31-05-2006
Het Maandblad
Geestelijke volksgezondheid in juni
Huiselijk geweld komt gruwelijk veel voor in Nederland: naar schatting
zon half miljoen gevallen per jaar. De psychische gevolgen ervan zijn
ernstig maar de geestelijke gezondheidszorg doet er weinig aan.
Behandelingen zijn schaars, en niet erg effectief ondermeer doordat ze
er vaak van uitgaat dat de man de bron van al het kwaad is. Deze
aanpak is achterhaald, zo stellen sociaal-psychiatrisch
verpleegkundige David Kramer en verplegingswetenschapper Roland van de
Sande in het juninummer van het Maandblad Geestelijke volksgezondheid
(MGv), dat zaterdag verschijnt.
Behandelaars van relationeel geweld kiezen meestal voor een
'seksespecifieke' aanpak: ze nemen vooral de mannen onder handen. Dat
is een begrijpelijke keuze, want als mannen slaan, dan komt dat hard
aan. Maar vrouwen lijken zich even vaak schuldig te maken aan
huiselijk geweld als mannen. Bovendien blijkt groepsbehandeling van
mannelijke plegers er soms toe te leiden dat zij een collectieve wrok
tegen vrouwen ontwikkelen. En dan is men nog verder van huis.
Sinds enkele jaren pleiten onderzoekers voor een 'relatiegerichte' in
plaats van een 'seksespecifieke' benadering. Relationeel geweld komt
volgens hen niet alleen voort uit de manier waarop mannen aankijken
tegen (of neerzien op) vrouwen, maar ook uit de psychologische chemie
tussen deze éne man en vrouw.
In een intieme relatie zoeken mensen vaak iets dat ze vroeger te kort
zijn gekomen. Als na enige tijd blijkt dat de ander dat niet waar kan
maken, maakt de romantische roes plaats voor een spiraal van geweld.
De partners raken teleurgesteld in elkaar, of zelfs verbitterd,
beginnen zich machteloos te voelen, trekken zich terug - of gaan
elkaar te lijf.
In de 'relatiegerichte' benadering leren de partners samen hoe ze die
vicieuze cirkel kunnen doorbreken. Die aanpak is niet onomstreden:
volgens critici is het de kat op het spek binden. In delen van de VS
is ze daarom zelfs bij wet verboden. Maar volgens Kramer en Van de
Sande heeft ze de beste papieren.
Verder in het MGv van juni:
Gekkenhuis op Schiphol
Vliegen brengt stress met zich mee - zeker op een grote internationale
luchthaven. Niet iedereen is daartegen bestand. Op Schiphol blijken
ieder jaar honderden mensen niet fit to fly vanwege acute lichamelijke
of psychische problemen. Die laatste worden beoordeeld door psychiater
Vos Beerthuis. Hij vertelt wat voor mensen hij zoal te zien krijgt, en
wat hij voor hen kan betekenen. Een batterijtje voor hun hoorapparaat,
bijvoorbeeld.
Psychiatrische ER in New York
Kan de spoedeisende psychiatrie in Amsterdam een voorbeeld nemen aan
die in New York? W. Mulder en collega's zagen er goede somatische
zorg, maar weinig nazorg, veel bureaucratie, chaos en armoe. 'De
spoedeisende psychiatrie in een stad als New York laat zien wat er
terechtkomt van de gezondheidszorg als zij wordt gedicteerd door de
verzekeringsmaatschappijen.'
Iedereen screenen op depressie?
Stemmingsstoornissen als depressie worden vaak niet herkend - en dus
niet behandeld. Volgens sommige onderzoekers zouden huisartsen daarom
al hun patiënten een vragenlijst moeten laten invullen, om hen te
screenen op symptomen. Maar volgens Bea Tiemens leidt dat tot
overkill.
Het juninummer van het MGv verschijnt op zaterdag 3 juni.
---
Het MGv is een uitgave van het Trimbos-instituut (Netherlands
Institute of Mental Health and Addiction). Het heeft een
onafhankelijke redactie. Journalisten en politici kunnen een gratis
exemplaar aanvragen: tel. 030-2971100 (fax:
030-2971111) mgv@trimbos.nl of: MGv, Postbus 725; 3500 AS Utrecht.
Zie ook het MGv op de website.