Universiteit van Tilburg 23 mei 2006
Middenmanagement moet een ontmoetingsplek worden
Promotie Peer Elshout
De middenmanager zit in een spagaat tussen de directie en de
medewerkers op de werkvloer. Wetenschappers hebben nooit veel
belangstelling getoond voor de chef, die zijn positie als 'benard'
ervaart. In zijn proefschrift gaat Peer Elshout uit van een andere
benadering: het middenmanagement moet een ontmoetingsplek worden, met
veel ruimte voor ondernemerschap.
In het promotieonderzoek van Peer Elshout staan de persoon en de
functie van de middenmanager centraal. Er is vaak kritiek op het
functioneren en op de prestaties van middenmanagers, zowel in de top
van organisaties als op de werkvloer. Ook Elshout erkent dat het geen
gemakkelijke functie is. De middenmanager zit in een spagaat, wordt
doorgaans gezegd. Maar met die constatering gebeurt verder niets.
Elshout gaat wel een stap verder. Hij laat zien dat er mogelijkheden
zijn om een systematische verbetering van het werk en de resultaten
van de (midden)managers te bereiken.
Uit het onderzoek van Elshout blijkt dat iedereen belang heeft bij een
goed functionerend middenmanagement. De directie vertrouwt hen de
leiding over de productie of dienstverlening toe. Voor de medewerkers
is de middenmanager een belangrijke factor voor een zinvolle en
prettige werksituatie. Intussen stellen toenemende concurrentie, goed
opgeleide medewerkers en veeleisende klanten nieuwe eisen aan de
managementstructuur van organisaties. Er is behoefte aan meer
ondernemerschap en regelruimte op de werkvloer. De rol en positie van
middenmanagers zullen daarom de komende jaren aanzienlijk gaan
veranderen. Elshout vraagt zich af of zij dat wel aankunnen. Het
ontbreekt in de management- en organisatietheorie maar ook in de
praktijk van organisaties aan een conceptueel model voor de
ontwikkeling van de middenmanagementfunctie. In de literatuur wordt
zelfs nauwelijks onderscheid gemaakt naar managementfuncties. In zijn
onderzoek ontwikkelde Elshout een model, waarmee middenmanagers zelf
de regie kunnen voeren over de veranderingen in hun functie en waarmee
zij hun effectiviteit kunnen vergroten. Met dit ontwikkelingsmodel
ondernam hij enkele try-outs in organisaties.
Volgens Elshout is het in het midden van vele organisaties 'te druk'.
De beschikbare regelruimte tussen de top en de werkvloer blijkt te
beperkt voor meerdere volwaardige managementniveaus, ook al zijn veel
organisaties sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw platter
geworden. Willen organisaties inzetten op meer ondernemerschap in de
uitvoeringseenheden, dan zullen niet alleen de taken moeten worden
aangepast maar vragen ook de machtsverhoudingen om verdergaande
decentralisatie. Met meerdere managementlagen tussen de strategische
top en de operationele werkeenheden, zoals nu nog vaak het geval is,
lukt dat niet.
In de opzet van Elshout is de middenmanager als coördinator van de
operationele processen de rechtstreekse verbinder tussen strategie en
uitvoering. Het midden van organisaties verandert van een
'domeinenveld' in een 'ontmoetingsplek' voor directie en uitvoering.
Dat 'midden' moet overigens niet worden gezien als een eenheid:
Elshout ontwikkelde een functietypologie voor de
middenmanagementfunctie en beschreef een vijftal ideaaltypen.
Drs. Peer Elshout (1947, Drunen) studeerde sociologie aan de
toenmalige Katholieke Hogeschool Tilburg (specialisatie:
organisatiesociologie). Na zijn afstuderen in 1974 werkte hij als
beleidsmedewerker bij de Nederlandse Bond voor Sociaal-Cultureel
Vormingswerk en als trainer/adviseur bij GITP-Opleidingen. Sinds 1990
werkt hij als organisatieadviseur bij DamhuisElshoutVerschure te
's-Hertogenbosch, een bureau waarvan hij medeoprichter (1990) en
partners is.
Noot voor de pers
Peer Elshout promoveert dinsdag 30 mei 2006 om 16.15 uur in de aula
van de Universiteit van Tilburg (Warandelaan 2, Tilburg) op het
proefschrift Middenmanagement. Functie in ontwikkeling. Een
theoretisch denkkader voor de veranderende rol en positie van de
middenmanagementfunctie en de invloed daarvan op de effectiviteit van
de middenmanager. Promotor is prof.dr. J.J.J. van Dijck. Journalisten
kunnen een exemplaar van het proefschrift (ISBN 90-9020495-4) opvragen
bij de afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel:
013 - 466 2000, e-mail: persberichtuvt@uvt.nl. Het boek is verder te
koop via www.damhuiselshoutverschure.nl (EUR 25,-). Peer Elshout is
bereikbaar op 073 - 612 45 45 (werk); e-mail:
elshout@damhuiselshoutverschure.nl. Persberichten van de UvT staan ook
op internet: www.uvt.nl/persberichten/. Informatie over deskundigen
van de UvT, zie: www.uvt.nl/webwijs/
UvT Persbericht