PH Nieuwsbrief 223.10
Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht
GYNAECOLOGE JANNEKE SCHERMERS VOLGT CDA KAMERLID SIEM BUIJS OP
Na twee termijnen stopt Volksgezondheidwoordvoerder Siem Buijs als CDA kamerlid. Zijn opvolger heet Janneke Schermers. Zij is 56 jaar oud, woont in Bunnik en kent alle voor- en nadelen van medisch specialisten in dienstverband uit de tijd dat zij als gynaecologe in het ziekenhuis van Lelystad werkte. Ook werkte zij jaren in de derde wereld Zij had jarenlang een aanstelling bij de Inspectie Volksgezondheid en was CDA wethouder in haar woonplaats. Janneke nam ook jaren deel aan christelijke werkgroepen over medische ethiek. Tenslotte is zij docente bij het Julius Centrum binnen het vak Geneeskunde en Maatschappij. In een gesprek met ondergetekende op 22 augustus dat eigenlijk ging over haar onderwijsinspanningen in de komende tijd, vertelde Janneke dolblij dat zij op plaats dertig staat, een vekiesbare plaats. Het is de bedoeling dat zij de rol Siem Buijs overneemt. Wil jij Janneke Schermers uitnodigen voor een interview, een gesprek of als spreker? Stuur dan een email naar
RECEPTEN UITSCHRIJVENDE VERPLEEGKUNDIGEN DOEN HET GOED BIJ DIABETESPATIËNTEN
Elf opties om diabeteszorg aan volwassen Type 2 patiënten te verbeteren onderscheidde de Ottawase onderzoeker Shojania. Van die elf heeft het inzetten van een verpleegkundige of apotheker, die zonder tussenkomst van een arts de medicatie mag aanpassen, het meeste succes op het verlagen van de HbA1C. Dat blijkt uit een meta-analyse van 66 clinical trials die over interventies gaan met één of meer van die elf opties. De onderzoekers hadden deze uitkomst niet verwacht. The results were striking, zeggen zij in hun uitgebreide artikel dat op 26 juli in de Journal of the American Medical Association (JAMA) verscheen. Ik noem als voorbeeld enkele van de elf onderscheiden opties waarvan ik het inzetten van een apotheker of verpleegkundige voor de medicatie al noemde. Andere opties zijn: 1. feedback geven aan behandelende artsen over de resultaten van hun diabeteszorg 2. het inzetten van een case manager voor de begeleiding 3. het formeren van multidisciplinaire teams 4. het gebruiken van een elektronisch medisch dossier 5. patiënteneducatie. Op basis van deze opties vonden de onderzoekers via een pubmed inventarisatie uiteindelijk 66, goed uitgevoerde, robuuste studies. Enkele andere uitkomsten van de Canadeze meta-analyse zijn de volgende. Kleine studies leveren betere effecten op dan de grotere. Shojania c.s. noemen dat een publication bias. Verder vinden zij geen bewijs dat het toepassen van meer opties tegelijk tot betere HbA1C's leiden dan single interventions. Wil je zelf het artikel lezen? Hier volgen de gegevens ervan:Shojania KG, c.s., Effects of Quality Improvement Strategies for Type 2 Diabetes on Glycemic Control , JAMA, July 26, Vol 296, pp 427-439. Je surft eventueel naar
VOORZITTER GEZONDHEIDSRAAD OPENT EERSTELIJNSDAG OP VRIJDAG 13 OKTOBER TE UTRECHT
Een belangrijke kwaliteit van de eerstelijn is de continuïteit van de zorg daarbinnen. Ik wil onder meer daaraan aandacht besteden op 13 oktober, mede op basis van enkele recente adviezen van de Gezondheidsraad. Dit vertelde Andrë Knottnerus, voorzitter van de Gezondheidsraad en hoogleraar te Maastricht, afgelopen week tijdens een voorbereidingsgesprek met congres commissie voorzitter Han van Oosterbos en ondergetekende. Op die dertiende oktober vindt de Nederlandse dag plaats van het driedaagse congres over de toekomst van de eerstelijnszorg in Europa. Die dag staat onder leiding van oud minister Els Borst en eindigt met het formuleren van aanbevelingen aan de nieuwe regering over het eerstelijnsbeleid. Aan die discussie nemen deel Menzis RVB voorzitter Rogier van Boxtel, Zorggroep Almere directeur Bert Groot Roessink, PvdA kamerlid Godelieve van Heteren, de voorzitter van zeg maar de Engelse NPCF Angela Coulter en ondergetekende. Naast de state of the art inleiding van André Knottnerus en de aanbevelingendiscussie dragen tal van Nederlandse en Engelse experts bouwstenen aan voor lokaal, regionaal, gemeentelijk en nationaal eerstelijnsbeleid. ik noem de namen van de huisartsen Joke Lanphen en Dirk Achterberg, LVG directeur Nico Bernts, de Rotterdamse hoogleraar Robbert Huysman en de Engelse eerstelijnsexpert Nick Goodwin. De eerstelijnsdag is bij uitstek geschikt voor leidinggevende hulpverleners, managers, zorginkopers en gemeentelijke medewerkers. Wil jij in je eigen werkgebied de eerstelijn uitbouwen en heb je geen tijd om het congres drie dagen te bezoeken?. Wil je naar die ene studiedag? Surf dan naar
ALLE NEDERLANDSE TELEMONITORING PROJECTEN KOMEN OP 2 NOVEMBER IN UTRECHT AAN BOD
Patiënten met astma, COPD, diabetes, hartfalen en migraine zijn uitstekend op afstand te volgen en te adviseren door verpleegkundigen, artsen of psychologen. Dat op afstand volgen heet telemonitoring en gebeurt via speciale modems ofwel health buddies, via sms-jes en via mobiel internet. Evaluaties tonen aan dat de kwaliteit van leven van de genoemde patiënten verbetert en ziekenhuiszorg bespaart. Op slechts vijf plaatsen in Nederland bestaat thans telemonitoring en wel voor patiënten met : 1. diabetes in Almere (Health Buddy) 2. Chronisch hartfalen in Maatricht (Health Buddy) 3. COPD in Utrecht (Health Buddy) 4. Astma in Leiden (via SMS'jes, Smashing. Dit project won in 2006 een belangrijke ICT prijs) en 5. migraine in Utrecht (Online Digital Assistance, het ODA project via mobiel internet). Op 2 november komen deze vijf projecten die kosten besparen en kwaliteit van leven verhogen, uitgebreid aan de orde op een studiedag voor leidinggevende zorgverleners, vertegenwoordigers van patiënten organisaties, inkopers vanzorgverzekeraars en andere belangstellenden. Wil je ook naar deze dag? Surf naar
BOVEN IJ ZIEKENHUIS SIGNALEERT VELE MISHANDELDE KINDEREN OP SPOEDEISENDE HULP
In de nieuwsbrief van vorige week stond een bericht over de vraag of SEH professionals verplicht moeten worden om het bestaande protocol melding kindermishandeling te hanteren. Tal van lezers reageerden. Ik citeer uit twee e-mails. Ronald Houwink is SEH verpleegkundige bij het Boven IJ ziekenhuis te Amsterdam. Hij schrijft onder meer: bij elk kind onder de 16 jaar wordt een vragenlijst ingevuld. Als daaruit een vermoeden op mishandeling blijkt, wordt een officieel meldingsformulier ofwel de sputovamo ingevuld. Alle ingevulde sputovamo's worden 1 keer per maand besproken in de begeleidingscommissie kindermishandeling. Daarin hebben zitting een kinderarts, chirurg, directie secretaris(voorzitter), hoofd SEH, leidinggevende kinderafdeling. maatschappelijk werker, SEH verpleegkundige en een vertrouwensarts van het AMK. De commissie hebben vier mogelijkheden te weten:1. Patiënt terug laten komen bij de specialist; 2. Patiënt bij de kinderarts terug laten komen op speciale plek op spreekuur; 3. Patiënt labelen waardoor bij volgend bezoek in ziekenhuis er extra word opgelet op mogelijke tekenen van kindermishandeling 4. Melding doen bij het AMK. Besproken aantal meldingen in 2005 is 137. Daarvan zijn 18 kinderen gemeld bij het AMK en 51 kinderen gelabeld. Peter Kooij is vertrouwensarts inzake kindermishandeling bij het AMK Gelderland. Hij schrijft onder meer: Het opleggen van een protocol heeft ons inziens geen meerwaarde. (...) Onze ervaring is dat het belangrijk is dat ziekenhuizen gemotiveerd worden om het onderwerp 