Zomerthema's
2006
Ozonlaag herstelt 25 juli 2006
Het RIVM meet sinds 1994 systematisch de verticale verdeling van de
ozonconcentratie in de stratosfeer (10-45 kilometer hoogte).Voor het
eerst is de reeks metingen lang genoeg om invloeden van andere
(natuurlijke) ozonfluctuerende processen te onderscheiden, zoals die
van de 11-jarige zonnecyclus. Samen met haar internationale partners
heeft het RIVM een studie uitgevoerd naar de eerste tekenen van
herstel van de ozonlaag. Hierin werd specifiek gekeken naar de
bovenste 10 kilometer van de stratosfeer. Met name de metingen op het
RIVM meetstation laten een duidelijk positieve ontwikkeling zien.
Montreal Protocol
Het herstel van de ozonlaag is het beoogde resultaat van
internationale afspraken, vastgelegd in 1987 in het Montreal protocol.
Hierin wordt het gebruik van ozonaantastende gassen aan banden gelegd
om uiteindelijk compleet te worden uitgebannen. Deze afspraken zijn
belangrijk omdat de ozonlaag ons beschermt tegen schadelijke
ultraviolette straling van de zon.
Metingen
De RIVM metingen vinden plaats in Lauder, Nieuw-Zeeland. Lauder is één
van de zes hoofdstations van het NDACC (Network for the Detection of
Atmospheric Composition Change, voorheen NDSC). De metingen worden
gedaan met behulp van een laser radar (lidar), die gebruik maakt van
gepulst laserlicht. Op het zuidelijke halfrond, waar tot nog toe de
grootste aantasting van de ozonlaag plaatsvond, zijn deze metingen de
enige in hun soort.
De studie vergelijkt het bovenste deel van de ozonlaag op een aantal
strategische plekken op aarde, waar met soortgelijke geavanceerde
apparatuur wordt gemeten. Zowel in Hawaï als Nieuw-Zeeland geeft deze
laag een duidelijke toename te zien. De toename van de hoeveelheid
ozon boven Nieuw-Zeeland is bijna twee keer zo groot als die boven
Hawaï. Op de meetstations in Duitsland, Frankrijk en Californië is nog
geen duidelijk herstel te zien. Wel is de afbraak daar tot stilstand
gekomen.
---------------
1 Long-term evolution of upper stratospheric ozone at selected
stations of the Network for the Detection of Stratospheric Change
(NDSC), Steinbrecht, W., et al., Journal of Geophysical Research, 111,
D10308, doi:10.1029/2005JD006454, 2006.
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu