Dienstenbond CNV

Actievoeren en staken, wat mag wel en wat mag niet? 04-07-2006

Omdat er bij werknemers soms onduidelijkheid bestaat over wat wel en wat niet mag bij stakingen en wat consequenties kunnen zijn, staan onderstaand enkele hoofdlijnen:

Bestaat er een stakingsrecht?
Ja, werknemers hebben op grond van het Europees Sociaal Handvest het recht op collectief optreden in geval van een conflict met hun werkgever, met inbegrip van het stakingsrecht. Dit wordt beschouwd als een fundamenteel recht (grondrecht). Dit recht houdt heel kort gezegd in "een wettig recht om een ander (werkgever) "schade" toe te brengen teneinde druk uit te oefenen op de onderhandelingen".

Stakingen worden georganiseerd om druk uit te oefenen, om een doelstelling te realiseren, die door overleg niet (meer) gehaald kan worden. In het kader van de CAO-onderhandelingen kan een vakbond het collectieve actierecht aanwenden om druk op de werkgever uit te oefenen.

Dus ik mag staken?
Ja, er is een wettelijk, juridisch kader dat u recht geeft om uw werk neer te leggen. Dat geldt voor iedere werknemer van Albert Heijn.

Kan Albert Heijn dreigen met disciplinaire maatregelen of ontslag? Nee! Ten eerste, intimidatie of andere bedreigingen door Albert Heijn zijn uit den boze! U heeft het recht om actie te voeren en om te staken! Het verbieden van actievoeren/staken aan werknemers is onrechtmatig. Het is een onderdeel van ons rechtssysteem.

Ten tweede, wanneer de staking rechtmatig is, mag de werkgever geen disciplinaire maatregelen opleggen. Ontslag is derhalve ook niet toegestaan! U mag en kan daar dan geen enkele negatieve consequentie van ondervinden. Niet vooraf aan stakingen, niet tijdens stakingen en niet na afloop van stakingen!

Wordt de staking door de rechter onrechtmatig bevonden en de stakers beëindigen hun actie, dan kunnen er tegen hen ook geen disciplinaire maatregelen worden genomen wegens hun deelneming aan de actie voordat de rechter de actie had verboden.

Geldt dat voor leidinggevenden ook?
Ja, leidinggevenden kan niet verboden worden actie te voeren. Ook zij hebben dat recht en kunnen dat recht uitoefenen. Leidinggevenden zijn ook werknemer bij Albert Heijn en mogen ook actievoeren voor hun arbeidsvoorwaarden. Ook voor leidinggevenden mag er niet met disciplinaire maatregelen of ontslag gedreigd worden.

Bij acties/stakingen ontstaat er schade aan het bedrijf. Kan Albert Heijn dat verhalen op werknemers?
Nee. Kern van een staking is juist dat er schade wordt toegebracht. Albert Heijn kan geen aanspraak maken op een schadevergoeding van de individuele werknemer. Hetzelfde geldt voor de situatie waarbij de actie onrechtmatig wordt bevonden door de rechter, waarna de staking onmiddellijk wordt beëindigd. Albert Heijn kan dan ook niet dreigen met de ontstane schade! Wel kan Albert Heijn de vakbond die de staking organiseert aansprakelijk stellen voor de schade. De rechter zal schadetoebrenging aan de werkgever bij een staking over arbeidsvoorwaarden echter niet snel zwaar laten wegen.

Ook "derden" als toeleveranciers kunnen schade oplopen, kan dat wel? Ja, dat kan. De schade die zakelijke relaties van Albert Heijn lijden levert geen beperking op van het actierecht. Wanneer de staking gericht is tegen Albert Heijn en derden lijden daardoor schade, dan is Albert Heijn daarvoor verantwoordelijk. Een staking wordt daarom ook aangemerkt als een normaal bedrijfsrisico.

Als ik actie voer/staak, krijg ik dan loon?
Nee, tijdens de duur van de staking zal de werknemer het zonder loon moeten doen. Dit geldt op grond van de hoofdregel in het arbeidsrecht 'geen arbeid, geen loon'. Er is ook geen recht op een sociale uitkering. Vakbondsleden hebben bij acties die langer dan één dag duren recht op een stakingsuitkering afgeleid van het minimumloon.

Echter, het komt regelmatig voor dat na de staking met de werkgever wordt overeengekomen dat het loon alsnog gewoon wordt doorbetaald. Dat gebeurt omdat staken een normaal onderdeel is van de Nederlandse rechtstaat en mensen daar volgens die spelregels gebruik van kunnen maken. Staking wordt over het algemeen aangemerkt als een normaal bedrijfsrisico.

Wat mag niet bij stakingen?
Fysieke schade aan het bedrijf toebrengen mag niet. Er mag niets kapot gemaakt worden. Agressie is uit den boze, zeker fysieke agressie is onacceptabel! Dit is een zakelijk conflict, dat niet over personen gaat en dat ook niet tegen personen gericht is.

Waarom is het beter om vakbondslid te zijn bij stakingen? Vakbondsleden hebben rechtsbescherming. Niet-leden hebben die ook, maar vakbondsleden krijgen die rechtstreeks op maat.

Bovendien is bij stakingen voor vakbondsleden een stakingskas beschikbaar waaruit een stakingsuitkering kan worden betaald.

Tenslotte is er collectief belang; hoe meer leden CNV Dienstenbond heeft, hoe sterker de leden staan! Kortom, wordt lid!

Voor meer informatie over CNV Dienstenbond, kijk op www.cnvdienstenbond.nl Met vragen over deze Info kunt u contact opnemen met bestuurder, Fedde Monsma. Telefoon (023)5670615 of e-mail f.monsma@cnvdibo.nl