IP/06/698
Brussel, 31 mei 2006
Concurrentie: Commissie legt producenten van acrylglas voor 344,5 miljoen
EUR geldboeten op wegens prijsafspraken
De Europese Commissie heeft vastgesteld dat Arkema (voorheen Atofina),
Degussa, ICI, Lucite en Quinn Barlo (voorheen Barlo) de regels van het
EG-Verdrag over mededingingsbeperkende gedragingen van ondernemingen
(artikel 81) overtreden hebben door deel te nemen aan een kartel op de
markt voor acrylglas. Vier van deze ondernemingen (Total/Elf
Aquitaine/Arkema, Lucite, ICI en Quinn Barlo) kregen daarom voor in
totaal EUR344.562,500 boeten opgelegd. Voor Arkema en ICI werd de
geldboete met 50% verhoogd omdat zij recidiveerden. Ook Degussa, dat
eveneens recidiveerde, had een geldboete gekregen indien zij geen
volledige boete-immuniteit overeenkomstig de clementieregeling van de
Commissie had gekregen omdat zij als eerste informatie over het kartel
had verstrekt. In de periode 1997-2002 zijn de vijf ondernemingen
(richt)prijzen voor acrylglas overeengekomen, hebben zij toegezien op
de naleving van die prijzen en wisselden zij belangrijke en
vertrouwelijke zakelijke informatie uit in de Europese Economische
Ruimte (EER). Acrylglas vindt onder meer een ruime toepassing in
voertuigen, dvd's, lenzen, huishoudapparaten, elektronica, badkuipen
en douchebakken.
In een reactie verklaarde Neelie Kroes, Commissaris belast met het
mededingingsbeleid: "Kartels zijn een plaag. Ik zal ervoor zorgen dat
kartels opgespoord en gestraft zullen blijven worden. Ik ben
gechoqueerd dat ondernemingen zoals ICI en Arkema opnieuw werden
beboet. Deze geldboeten zullen dienen als een koude douche voor het
management en de aandeelhouders van al deze ondernemingen, die zich
moeten realiseren dat kartels niet kunnen en niet zullen getolereerd
worden".
Acrylglas - of polymethyl-methacrylaat (PMMA) -heeft verschillende
toepassingen. PMMA-vormmassa wordt vooral gebruikt in de
automobielindustrie voor de vervaardiging van koplampen, achterlichten
en dashboards, alsook voor huishoudtoestellen, optische media (DVD's,
lenzen) en elektronica. Massieve PMMA-platen worden vooral gebruikt
voor lichtreclame en winkeletalages. Sanitaire PMMA-artikelen worden
hoofdzakelijk gebruikt voor de productie van badkuipen en
douchebakken. Deze producten worden gewoonlijk acrylglas genoemd en
zijn het best bekend onder de handelsnamen Plexiglas, Perspex,
Acrylite, Acrylplast en Lucite.
In december 2002 diende Degussa bij de Commissie een verzoek in om
boete-immuniteit te krijgen in deze zaak en in de
waterstofperoxidezaak (zie IP/06/560). De Commissie heeft daarna
onaangekondigde inspecties uitgevoerd die hebben geleid tot verzoeken
om boetevermindering van diverse ondernemingen.
Aangezien het Quinn-concern de onderneming Barlo pas na afloop van de
inbreuk verwierf, is de uiteindelijke moedermaatschappij van het
concern (Quinn Group Ltd) geen addressaat van de beschikking van
vandaag.
Expliciete bewijzen
In oktober 1999 ontmoetten de concurrenten elkaar in een hotelkamer in
Dublin om een verhoging van het Europese prijsniveau voor
PMMA-vormmassa te coördineren. Uit handgeschreven notities blijkt dat
de deelnemers een prijsverhoging voor PMMA vanaf januari 2000 en een
aankondiging daarvan voor de Europese markt in november zijn
overeengekomen. Zij spraken af dat Atofina de prijsverhoging zou
aankondigen in Frankrijk, Italië en de Benelux, ICI in het Verenigd
Koninkrijk en Scandinavië en Degussa in Duitsland en Spanje.
Documenten over een bijeenkomst in Duitsland in augustus 2000 laten
zien dat er een gecoördineerde prijsverhoging werd gepland voor
november 2000. De concurrenten kwamen na uitwisseling van hun
prijsgegevens overeen de prijs per kilogram platen te verhogen met
0,10 EUR en zij bespraken ook de aan te rekenen kosten voor extra
diensten zoals het versnijden en verven van platen.
Geldboeten
De praktijken die aan het licht zijn gebracht, vormen een zeer zware
inbreuk op de regels van het EG-Verdrag die concurrentiebeperkende
praktijken verbieden. Bij het bepalen van het bedrag van de geldboeten
hield de Commissie rekening met de omvang van de EER-markt (ongeveer
665 miljoen EUR), de duur van het kartel en de grootte van de
betrokken ondernemingen. De Commissie verhoogde de geldboeten met 50%
voor Arkema en ICI omdat zij recidiveerden.
Sommige ondernemingen werkten aan het onderzoek mee en gaven
informatie die van belang was om de inbreuk aan het licht te brengen.
Daarvoor werden zij beloond in lijn met de clementieregeling van de
Commissie (zie IP/02/247 en MEMO/02/23). Zo kreeg Degussa volledige
boete-immuniteit voor de boete die anders EUR264.468,750 zou hebben
bedragen. Total/Elf Aquitaine/Arkema/Altuglas/Altumax en Lucite zagen
hun geldboeten dan weer verminderd in ruil voor de door hen aan de
Commissie verstrekte informatie. Het toekennen van boetevermindering
hangt niet alleen af van de waarde van de verstrekte informatie maar
eveneens van het tijdstip waarop die wordt verstrekt.
In totaal werden in deze zaak voor EUR344.562,500 geldboeten opgelegd,
hetgeen de op drie na hoogste boete is die ooit voor een bepaald
kartel werd uitgesproken.
Schadeclaims
Particulieren of ondernemingen die van concurrentiebeperkende
praktijken zoals in deze zaak te lijden hebben, kunnen voor de
nationale rechter schadevergoeding eisen en daarbij de gegevens van de
door de Commissie bekendgemaakte beschikking als bewijs aanvoeren dat
de kwestieuze praktijken hebben plaatsgevonden en dat deze
onrechtmatig waren. Schadevergoedingen kunnen worden toegekend zonder
dat deze hoeven te worden verlaagd omdat de Commissie al een geldboete
heeft opgelegd.
Voor meer informatie over de strijd van de Commissie tegen kartels,
zie MEMO/06/224.
De Commissie legde de volgende geldboeten op en gaf de volgende
kortingen:
Naam van de onderneming en plaats van vestiging
Korting geldboete %
Geldboete
(EUR)
(*) de desbetreffende rechtspersonen kunnen hoofdelijk en gezamenlijk
aansprakelijk worden gesteld voor het geheel of een deel van de
opgelegde geldboete
1.
Degussa/Röhm/Para-Chemie
(Duitsland, Duitsland, Oostenrijk)
100
0
2.
Total/Elf Aquitaine/
Arkema/Altuglas/Altumax*
(Frankrijk)
40
219.131,250
3.
ICI (VK)
0
91.406,250
4.
Lucite International/ Lucite International UK (VK)
30
25.025,000
5.
Quinn Barlo/ Quinn Plastics NV/Quinn Plastics GmbH
(Ierland, België, Duitsland)
0
9.000,000
TOTAAL
344.562,500
European Union