06-0 7-2006
Het Maandblad Geestelijke volksgezondheid in de zomer

Utrecht, 5 juli 2006. Artsen en psychologen moeten niet bang zijn om simulanten te ontmaskeren. Ze zijn weliswaar geen detectives, maar als ze hun ogen sluiten voor misbruik van sociale voorzieningen, worden ze daar medeplichtig aan. Dat stellen hoogleraar psychologie Harald Merckelbach en andere onderzoekers van de Universiteit van Maastricht in het zomernummer van het Maandblad Geestelijke volksgezondheid, dat op zaterdag 8 juli verschijnt.

De beroepsorganisaties van medici en psychologen zouden hun leden moeten verplichten tot een ondubbelzinnige diagnose, zonder te vluchten in diplomatieke formuleringen uit angst voor juridische consequenties, zo stellen de Maastrichtse onderzoekers in het MGv. Sommige psychische stoornissen kunnen gemakkelijk worden gesimuleerd. Merckelbach e.a. presenteren een gevalsbeschrijving van een man met het 'syndroom van Ganser'. Een van de kenmerken van deze zeldzame, internationaal erkende psychische stoornis is dat de patiënt zelfs de eenvoudigste vragen nét niet goed beantwoordt. Als men vraagt hoeveel benen een paard heeft, zegt de Ganser-patiënt 'drie' of 'vijf'.

Merckelbach en collega's onderzochten in opdracht van een verzekeringsmaatschappij een zogenaamde 'Ganser'-patiënt, die aanspraak maakte op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Diens scores op allerlei psychologische tests bleken echter zo extreem, dat het vermoeden rees dat hij simuleerde. Een korte zoektocht op internet bevestigde dit. De man, die beweerde dat hij allerlei psychische en lichamelijke klachten had overgehouden aan een auto-ongeval, bleek namelijk uit te blinken in sport en allerlei andere hobby's. Toen de onderzoekers hem daarmee confronteerden, viel hij uit zijn rol.

Verder in het zomernummer van het MGv onder meer een artikel over het moerassige gebied van de 'wilsonbekwaamheid'. Hoe stel je vast dat iemand 'wilsonbekwaam' is en wie mag er dan voor hem beslissen? Voorts een verhaal over de 'onbewuste samenzwering' die kan ontstaan bij het langdurig begeleiden van GGZ-cliënten, waarbij hulpverlener en cliënt zo aan elkaar gewend raken, dat ze het doel uit het oog verliezen en hulp van anderen afhouden of zelfs saboteren. Ook besteedt het MGv aandacht aan het uit de somatische zorg overgewaaide fenomeen van de keuzehulpen of decision aids: boekjes, brochures, videobanden, audiotapes of cd-roms die patiënten informatie bieden om bewust een keuze te maken tussen verschillende onderzoeken en behandelingen.
---

Het MGv is een uitgave van het Trimbos-instituut (Netherlands Institute of Mental Health and Addiction). Het heeft een onafhankelijke redactie. Journalisten en politici kunnen een gratis exemplaar aanvragen: tel. 030-2971100 (fax: 030-2971111) mgv@trimbos.nl of: MGv, Postbus 725; 3500 AS Utrecht.

Zie ook het MGv op de website.