De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Contactpersoon Ons kenmerk AM/AKA/06/46715
Doorkiesnummer Datum 9 juni 2006
Onderwerp Introductie Regeling dienstverlening aan huis
In bijgevoegde brief wordt uitgebreid stil gestaan bij het RWI-advies "Huis houden op de
markt" en zijn op verzoek van uw Kamer ook andere varianten die de markt voor persoonlijke
dienstverlening respectievelijk de onderkant van de arbeidsmarkt kunnen stimuleren,
beschouwd. Tevens stellen wij u bij deze brief voor de regeling dienstverlening aan huis te
introduceren waarvoor wij u nog dit jaar een wetsvoorstel willen aanbieden.
Markt voor persoonlijke dienstverlening
Het SEOR-onderzoek van 2004 over de markt voor persoonlijke dienstverlening heeft
uitgewezen dat de prijs voor deelmarkten van de markt voor persoonlijke dienstverlening
(uitgezonderd de kinderopvang) van doorslaggevende betekenis is voor de ontwikkeling van
een witte formele markt voor persoonlijke diensten; de prijs op de zwarte markt is substantieel
lager dan de prijs op de witte markt. Volgens SEOR kunnen alleen beleidsopties die de kosten
voor de opdrachtgever fors laten dalen en/of de prijs van aanbieders fors laten zakken (onder
de zwarte prijs), een bijdrage leveren aan het witten van de markt en het vergroten van de witte
werkgelegenheid.
Ook het Centraal Planbureau is in een eerdere fase gevraagd beleidsopties gericht op
versterking van de markt voor persoonlijke dienstverlening uit te werken. Het CPB komt tot
met SEOR vergelijkbare conclusies. Volgens het CPB zijn er weinig mogelijkheden aanwezig
voor welvaartsverhogende ingrepen door de overheid in de prijsvorming op de markt voor
persoonlijke dienstverlening. De informele dienstverlening legt een prijsbodem in de markt.
Zwart werk is in de persoonlijke dienstverlening moeilijk tegen te gaan, omdat de persoonlijke
dienstverlening in of om het huis van de opdrachtgever plaatsvindt. Door de Wet op het
binnentreden is het juridisch onmogelijk om in het huis te controleren. Ook praktisch zijn
controles op diensten verricht in het huishouden van particulieren onmogelijk (er is namelijk
niet aan te tonen dat de diensten vaker worden verricht of dat er hoe dan ook diensten worden
verricht en of een en ander ertoe leidt dat geen of te weinig belasting wordt betaald). De
Ons kenmerk AM/AKA/06/46715
opsporing van zwart werk in de persoonlijke dienstverlening is daarmee vrijwel onmogelijk.
Wel geldt dat als gevolg van de Wet werk en bijstand (WWB) de controle op bijverdienen in
het algemeen door uitkeringsontvangers is geïntensiveerd (hoewel ook in dit kader
binnentreden zonder verdenking niet mogelijk is). Bijna 50% van alle gemeenten is een
strenger maatregelenbesluit (sancties) gaan voeren sinds de inwerkingtreding van de WWB.
Het kabinet is van mening dat zwart werk hoogst onwenselijk is en dat het niet te
rechtvaardigen is dat bepaalde burgers geen bijdrage leveren, maar wel aanspraak maken op de
arrangementen van de verzorgingsstaat. Het kabinet realiseert zich voorts dat er in een sociale
verzorgingstaat altijd een spanning bestaat tussen wit en zwart werk. Bovendien leidt zwart
werk tot concurrentievervalsing op de markt voor persoonlijke dienstverlening. Legalisering
van zwart werk zou dit verergeren. Het openen van een domein van onbelaste betaalde
marktactiviteiten kan een aanzuigende werking hebben op activiteiten die wel belast zijn.
De overheid kan de concurrentievervalsing alleen tegengaan door de prijs van persoonlijke
diensten kunstmatig (via overheidssteun) te verlagen tot in ieder geval het zwarte prijsniveau
of lager. Als aan betrokkenen extra administratieve verplichtingen worden opgelegd, zal
dezelfde prijs niet voldoende prikkel zijn. Administratieve lasten werken immers
kostprijsverhogend en creëren overigens ook nieuwe handhaving- en ontwijkingsvraagstukken.
Bovendien worden personen die zich nu wel aan de regels houden (wit werken) gesubsidieerd
terwijl daar blijkbaar geen aanleiding toe is. De prijs van een dergelijke subsidie staat niet in
verhouding tot de -onzekere- opbrengst (werkgelegenheid, omzetting zwart naar wit en extra
tijd voor midden- en hogere inkomens).
