Gemeente Leeuwarden

SP SP

SP: Vraagtekens bij opsporingsmethode sociale recherche

Bron: SP Leeuwarden (03-07-2006)
Schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders zoals bedoeld in artikel 41, eerste lid, van het Reglement van Orde van de gemeenteraad van Leeuwarden.
Leeuwarden, 1 juli 2006

Geacht college,

Het digitale tijdschrift Ravage berichtte 5 en 6 juni jl. over huisbezoeken en huiszoekingen. Uit gespreksverslagen van klachten blijkt dat de cliënten van de sociale dienst vaak geen idee hebben dat ze toestemming moeten geven voor een huisbezoek en/of een huiszoeking! Daarnaast wordt beweerd dat een aantal van de gehanteerde methoden, zoals risicoprofielen, in strijd zijn met de wet dan wel op zeer gespannen voet daarmee staan.

Wij zijn geen voorstander van huisbezoeken en huiszoekingen. Volgens de SP moeten we alternatieve manieren gebruiken om fraude te bestrijden.

In Leeuwarden is ook de sociale recherche actief. Deze rechercheurs bellen aan bij de buren van de uitkeringsgerechtigden. Ze vertellen meestal dat de buren een uitkering hebben en stellen vragen over de woonsituatie en het werk van de buren. Volgens ons is het maar de vraag of dit geoorloofd is en een wettelijke grondslag heeft. Zonder dat de uitkeringsgerechtigden het weten wordt namelijk aan hun buren verteld dat ze een uitkering hebben.

Namens de fractie van de SP heb ik de volgende vragen aan u:


1. Wilt u uitgebreid toelichten wat voor opsporingsmethoden in Leeuwarden gebruikt worden om fraude door uitkeringsgerechtigden op te sporen?

2. Maakt u onderscheid tussen een huisbezoek (waarbij de ambtenaar zich gedraagt als een bezoeker) en een huiszoeking (waarbij er concrete aanwijzingen van fraude zijn)?
3. Hoeveel huisbezoeken en/of huiszoekingen voert de Sociale Dienst per maand uit?

4. Hoe vaak worden naar aanleiding van zo'n bezoek sancties getroffen en welke?

5. Wat is de sanctie bij het weigeren van volledige medewerking aan een huisbezoek en/of huiszoeking?
6. Welke bevoegdheden heeft een ambtenaar bij een huisbezoek en bij een huiszoeking? En welke procedurele waarborgen zijn er om te voorkomen dat een ambtenaar deze bevoegdheden te buiten gaat?
7. De beslissing om een huisbezoeken en/of huiszoekingen te doen wordt nu vrij `laag' in de organisatie genomen. Is het niet beter om de controle pas uit te voeren na overleg en toestemming van de wethouder?

8. Waar moeten uitkeringsgerechtigden aan meewerken en wat mogen ze weigeren bij huisbezoeken en/of huiszoekingen?
9. Worden uitkeringsgerechtigden op hun rechten gewezen? Zo ja, hoe gebeurt dit?

10. Bent u bereid om de toestemming om het huis te betreden op de stoep eerst schriftelijk vast te leggen, dus eerst uitleggen waarvoor de controle is en dat het mogelijk is het huisbezoeken en/of huiszoekingen te weigeren, en dan pas de mensen laten tekenen voor toestemming?

11. Wordt bij het huisbezoeken en/of huiszoekingen aan cliënten een folder gegeven waarin duidelijk staat wat de implicaties van het geconstateerde tijdens het huisbezoeken en/of huiszoekingen is en dat er een mogelijkheid is tot het indienen van een klacht en dat er een bezwaar gemaakt kan worden tegen de uiteindelijke beslissing van de sociale dienst? Zo niet, bent u bereid om dit wel te doen?

12. Word aan de uitkeringsgerechtigde duidelijk gemaakt of het gaat om een een huisbezoek (waarbij de ambtenaar zich gedraagt als een bezoeker) of een huiszoeking (waarbij er concrete aanwijzingen van fraude zijn)?

13. Als uitkeringsgerechtigde niet meewerkt aan huisbezoek of een huiszoeking, wordt de uitkering dan met terugwerkende kracht ingetrokken? Zo ja, vindt u het intrekken van een uitkering met terugwerkende kracht een proportionele sanctie voor het niet volledig meewerken aan een huisbezoek?
14. Wordt bij het nemen van maatregelen een standaardmotivering gebruikt? Zo ja, is het gebruikelijk dat deze motivering in het besluit niet nader wordt uitgewerkt? Zo ja, is het niet zo dat hierdoor uit het besluit nooit valt op te maken wat de omstandigheden, ernst, en verwijtbaarheden zijn? Voldoet het college in dat geval wel aan haar plicht haar besluiten gemotiveerd te nemen?

15. Als er wordt besloten de gehele uitkering stop te zetten, is er dan wel enige feitelijke grond voor de motivering, gelet op de verschillende of bijzondere omstandigheden? Komen deze omstandigheden tot uiting in de sancties?
16. Gaat u plannen ontwikkelen voor de verbetering van de positie van de meest kwetsbare groepen bijstandsgerechtigden, zoals chronisch zieken en mensen met psychische problemen, die het meest in de knel kunnen raken door de huisbezoeken?
17. Bent u bekend met het artikel van het digitale tijdschrift Ravage van 5 juni jl. over huisbezoeken en/of huiszoekingen?
18. Bent u het eens met de bewering in genoemd artikel dat een aantal van de gehanteerde methoden in strijd is met de wet dan wel op zeer gespannen voet daarmee staat?
19. Bent u het met ons eens dat aanbellen door de sociale rechercheurs bij de buren van de uitkeringsgerechtigden niet gewenst is in verband met de privacy van de uitkeringsgerechtigden?
20. Heeft u de in Leeuwarden gehanteerde methoden getoetst aan de genoemde beweringen uit het digitale tijdschrift Ravage van 5 juni jl.? Zo ja, tot welke resultaten heeft die toetsing geleid?
21. Mocht u niet tot genoemde toetsing zijn overgegaan: bent u dan alsnog bereid daartoe op korte termijn over te gaan, waarbij toetsing niet alleen aan de regels in de meest ruime zin des woords dient te gebeuren, maar ook aan de in Leeuwarden gehanteerde praktijk? Mocht u daartoe niet bereid zijn wilt u dan dit uitvoerig motiveren?

Ik verzoek u binnen de in het Reglement van Orde van de Raad gestelde termijn te beantwoorden.

Met vriendelijke groet,

Farshad Bashir (SP)