Groen!

Brussel, 4 juli 2006

Groen! wil effectieve maatregelen tegen ozonvervuiling

Snelheidsbeperkingen, minder rijden en meer openbaar vervoer: dat moet er gebeuren om het ozonprobleem een begin van oplossing te geven. Dat is wat anders dan het aanraden van kinderen en senioren om binnen te blijven als buiten de zon schijnt, zo stelt Groen!-voorzitter Vera Dua. Groen! bouwde een heus Ozonstrand voor het kabinet van milieuminister Bruno Tobback.

Groen! protesteerde vandaag met de bouw van een ozonstrand voor het kabinet van federaal milieuminister Bruno Tobback (SP.A) tegen het falende ozonbeleid van zowel de federale als de Vlaamse regering. Groen! wil een verstandige structurele oplossing van het ozonprobleem. Dit vereist snelheidsbeperkingen, minder rijden en meer openbaar vervoer. Dat is wat anders dan het aanraden van kinderen en senioren om binnen te blijven als buiten de zon schijnt, zo stelde Groen!-voorzitter Vera Dua.

Ozonpieken: teken van falend beleid

De waarschuwingswaarde van 180 microgram/m3 werd de voorbije dagen ettelijke malen overschreden. Wellicht wordt vandaag zelfs de alarmwaarde van 240 µg/m3 te boven gegaan. Niemand kan dus ontkennen dat Vlaanderen te kampen heeft met een blijvend probleem van luchtvervuiling en dat het beleid ter zake faalt. Zowel de permanente blootstelling aan verhoogde ozonwaarden als de kortstondige blootstelling aan ozonpieken, is schadelijk voor de gezondheid. Kwetsbare groepen als kinderen en senioren, en zeker astmalijders, lopen het meeste risico. Maar aangehouden en zeker zeer hoge ozonconcentraties zijn uitermate slecht voor ieders gezondheid.

De ministers geven goede raad

De federale ministers Tobback en Demotte lanceerden in 2005 een Hitte- en Ozonplan (HOP), dat vooral gericht is op remediërende maatregelen. Men geeft mensen goede raad om hun gezondheid te beschermen eens de hoge ozonpieken weer toeslaan. Kinderen kunnen dan best niet meer buiten spelen. Bejaarden dienen zich heel rustig te houden. En in feite zou iedereen best zware fysieke arbeid laten. Het blijft bij aanbevelingen. Op de herhaalde vraag van Groen! om bij hoge ozonconcentraties buitenarbeiders verlof te geven, werd nooit ernstig ingegaan.

Structurele aanpak nodig

Groen! heeft altijd gepleit voor een effectief beleid, met structurele maatregelen tegen ozonvervuiling. Daarbij zijn maatregelen nodig op lange termijn, die de hoge achtergrondwaarden aan ozon geleidelijk kunnen doen afnemen. Maar ook maatregelen op korte termijn, versta voor één zomer, die erop gericht zijn om gevaarlijke ozonpieken zoveel mogelijk af te toppen.

Deze structurele aanpak zou er moeten komen via het federaal plan tegen ozon en verzuring. Maar de uitvoering van dit plan blijft eindeloos aanslepen. Van de 33 maatregelen uit het federale ozonplan 2004-2007 zijn er totnogtoe slechts enkele gerealiseerd, en dan vooral omdat het moest van Europa. Al de andere maatregelen zitten, om minister Tobback te citeren, in de opstartfase.

Lange termijn: zorgen voor minder autokilometers

Jaar na jaar vraagt de milieubeweging bij ozonpieken naar structurele maatregelen voor de lange termijn. Samen met de De Bond Beter Leefmilieu dringt ook Groen! aan op de spoedige invoering van de slimme kilometerheffing om de luchtvervuiling door het verkeer te verminderen. Intussen heeft de Vlaamse regering beslist dat er GEEN kilometerheffing komt. Zelfs het slappe afkooksel ervan (het wegenvignet) wordt op de lange baan geschoven. Dat was de conclusie die de regering trok uit het breed opgezet maatschappelijk overleg in het kader van de SERV, waar nochtans een (voorzichtig) ja uitkwam voor structurele maatregelen.

