken dat we tenminste één Amerikaanse toestand importeren. Want daar bestaat het woord allochtoon niet eens, maar spreken ze over Amerikanen-met-een-verbindingsstreepje: African-Americans, Asian-Americans: het zijn allemaal in de eerste plaats Amerikanen.
Dat kunnen wij ook.
Marokkaanse Nederlanders, Turkse Nederlanders, Belgische Nederlanders, Braziliaanse Nederlanders. En voor wie dat wil, misschien zelfs Limburgse Nederlanders en Amsterdamse Nederlanders.

Want een mens heeft vele identiteiten.
En wat D66 betreft hoef je daar geen enkele van weg te gooien om erbij te horen in dit land.

Maar het gaat natuurlijk niet alleen om de naam. Als je wordt geboren in Groningen, Purmerend of Venlo, terwijl je ouders niet beschikken over de Nederlandse nationaliteit, dan kun je niet meteen Nederlander worden.
Zelfs als je ouders hier al hun hele leven wonen en een permanente verblijfsgunning hebben.
Dat is toch bizar? Je bent dan Turk of Marokkaan, terwijl je daar je hele leven nog nooit bent geweest en terwijl je ouders al jaren in Nederland wonen.

Ik vind dat D66 zou moeten voorstellen, dat iedereen die hier wordt geboren uit ouders die een permanente verblijfsvergunning hebben, automatisch de Nederlandse nationaliteit kunnen krijgen.

Europa

Ik zei net al dat het feit dat sommige dingen vanzelfsprekend worden gevonden vaak de grootste bedreiging is voor vooruitgang. En dat we daarom vragen moeten blijven stellen en niet moeten capituleren voor redenering die beginnen met we weten toch allemaal dat

Ik verbaas mij erover hoeveel mensen genoegen nemen met dat soort redeneringen.
We weten toch allemaal dat méér macht voor Europa ten koste gaat van de zeggenschap van Nederland zelf?
We weten toch allemaal dat dankzij Europa de grote landen ons zullen overvleugelen?

Tja, dat klinkt logisch. Toch is er één probleem: Het is niet waar.

Nederland is een klein land en voor héél veel zijn wij afhankelijk van het buitenland.
Met of zonder Europa: wat Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië doen is belangrijk voor ons.
Nederland is één van de grootste investeerders in Midden- en Oost-Europa.
Wat daar gebeurt is belangrijk voor ons.

Tegen wie bang is dat een sterk Europa de zeggenschap voor Nederland zal uithollen, zeg ik dit:
Europa vormt juist een buffer tegen de macht van grote landen. Want zonder Europa, maken Duitsland, Frankrijk en Groot-Britannië het onderling wel uit.
En natuurlijk, hun invloed is ook groot in de EU. Wat zij zíjn groot en wij zíjn klein.
Dat is ook altijd zo geweest.
Maar in de EU zijn juist regels en praten wij over alles mee. Dus zijn de grote landen gedwongen om rekening te houden met de kleinere landen.
En de kleinere met de grotere.
En als we slim zijn, gaan we nog veel beter samenwerken in Europa. Om allianties te smeden op de onderwerpen die voor ons van belang zijn.
Dat vereist een actieve, pro-Europese houding.
In het belang van Europa. In het belang van Nederland.

Sociaaleconomisch beleid

Ik vind het ook verbazingwekkend dat er nog steeds mensen zijn die zeggen dat D66 geen smoel heeft op sociaaleconomisch gebied. Ik ben het daar hartgrondig mee oneens.

Ik geloof dat het sociaaleconomisch beleid voor élke partij een belangrijk
onderwerp is.
Maar zeker voor D66, zeker nu.
Omdat wij ons hier bij uitstek onderscheiden van de andere linkse partijen.
Omdat wij wél durven om te hervormen voor de toekomst. En voor de mensen die vandaag in het spitsuur van het leven staan en wat extra ondersteuning kunnen gebruiken.

Want D66 is niet van de behoudzucht, maar voor een verstandig en verantwoordelijk
beleid, gericht op de volgende generatie in plaats van op de volgende verkiezingen.

Dus mocht u mij als lijsttrekker kiezen, weet dan wel dat u iemand kiest die het sociaaleconomisch beleid van dit kabinet niet halfhartig steunt, maar uit volle overtuiging!

Seks

Tot slot is er nog één cluster van onderwerpen waar juist een ondogmatische, taboeloze partij als D66 een belangrijke rol heeft te vervullen.
Dat zijn de vragen die te maken hebben met seksualiteit en die steeds belangrijker worden.