'kindermishandeling' op de agenda te zetten. Als er geen protocol is proberen we bereidheid tot het maken daarvan te creëren. Een aanbod daartoe koppelen we aan eventuele actuele casuïstiek of we proberen bij een (vakgroep)overleg uitgenodigd te worden om het onderwerp kindermishandeling en de samenwerking met een AMK aan de orde te stellen. Het gaat daarbij om inhoudelijk betrokkenen, dus ook de SEH-medewerkers, èn lijnverantwoordelijken. Inmiddels hebben wij met 7 van de 10 ziekenhuizen in onze provincie positieve ervaringen. (...) Het AMK Gelderland heeft momenteel niet te maken met een wachtlijst, zodat ook snel ingesprongen kan worden in voorkomende gevallen, wat de samenwerking bevordert. Er zijn soms wel enige drempels te slechten. Bijvoorbeeld: onduidelijkheid over wat (allemaal) onder kindermishandeling wordt verstaan en wanneer en hoe tot actie kan worden overgegaan. Dit vraagt om voorlichting en (herhaalde) scholing, zodat ook de rol van de individuele opstelling van ziekenhuismedewerkers duidelijk wordt. Dit werkt motiverend voor het (blijven) signaleren. Inhoudelijk is de SPUTOVAMO-methodiekeen een goed stuk als basis voor een protocol op de SEH. Bij vragen gaarne bereid tot nadere toelichting. Wil je contact zoeken met Ronald Houwink of Peter Kooij? Hun emailadressen zijn
HOOGERVORST NEEMT DAGBOEK VAN EEN MEDISCHE STUDENT IN ONTVANGST
Over de periode 1999-2006 schreef de Utrechtse student geneeskunde Eva van Velzen onder het pseudoniem Emma maandelijks een column in Medisch Contact over de geneeskundige opleiding te Utrecht. Die stukjes waren met humor en scherpte gescheven. Af en toe veroorzaakten ze onrust op het UMC Utrecht. Tijdens haar studie besteedde Eva veel tijd aan Public Health in Nederland en in Malawi, hetgeen terugkomt in de stukjes. De columns laten ook zien hoe een middelbare scholier zich ontwikkelt tot volwassene, zoals M.C. hoofdredacteur Ben Crul in een voorwoord schrijft van het boek met alle collumns, dat deze week uitkwam. Minister Hoogervorst was bereid om het eerste exemplaar van het boek van 174 pagina's in ontvangst te nemen. Hij deed dat op donderdag 25 augustus. Op 26 augustus studeerde Eva van Velzen af als arts. Ondergetekende had de eer daarbij een lofrede uit te spreken. Per 1 september begint Eva als beleidsmedewerker bij de Raad van bestuur van het UMC Utrecht. Wil je de bundel met de titel Dagboek van een medische student kopen? Het heeft het nummer ISBN 90-71736-32-6 en is uitgegeven bij Uitgeverij Belvédère. Die heeft als websiteadres
ZONMW WIL MEER DISEASE MANAGEMENT PROGRAMMA'S
Onlangs heeft ZonMw op verzoek van VWS tien diabetes ketenzorgprojecten gehonoreerd. De zorg binnen die projecten wordt voortaan betaald op basis van keten DBC's. Voor ZonMw is dit slechts het begin. Ook hartfalen, depressie, schizofrenie, chronische longziekten, reuma en klachten aan het bewegingsapparaat lenen zich voor deze zorginnovatie. Daarom pleit ZonMw voor een programma met concrete Disesae Management Programma's rond deze ziekten. Dit nieuws staat sinds enkele dagen op de website
BEDRIJFSLEVEN START CURSUS OVER DISEASE MANAGEMENT PROGRAMMA'S
McKinzey, Intermediair, Menzis en een aantal andere grote bedrijven hebben de afgelopen week een tienweekse cursus gestart onder de naam Denktank Disease Management Programma's. Aan de cursus nemen 24 studenten van alle Nederlandse universiteiten en studierichtingen deel, waaronder twee van het UMC Utrecht. De eerste tweken krijgen de deelnemers colleges op het prachtig gelegen landgoed De Horst in Driebergen. Daarna gaan zij in vier groepen uiteen om zich te verdiepen in Disease Management Programma's rond bepaalde ziektebeelden. De initiatiefnemers van de Denktank hopen via de opleiding een impuls te geven aan meer integratie in de patiëntenzorg. Ondergetekende gaf bij de start van de cursus een college over definties en theorie van geïntegreerde zorg en disease management. Wil je meer weten over de denktank? Surf dan naar