Ook de aangekondigde snelheidsverlaging voor vrachtwagens (Van Brempt/Landuyt) is smadelijk afgevoerd.

De federale werkgroep die zich onder leiding van federaal minister Didier Reynders ging buigen over structurele fiscale maatregelen inzake duurzame mobiliteit (variabilisatie van de autokosten e.a.) laat niets meer van zich horen.

Groen! steunt de vraag van de milieubeweging om eindelijk werk te maken van de invoering van een slimme kilometerheffing, te beginnen met vrachtwagens.

Daarnaast is het essentieel dat grote investeringen in openbaar vervoer een aantrekkelijk alternatief moeten geven aan de autobestuurders en dat voor vrachtverkeer andere vervoersmodi moeten ingeschakeld worden. Alleen dan kan men tot een structurele ommekeer komen.

Verder blijft Groen! aandringen op een geloofwaardig beleid inzake isolatie en energiebesparing. Vlaanderen en België zijn hier de slechtste leerling van de klas. Meer energieverbruik zorgt voor meer CO2 en gevolgen voor ons klimaat, maar ook voor een slechtere kwaliteit van de lucht.

Korte termijn : minder (snel) auto rijden in de zomer

Met dag-op-dag-maatregelen kan je de ozonpieken niet aanpakken. Snelheidsbeperkingen kunnen op korte termijn zelfs tot meer ozon in de lucht leiden. Maar als je gedurende een langere periode minder snel rijdt, of beter nog minder rijdt en meer bus, tram of trein neemt, is er wel degelijk een positief effect op alle vormen van luchtvervuiling, op fijn stof bijvoorbeeld of op N20 (stikstofdioxide), en ook op ozon. Het helpt zelfs al als je minder bruut rijdt. Daarom lanceerde minister Vera Dua indertijd met succes de ROB - campagne (rustig op de baan).

Het onverstandige beleid van Peeters

Het idee van Vlaams milieuminister Kris Peeters (CD&V) om te werken met kortstondige snelheidsbeperkingen, is onbegrijpelijk en een voorbeeld van zeer dom beleid. Tijdelijke snelheidsbeperkingen zijn een slecht idee bij ozonpieken. De bordjes met 90 km/U en SMOG die blijkbaar nu klaar staan langs de autostrades, zijn dus totaal misplaatst: Peeters is bezig een wintercampagne voor te bereiden, en dat in het putje van een snikhete zomer. Zomersmog heeft te maken met ozon en daartegen helpen de bordjes van Peeters niet. Smog door roetdeeltjes komt eerder voor in de winter.

En zelfs voor het bestrijden van fijn stof, heeft een snelheidsverlaging van een zestal dagen per jaar, weinig zin. In Nederland zijn de 80 km/u-zones op stadsautostrades onbeperkt in de tijd. Dat heeft effect, mits er niet teveel bijkomende congestie ontstaat.

Groen! vraagt een beperking van de snelheid op onze autostrades gedurende de hele zomer. Dat is ook goed voor de veiligheid op onze wegen en vormen van blok rijden kunnen er zelfs voor zorgen dat er vlotter gereden wordt op vakantie - piekdagen.

Groen! vraagt de herinvoering van ozontickets: goedkope tickets om tijdens de zomerperiode het gebruik van het openbaar vervoer te promoten. Een nieuwe campagne rond openbaar vervoer en ozon is dringend noodzakelijk, zodat aan reizigers een betaalbaar alternatief voor de auto kan worden aangeboden.

BESLUIT Groen! vraagt een verstandige structurele oplossing van het ozonprobleem en dit vereist snelheidsbeperkingen, minder rijden en meer openbaar vervoer. Dat is wat anders dan het aanraden van jongeren en senioren om binnen te blijven als buiten de zon schijnt.