MIN SZW: Onderhoud oorzaak ongelukken chemie
Ministerie szw
http://www.minszw.nl
C/PEV/2006/111
9 augustus 2006
Onderhoud belangrijke veroorzaker ongelukken chemische industrie
Tijdens of na onderhoud in de chemische industrie gebeuren de meeste ernstige incidenten
met gevaarlijke stoffen. Ook zijn de risico's die werknemers lopen bij de bestrijding van
een dergelijk voorval niet altijd goed ingeschat. Tussen oktober 2004 en januari 2006
vonden 52 incidenten plaats met gevaarlijke stoffen in de bedrijven die vallen onder het
Besluit risico's zware ongevallen en bedrijven die werken met veel gevaarlijke stoffen.
Van deze 52 incidenten heeft de Arbeidsinspectie er vanwege de aard en omvang 37
onderzocht, in achttien gevallen is proces-verbaal opgemaakt.
Dit blijkt uit een rapport van de Arbeidsinspectie dat staatssecretaris Van Hoof van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
De gevolgen van de incidenten varieerden van het vrijkomen van gevaarlijke stoffen tot
werknemers die ernstige brandwonden opliepen. Bij 17 van de 37 onderzochte incidenten
liepen werknemers in meer of mindere mate letsel op. In totaal ging het om veertig
mensen. Het grootste aantal slachtoffers viel bij een lekkage van zoutzuurgas: dertien
werknemers liepen bij het inademen daarvan licht letsel op. In een derde van de
geanalyseerde ongevallen ontstond bovendien schade aan het milieu.
Ruim een kwart van de gewonden viel bij het bedwingen van de incidenten, waarbij
medewerkers bijvoorbeeld moeten vaststellen of er inderdaad een lekkage is, het lek
moeten bestrijden en de gelekte stoffen moeten opruimen. Uit de analyse van de
Arbeidsinspectie blijkt dat bij ruim 40 procent van de incidenten medewerkers risico's
liepen bij het onder controle krijgen ervan. Soms zijn er meer werknemers aanwezig in de
buurt van het ongeval dan strikt noodzakelijk. De inspectie constateert dat er meer
aandacht nodig is voor de inschatting van de risico's die werknemers lopen bij de
bestrijding van incidenten, zodat zonodig extra beschermende maatregelen genomen kunnen
worden.
Onderhoud blijft een belangrijke risicofactor. Meer dan de helft van de ongelukken vindt
plaats tijdens of als gevolg van onderhoudswerkzaamheden, bijvoorbeeld omdat het
onderhoud op een onveilige of verkeerde manier wordt uitgevoerd. Ook uit de vorige
rapportage van de Arbeidsinspectie kwam naar voren dat zich vaak ongelukken voordoen
tijdens of na onderhoud. Andere belangrijke oorzaken van incidenten zijn fouten in het
ontwerp van de installaties, het ontbreken van goede procedures voor het werk, gebrekkig
materieel en onvoldoende getraind en ervaren personeel.
In Nederland vallen in totaal zo'n 325 bedrijven onder het Besluit risico's zware
ongevallen. Daarnaast zijn er naar schatting 300 tot 500 bedrijven die met veel
gevaarlijke stoffen werken en daarom een aanvullende risico-inventarisatie en -evaluatie
moeten opstellen. Omdat in al deze bedrijven een risico bestaat op ernstige ongelukken
met gevaarlijke stoffen, zijn zij verplicht om extra maatregelen te nemen om de
veiligheid te garanderen. Ook moeten zij zware incidenten melden. De Arbeidsinspectie
onderzoekt incidenten mede om te kijken of er trends te signaleren zijn die om een
gerichte aanpak vragen. Verder verspreidt de inspectie de resultaten van de analyses
onder de bedrijven, zodat zij hun veiligheidsmaatregelen kunnen verbeteren.
De staatssecretaris kondigde verder aan dat de Arbeidsinspectie de resultaten uit het
rapport zal bespreken met andere betrokken toezichthouders zoals provincies en gemeenten.
Bij de inspecties zal meer aandacht komen voor de problemen met onderhoud. Ook de
Onderzoeksraad voor Veiligheid en de Adviesraad Gevaarlijke Stoffen worden
geïnformeerd. Landelijke, provinciale en gemeentelijke toezichthouders gaan met
ingang van volgend jaar via één uniforme methode controleren bij bedrijven
die met gevaarlijke stoffen werken.
---
De volledige tekst van het rapport staat op de internetsite van het ministerie van SZW:
www.szw.nl (klikken op 'Officiële publicaties' in de rechter knoppenbalk).