PRIJS VAN 25000 EURO TE WINNEN DOOR ZORGVERNIEUWINGSPROJECTEN
Bestaat jouw zorgvernieuwingsproject langer dan 24 maanden? Heb je gunstige resultaten gemeten? Is het project copieerbaar naar andere zorginstellingen in Nederland? Als dat zo is, kun je meedingen naar de Zorg voor Morgenprijs die het pharmaceutisch bedrijf Pfizer uitlooft voor het beste Zorgvernieuwingsproject in Nederland. Een onafhankelijk jury met daarin mensen als Rien Meijerink (RVZ), Martin van Rijn (VWS), Chiel Bos (ZN) en Iris van Bennekom (NPCF) keert de prijs uit. Je kunt je aanmelden tot 26 september. De prijsuitreiking vindt plaats op 14 november tijdens een congres waarop de vijf hoogst gekandideerden hun project toelichten. Wil je meer weten over het reglement van de prijsvraag? Wil jij je aanmelden? Surf dan naar
CURSUS VOOR TRANSVERPLEEGKUNDIGEN START OP 28 SEPTEMBER IN ARNHEM
Veel ziekenhuizen zijn zich momenteel aan het bezinnen op hun transferfunctie naar thuiszorg, verzorgingshuizen en verpleeghuizen. Enkele bouwen deze af of bevriezen de omvang, Andere versterken juist het transferbureau om de doorstroming van patienten te optimaliseren. Voor nieuwe of zittende transfermedewerkers is het belangrijk dat zij hun werk daarbij goed kunnen doen.Veel wetten WMO en AWBZ, nieuwe zorgstelsel en regels zijn in beweging en hebben invloed op het werk. Dat vraagt van transferverpleegkundigen en maatschappelijk werkers de nodige actuele kennis en deskundigheid. Op 28 september start de post HBO leergang transferverpleegkundige weer voor de vierde maal. Tijdens de opleiding is er veel ruimte om je kennis en ervaringen te delen met betrokken collega's uit het hele land. Aan de hand van theorie worden praktijksituaties geanalyseerd. Nieuwe inzichten ontstaan. Praktische uitwerkingen voor de eigen situatie zijn een gevolg. Meld je snel aan voor deze cursus, want er zijn op dit moment nog maar enkele plaatsen beschikbaar. Voor meer informatie kun je terecht op de website
CO-ASSISTENT, SEMI-ARTS OF STAGIAIR GEZOCHT VOOR EVALUATIE VAN SCOOTMOBIELEN
In De Volkskrant van 6 juli stond een bericht met als kop Gehandicapte ouderen weten zich geen raad met scootmobiel. Veertig procent van de scootmobielen zou ongebruikt blijven. Interessant is de vraag of deze waarneming inderdaad juist is en wat daarvan eventueel de oorzaken zijn. Argonaut is een groot bedrijf dat keuringen doet voor onder meer scootmobielen. Het biedt co-assistenten, semi-artsen en andere stagiairs van het Julius Centrum de mogelijkheid om het gebruik van scootmobielen na te gaan die in de periode van mei 2005 en augustus 2006 zijn verstrekt. Het onderzoek heeft het karakter van een voorstudie. Zijn er aanwijzingen dat de Volkskrant opmerking juist is, dan volgt een grotere studie naar het totaal van de indicatiestelling van scootmobielen. Studeer je nog? Heb je tenminste acht weken beschikbar als co-assistent, stagiair, semi-arts of afstudeerder in een andere universitaire studie? Wil jij de voorstudie doen? Stuur dan een e-mail naar assistent onderwijs coördinator Marijke van Straaten op
VERANTWOORDING
Wil je meer weten of een activiteit bijwonen naar aanleiding van dit bericht, neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar Guus.Schrijvers@wxs.nl
De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite http://www.integratedcare.nl/
Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Structuur en functioneren van de Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel 030 250 9359