Duitsers opeens populair bij Nederlanders
Creative venue
Intermediair-onderzoek: Nederlanders zeer positief over Duitsland
'Duitsland is supertoll'
Haarlem, 6 juni 2006 - Duitsland is weer cool. Het beeld dat Nederland van haar
oosterburen had, is in vrij korte tijd omgeslagen van 'de oude vijand' naar 'de
vriendelijke buur'. Dat blijkt uit een onderzoek van Intermediair onder ruim achthonderd
lezers. We willen in Duitsland werken, willen graag Duitse buren en we gunnen ze zelfs de
WK-titel als Nederland wordt uitgeschakeld.
Verder vindt tachtig procent van de Nederlanders Duitsers redelijk tot zeer sympathiek
(eigenlijk net zo sympathiek als wijzelf), hoog ontwikkeld en daarin vinden we ze erg op
ons Nederlanders lijken. We vinden ze veel vredelievender dan de Engelsen en Fransen, net
zo tolerant als onszelf en net zo weinig oorlogszuchtig. Eigenlijk vinden we ze nogal op
onszelf lijken. Had de volksschrijver Gerard Reve het toch goed gezien: Nederlanders zijn
Duitsers die in plaats van bier melk drinken. Want dat oude vooroordeel is onveranderd
gebleven: Duitsers nemen grote hoeveelheden Bier und Bratwurst tot zich, zo denken wij.
In 1997 werden er nog Kamervragen gesteld naar aanleiding van een onderzoek van Instituut
Clingendael waaruit bleek dat Nederlandse jongeren negatiever tegen Duitsers aankeken dan
tegen andere Europeanen. Bijna tien jaar later (Intermediair baseerde een groot deel van
zijn onderzoeksvragen op het Clingendael-onderzoek) is daar niets meer van terug te zien.
Als we moeten kiezen waar we het liefst willen werken, staat Duitsland op de vijfde
plaats, boven landen als Italië, Frankrijk en Denemarken (bovenaan de lijst staat
Engeland). En als onze buren zouden verhuizen en we mochten kiezen uit welk land de
nieuwe buren zouden komen, dan kiest bijna de helft voor Duitsers. Bijna vijftig procent
van de ondervraagden zei de afgelopen vijf jaar ook in Duitsland op vakantie te zijn
geweest. Maar onze liefde blijkt misschien nog wel het meest uit het genereuze gebaar dat
we, als Nederland het WK niet wint, de overwinning weliswaar in eerste instantie gunnen
aan Brazilië, maar in vijfde instantie aan Duitsland. Van een echt 1974-trauma lijkt
dus geen sprake.
Maar als Duitsers zo op ons lijken, waarom vonden we ze vroeger dan zo onuitstaanbaar en
nu niet meer? 'Door de oorlog en de naoorlogse politiek - hoe Duitsland omging met de RAF
- hadden we er alle belang bij om ons af te zetten. Te bewijzen hoezeer we níet op
hen leken. Duitsland als negatief identificatiepunt,' zegt Ton Nijhuis, hoogleraar en
wetenschappelijk directeur van het Duitsland Instituut dat verbonden is aan de
Universiteit van Amsterdam. Duitsland was bovendien groot, Duitsland was rijk en wij
waren klein en arm. 'Dat had een beetje een Calimero-effect. En dus wezen we met ons
vingertje: wij zijn misschien niet zo groot en rijk, maar moreel wel superieur.'
Het omslagpunt kwam toen Nederland het in de negentiger jaren economisch beter ging doen
dan Duitsland. 'En tot onze verbijstering kwamen de Duitsers hier toen niet met hun
'dikke auto's' om ons te vertellen dat zij toch superieur waren' zegt Nijhuis. 'Ze kwamen
juist heel bescheiden en geïnteresseerd vragen hoe we dat deden en hoe zij van ons
konden leren.' Daarnaast droeg de uitbreiding van de Europese Unie ook voor een zeer
belangrijk deel bij aan ons nieuwe Duitsland-beeld. 'Met de 'Osterweiterung' kwamen er
landen bij de Unie, waarvan wij dachten: horen die bij ons? We voelen helemaal geen
verwantschap met Letten en Litouwers. En dat benadrukte de gemeenschappelijkheid met
Duitsland; dát zijn mensen zoals wij.'
Duitsland kan dus weer. We zijn zelfs wereldwijd het meest positief over Duitsland, zo
bleek onlangs uit een onderzoek dat de Bondsrepubliek zelf liet uitvoeren in de aanloop
op het WK. Nergens anders is de bevolking zo dol op Duitsers.
Het volledige onderzoek is te lezen op www.intermediair.nl. Intermediair nr. 23 staat
geheel in het teken van Duitsland.