Vrije Universiteit Amsterdam

Proteomics onderzoek leidt tot betere diagnostiek kanker

Proteomics, de grootschalige kwantitatieve analyse van eiwitten, zal binnen tien jaar leiden tot betere diagnostiek van kanker. Het Cancer Center Amsterdam zet fors in op de verdere ontwikkeling en klinische toepassing van dit veelbelovende onderzoeksveld. Het heeft daartoe ondermeer twee massaspectrometers ter beschikking. Hiermee kunnen eiwitten, de echte gangmakers in een cel, op grote schaal en heel snel worden geanalyseerd. De massaspectrometers en de benodigde ondersteunende apparatuur zijn door Philips gefinancierd.

Een massaspectrometer meet de massa van elektrisch geladen moleculen. De nieuwste generatie massaspectrometers, zoals die voor het CCA zijn aangeschaft, is razendsnel, zeer gevoelig en nauwkeurig. Deze apparatuur kan in één meting honderden eiwitten tegelijk vangen. Bovendien kunnen de eiwitten worden geïdentificeerd aan de hand van brokstukken die in een botskamer zijn gegeneerd en vergeleken worden met de informatie in sequentie databanken. De massaspectrometers zijn daarmee bij uitstek geschikt om eiwitmassa profielen in kaart te brengen in complexe biologische monsters zoals bloed.

In het proteomics onderzoek van het CCA staat het opsporen van de veranderingen in de eiwitmassa profielen in bloed- en weefselbiopten van patiënten met kanker centraal. Specifieke eiwitten of eiwitcombinaties kunnen namelijk worden ontwikkeld tot een diagnostische toepassing of gebruikt worden bij het bepalen van het effect van behandeling. Hierbij zou het eiwit- massapatroon zelf of de eiwitten die zijn geïdentificeerd en aan de basis van een veranderd piekpatroon liggen als biomarker kunnen fungeren. Identificatie van veranderde eiwitten geeft ook inzicht in het ontstaan van kanker of het effect van kankermedicatie.

De meerwaarde van de setting in het CCA is de combinatie van de meest geavanceerde apparatuur met samenwerking tussen experts uit disciplines als biochemie, analytische chemie, informatica en de geneeskunde. Door de nabijheid van de kliniek zijn de lijnen tussen medici en onderzoekers kort. De integratie van disciplines zal leiden tot een systeem biologische benadering waarin de op het individu toegesneden diagnose en behandeling mogelijk wordt.

Het CCA is geïntegreerd in VU medisch centrum. Het oncologisch onderzoek van VUmc behoort al lange tijd tot de wereldtop. Daarnaast verzorgt het topreferente en topklinische zorg aan patiënten met kanker. Het CCA wordt deels met private middelen gefinancierd