Socialistische Partij
Onrust in gevangenissen consequentie van gevaarlijke bezuinigingen
23-08-2006 * Recente berichten in onder meer GPD-kranten over de
onrust in het gevangeniswezen moeten serieus worden genomen. De
praktijk bewijst wat velen voorspelden: bezuinigingen op het
gevangeniswezen leiden tot meer geweld en kunnen de samenleving duur
komen te staan. Dit zeggen SP-Kamerleden Jan Marijnissen en Jan de Wit
en de werkgroep Morgen Beter waarin gevangenispersoneel,
reclasseringswerkers en (ex-) gedetineerden werken aan een beter
gevangeniswezen.
Meer dan 70% van de gevangenen gaat binnen een paar jaar na vrijlating
weer in de fout. Het is dan ook terecht dat minister Donner in het
gevangeniswezen serieuze hervormingen wil doorvoeren. Hij wil nadruk
leggen op `individueel maatwerk' en een gedetineerde gedurende zijn
straf aanspreken op zijn gedrag. Wie meewerkt wordt beloond, wie zich
niet aan de regels houdt verliest rechten.
Het is inderdaad hoog tijd voor een ware cultuuromslag. Een
motiverende benadering van de gedetineerde door bewaarders kan
bijdragen aan de resocialisatie. Echter, vanuit het gevangeniswezen
komt al lange tijd de klacht dat door de vele bezuinigingen de rol van
de bewaarder is gemarginaliseerd. Ze kunnen amper nog bijdragen aan
pogingen om gedetineerden op het rechte pad te krijgen. Maar ze hebben
ook minder zicht op de onderlinge verhoudingen en dat gaat ten koste
van ieders veiligheid. Als Donner iets wil veranderen, moet hij eerst
de gevolgen van zijn bezuinigingen onder ogen zien.
Het belangrijkste vereiste voor verbeteringen is volgens `de mensen in
het veld' dat het persoonlijke contact weer een hoofdrol krijgt. Maar
Donner wil juist dat er `arbeidsextensiever' gewerkt gaat worden:
gekwalificeerd personeel vervangen door goedkope camera's. Maar die
registreren niet of er iets broeit en zijn ook niet goed in het
motiveren van criminelen om te veranderen. Het is ook dom om het
aanbod van onderwijs voor gedetineerden sterk te verminderen, zoals de
minister van plan is. Met kortgestraften - vaak jonge mensen die hun
eerste stappen op het verkeerde pad hebben gezet - wordt helemaal
niets gedaan. Terwijl juist alles op alles gezet moet worden om te
voorkomen dat zij op de `universiteit van de misdaad' volleerde
criminelen worden. De maatschappelijke kosten daarvan zijn
uiteindelijk veel hoger dan van een intensief onderwijsprogramma. De
gevangenisarbeid wordt straks alleen aangeboden als dat zichzelf
terugbetaalt. Dat betekent dat heel veel gedetineerden binnen niet aan
de slag kunnen, terwijl juist het aanleren van vaste werktijden en een
mentaliteit van aanpakken en volhouden van grote waarde zijn. Het zou
een enorme blunder zijn als we mensen maandenlang laten niksen en hun
laten hand ophouden, daar wordt niemand beter van.
Hervormingen zijn hard nodig, maar kunnen alleen slagen als het geen
verkapte bezuinigingen zijn. Het personeel is vrijwel eenstemmig:
`ontmenselijking' van de gevangenissen moet worden teruggedraaid in
plaats van verder doorgevoerd. Niet alleen omdat het beter voor de
gevangene is, maar vooral omdat recidive Nederland een hoop ellende
oplevert en ontzettend veel geld kost. Investeren in personeel,
onderwijs en arbeid is de beste manier om op den duur tot serieuze
besparingen te komen.
Zie ook:
* Morgen Beter