Intermediair: Ambtelijke top wil superministers

Creative venue

Intermediair publiceert geheim rapport secretarissen-generaal Ambtelijke top wil superministers

Haarlem, 4 september 2006 - 'Superministers' die verantwoordelijk zijn voor één thema, binnen en buiten hun eigen ministerie. Ambtenaren die niet meer in dienst zijn van een departement, maar van het rijk, en die dus overal kunnen worden ingezet. Met deze ingrijpende voorstellen willen 's lands hoogste ambtenaren, de dertien Secretarissen-Generaal (SG's) van de ministeries, het politiek en ambtelijk bestuur verbeteren. Ze staan in een geheim rapport dat onlangs is overhandigd aan verantwoordelijk minister van Bestuurlijke Vernieuwing, Atzo Nicolaï. Het rapport wordt deze week gepubliceerd door het weekblad Intermediair. Het bevat de uitkomsten van gesprekken die de SG's van maart tot juli dit jaar met elkaar voerden.

De SG's constateren dat de Rijksoverheid door gebrek aan flexibiliteit niet meer in staat is snel te reageren op maatschappelijke vraagstukken als bijvoorbeeld de jeugdzorg. Daarnaast ontbreekt vaak de samenhang tussen beleid en uitvoering. Ook is de vergaande gedeelde ministeriële en ambtelijke verantwoordelijkheid vaak onhandig en zelden effectief, vinden de topambtenaren.
Om de problemen te lijf te gaan willen de SG's de bevoegdheden van zowel (top)ambtenaren als bewindspersonen veranderen. Zo moet, om de verkokering te doorbreken, één 'programmaminister' op één specifiek (maatschappelijk) thema worden benoemd die het mandaat heeft van de gehele ministerraad. Deze superminister, voorzien van een eigen staf, draagt daarmee de financiële en personele verantwoordelijkheid die verder reikt dan de huidige grenzen van een ministerie. 'In feite wordt hiermee een tijdelijk ministerie gecreëerd, samengesteld uit delen van bestaande ministeries', concluderen de SG's dan ook. Ook voor ambtenaren zou er veel gaan veranderen. Zo moet het merendeel van de ambtenaren nog voor de volgende kabinetsperiode in dienst worden gesteld van Het Rijk en niet langer van één specifiek (onderdeel van een) ministerie. Hierdoor zijn zij flexibeler inzetbaar bij verschillende ministeries.

Belangrijkste voorstellen secretarissen-generaal

- Programmaministers op één specifiek (maatschappelijk) thema met mandaat van gehele ministerraad en bevoegdheid die over departementale grenzen reikt. Minister krijgt eigen staf en is naast beleid ook financieel en personeel verantwoordelijk;
- Vóór de volgende kabinetsperiode is het merendeel van de ambtenaren in dienst van het Rijk en niet meer van (onderdeel van) een ministerie. Daardoor zijn ze flexibel inzetbaar bij diverse ministeries voor bepaalde periode;
- Eén minister wordt, vanuit een 'concerngedachte', verantwoordelijk voor de begroting, de huisvesting en het organisatie-, informatie- en personeelsbeleid van het gehele Rijk;

- Wet- en regelgeving moet meer ruimte geven aan uitvoerders om maatwerkoplossingen te bieden;

- Middels 'early warning'-systeem moeten uitvoerders opvallende en/ of mislopende zaken direct kunnen signaleren en melden aan ambtelijke top/ bewindspersonen;
- In aanwezigheid van betrokken bewindspersoon moeten besloten informatiebijeenkomsten plaatsvinden met (top)ambtenaren en Kamerleden.
Het gehele artikel is te lezen op www.intermediairpubliekezaken.nl