Wereldwijd, als we het hebben over de Aidscrisis of over de onderdrukking van vrouwen of homos.
Maar ook in Nederland wordt het opnieuw bespreekbaar maken van hele normale zaken steeds urgenter.
Het aantal tienerzwangerschappen en abortussen stijgt. Het aantal aidsbesmettingen en geslachtsziekten neemt ook in Nederland weer toe.
Groepsverkrachtingen en tienerprostitutie zijn nieuwe fenomenen in de steden waar niemand nog goed raad mee weet.
Tegelijkertijd wordt het in sommige gemeenschappen, buurten en scholen eerder moeilijker dan makkelijker om gewoon te leven als homo of lesbienne.
Of om als meisje überhaupt over seksualiteit te beschikken.

Ik verbaas mij erover dat er in Den Haag zo weinig discussie is over hoe we kunnen inzetten op betere voorlichting en meer openheid. Maar dat we in de politiek niets creatievers kunnen bedenken dan een oproep tot het verbieden van sexy videoclips, waar de PvdA onlangs een pleidooi voor hield.

Ik ben ervan overtuigd, dat de enige manier om de situatie te verbeteren is
om de problemen die raken aan seksualiteit onder álle Nederlanders bespreekbaar te maken. Dat is niet makkelijk, maar er ís geen alternatief.

We moeten geen nieuwe taboes creëren, maar jonge mensen weerbaar maken.
Zodat een kind van 12 al wéét dat wat hij ziet in een 50 Cent-video niet de werkelijkheid is, maar een fantasie.

Slot

Ook dat is een onderwerp dat D66 op de agenda hoort te zetten en te houden.

Net als het milieu en in het bijzonder het broeikaseffect; Net als de rechten van minder validen om volwaardig mee te kunnen doen in de samenleving;
Net als het onderwijs, waarin excelleren mogelijk moet zijn; Net als integratie, waarin we mensen als individu moeten zien; Net als het sociaal-economisch beleid, dat gericht moet zijn op de lange
termijn.
Net als Europa, dat nieuwe kansen biedt om meer dan ooit ons eigen lot te bepalen;

Democraten,

Ik heb idealen, passies en prioriteiten die vaak nauw aansluiten bij wat D66 in de afgelopen jaren heeft bereikt.
Maar in sommige gevallen vallen mijn opvattingen niet naadloos samen met het partijstandpunt.
Denk aan wat ik zojuist heb gezegd over het bijzonder onderwijs, het automatische Nederlanderschap voor wie hier is geboren, excellentie en differentiatie in het hoger onderwijs en het deltaplan om de publieke ruimte toegankelijk te maken voor minder validen. Als u mij zou kiezen tot uw partijleider, zou ik graag over deze onderwerpen een nieuwe discussie in de partij beginnen.

Dat maakt mij misschien niet tot de kandidaat met het minste risico. Net zoals ik niet de kandidaat ben met het grootste partijnetwerk. Maar die kandidaat wil ik ook helemaal niet zijn.

Want met risicomijdendheid zal D66 misschien een deel van haar aanhang behouden, maar zeker geen nieuwe verkiezingen winnen.

U mag straks een nieuwe lijsttrekker kiezen.
Denk daar goed over na.
Want met die ene stem drukt u ook een belangrijk stempel op de koers en het karakter van de partij.

Die koers is er wat mij betreft in gelegen, dat D66 het beste uit mensen wil halen.
Daarom staan wij voor zelfbeschikking, democratie en onderwijs.

D66 is ook een verantwoordelijke partij, gericht op de toekomst. Daarom staan wij voor milieubescherming, een duurzaam sociaaleconomisch beleid en een internationale benadering.

En wij doen dat alles op een onconventionele manier, onafhankelijk en eerlijk.

Dát is de koers en het karakter van het D66 zoals ik dat graag zou zien.

Geen one-issuepartij, maar een brede links-liberale beweging. Niet elitair, maar met de ambitie om mensen uit alle lagen van de bevolking aan te spreken.
Niet een partij die twijfel als hoogste goed ziet, maar die een goede analyse combineert met duidelijke standpunten.
Een partij zonder dogma's, inderdaad, maar die wel wéét wat ze wil en die daar ook voor stáát.

Als u partijleider sta ik niet voor behoud, maar voor vernieuwing. En als uw lijsttrekker ga ik niet voor behoud, maar voor winst!

23-5-2006 21:47

dinsdag 23 mei 2006