Splitsing energiebedrijven kost minimaal 700 miljoen Euro
Seo economisch onderzoek
Splitsing energiebedrijven leidt naar verwachting tot een welvaartsverlies van minimaal
700 miljoen euro
Uitstel van de plannen ten aanzien van de splitsing van de energiebedrijven is economisch
gezien optimaal, omdat de maatschappelijke kosten van het splitsingsvoorstel op dit
moment waarschijnlijk hoger zijn dan de maatschappelijke baten. Bovendien zijn de
effecten zeer onzeker.
Dit concludeert SEO Economisch Onderzoek op basis van een in opdracht van Eneco
uitgevoerde maatschappelijke kosten-batenanalyse van het splitsingsvoorstel van de recent
afgetreden minister van Economische Zaken Brinkhorst. Alleen als de baten aan de bovenkant
van de bandbreedte én de kosten aan de onderkant van de bandbreedte liggen dan kan
het wetsvoorstel de maatschappelijke welvaart vergroten, mits de negatieve (en sterk
betwiste) kostenpost met betrekking tot de afkoopsommen van de Cross Border Leases niet
toch erg hoog blijkt te zijn. In de berekeningen is deze CBL-post niet in geld uitgedrukt
(op nul gezet).
De analyse van welvaartseffecten van het splitsingsvoorstel gaat gepaard met onzekerheid.
Om rekening te houden met de onzekerheid rond de inschatting van de baten en kosten zijn
drie scenario's onderscheiden: een waarschijnlijk scenario (de meest waarschijnlijke
kosten en baten), een positief scenario (de kosten zijn dan laag, of de baten zijn hoog)
en een negatief scenario (de kosten zijn dan hoog, of de baten zijn laag). Het
maatschappelijk rendement varieert sterk tussen deze drie scenario's. Uit
gevoeligheidsanalyses blijkt dat de meeste aannames kunnen worden gewijzigd zonder
gevolgen voor de conclusies in termen van de netto welvaartseffecten. Hierdoor zijn de
resultaten robuust te noemen.
Om het splitsingsbeleid te onderbouwen, dienen verschillende beleidsalternatieven in
ogenschouw te worden genomen. Bij het in beeld brengen van de verschillende beleidsopties
zijn de verschillende doelen van het wetsvoorstel uiteengerafeld in (i) de splitsing, (ii)
de overdracht van het beheer van een deel van de netten aan TenneT, (iii) de mogelijkheid
van privatisering en (iv) het creëren van een vette netbeheerder (een netbeheerder
die taken zelf uitvoert in plaats van ze uit te besteden aan andere partijen, met name
binnen de holding). Er zijn negen beleidsalternatieven doorgerekend.
Als we specifiek naar de welvaartseffecten van splitsing kijken, zien we dat de kosten van
splitsing de baten waarschijnlijk met zo'n miljard euro overtreffen. Afhankelijk van het
beleidsalternatief is het netto welvaartsverlies tussen de ongeveer 0,7 en 1,3 miljard
euro. In het positieve scenario is er een netto welvaartsvoordeel van tussen de circa 1
en 3 miljard euro. In het negatieve scenario zijn de kosten van splitsing tegen de 5
miljard euro. De CBL claims zijn hierbij nog niet meegenomen.
Enkele kosten- en batenposten domineren de analyse. De baten van splitsing bestaan vooral
uit meer marktwerking op de groothandelsmarkt en efficiëntere netbeheerders. De
kosten bestaan vooral uit de structurele reorganisatiekosten.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met SEO Economisch Onderzoek, dr. Barbara
Baarsma, 020-5251652 of 06-24204707. U kunt het rapport downloaden op
www.seo.nl/nl/publicaties/rapporten, rapport nr. 913