Stimulering van de markt voor persoonlijke dienstverlening: introductie Regeling
dienstverlening aan huis
Het kabinet zal op de volgende manieren de markt voor persoonlijke diensten stimuleren:
1. De huishoudhulpregeling wordt omgevormd tot de `regeling dienstverlening aan huis':
a. De huishoudhulpregeling kent een 2-dagen-grens, in de regeling dienstverlening
aan huis wordt een 3-dagen-grens geïntroduceerd. Deze grens houdt in dat een
particulier iemand drie dagen in de week in of om zijn huis diensten kan laten
verrichten, zonder administratieve verplichtingen. De opdrachtgever hoeft geen
loonbelasting in te houden of premies te betalen.
b. De regeling dienstverlening aan huis ziet ook andere diensten dan huishouden. Te
denken valt aan tuinonderhoud, oppasdiensten en huisdierenservices.
---
Ons kenmerk AM/AKA/06/46715
2. Het ministerie van SZW en de Belastingdienst zullen naar aanleiding van de introductie
van de regeling dienstverlening aan huis een grote publiciteitscampagne opzetten. In deze
introductiecampagne zullen de diverse mogelijkheden van deze brede en ruime regeling
uitgebreid worden toegelicht, zodat iedereen die hiervoor in aanmerking komt er gebruik
van kan maken.
3. Het ministerie van SZW zal de uitzendbranche benaderen om vast te stellen of deze een
belangrijke (makelaars)rol zou kunnen vervullen op de markt voor persoonlijke
dienstverlening
4. Het CWI is bereid activiteiten ten behoeve van ondernemerschap en franchising in de
markt voor persoonlijke dienstverlening en aan de onderkant van de arbeidsmarkt te
verrichten. SZW zal het CWI vragen deze activiteiten in gang te zetten.
Daarnaast zal het kabinet generieke mogelijkheden voor de onderkant van de arbeidsmarkt
bezien:
5. Het kabinet zal bij de beoordeling van de voorstellen van de SER over de personenkring
werknemersverzekeringen bezien of er mogelijkheden zijn voor de onderkant van de
arbeidsmarkt waar ook de markt voor persoonlijke dienstverlening van profiteert.
6. Het kabinet zal bij de augustusbesluitvorming bezien of de ruimte voor lastenverlichting
burgers mede kan worden ingezet om de onderkant van de arbeidsmarkt te bereiken.
De onderkant van de arbeidsmarkt
In bijgevoegde brief komt de onderkant van de arbeidsmarkt uitgebreid aan bod. Er zijn door
het kabinet diverse maatregelen ingezet waarvan de onderkant van de arbeidsmarkt profiteert.
Veel maatregelen hebben betrekking op onderwijs en voortijdige schooluitval. Daarnaast is
fors geïnvesteerd in (tot de markt voor persoonlijke dienstverlening behorende sector)
kinderopvang.
Scholing/onderwijs en vermindering van voortijdige schooluitval zijn belangrijk omdat
mensen met een hoger opleidingsniveau minder snel aangewezen zullen zijn op on- en
laaggeschoolde werkgelegenheid. Bovendien leidt scholing van werknemers ertoe dat een deel
van hen kan doorstromen naar hogere functieniveaus. Door deze "trek in de schoorsteen"
kunnen aan de onderkant van de arbeidsmarkt on- en laaggeschoolde banen vrijkomen.
Daarnaast leidt ook de aantrekkende economie tot meer banen voor laagopgeleiden
Het kabinet is van mening dat met het huidige arbeidsmarktbeleid de beste resultaten worden
bereikt. Het gaat hierbij om generiek beleid enerzijds en -via de Wet werk en bijstand-
maatwerk in het arbeidsmarkt-/reïntegratiebeleid op lokaal niveau anderzijds.
---
Ons kenmerk AM/AKA/06/46715
Generiek beleid is nodig omdat meer groepen gelijktijdig dezelfde arbeidsbelemmerende
factoren ervaren. Lokaal beleid is nodig omdat op dit niveau de behoefte van de cliënt
effectiever -en daardoor goedkoper- kan worden ingevuld.
Resumerend is het kabinet van oordeel dat de inzet van beleidsmaatregelen voor de onderkant
van de arbeidsmarkt effectiever zijn om welvaartswinst te bereiken dan beleidsmaatregelen
specifiek gericht op stimulering van de markt voor persoonlijke dienstverlening. Daarbij geldt
dat van eventuele welvaartswinst aan de onderkant van de arbeidsmarkt ook de markt voor
persoonlijke dienstverlening profiteert. De nieuwe, brede en ruime, regeling dienstverlening
aan huis biedt hier eveneens extra kansen.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken De Staatssecretaris van Financiën
en Werkgelegenheid
(H.A.L. van Hoof) (mr. drs. J.G. Wijn)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid