Sociaal en Cultureel Planbureau

acceptatie met beperkingen

Homoseksualiteit binnen de krijgsmacht: acceptatie met beperkingen

Uniform uit de kast. Homoseksualiteit binnen de Nederlandse krijgsmacht.

· Het merendeel van het Defensiepersoneel is van mening dat homoseksuelen hun leven moeten kunnen leiden zoals zij dat willen.

· 15% van het Defensiepersoneel is erop tegen dat homoseksuelen kunnen trouwen; 30% heeft bezwaar tegen de mogelijkheid van adoptie door homoseksuele paren.

· Homoseksuele personeelsleden vinden het werkklimaat bij Defensie over het algemeen homovriendelijk, ondanks soms vervelende opmerkingen en zogenaamde grapjes.

· Een kwart van de geïnterviewden bij Defensie - allen mannen
- zijn op het werk niet open over hun homoseksualiteit.

· Openheid over iemands seksuele voorkeur wordt gewaardeerd, maar in het openbaar worden homoseksuelen geacht `gewoon' te doen.

· De kennis van het beleid omtrent homoseksualiteit is onder defensiepersoneel beperkt.

Dit zijn enkele conclusies uit de SCP-publicatie Uniform uit de kast. Homoseksualiteit binnen de krijgsmacht die op vrijdag 8 september is aangeboden aan staatssecretaris C. van der Knaap van Defensie. In dit rapport geven de onderzoekers drs. Anna Adolfsen, dr. Saskia Keuzenkamp en

drs. Linda Mans een beeld van de huidige houding van defensiepersoneel ten aanzien van homoseksualiteit. Aan de orde komen onder meer de verschillen in houding tussen groepen medewerkers binnen de defensieorganisatie, het beleid ten aanzien van homoseksualiteit binnen Defensie en de ervaringen van homoseksueel defensiepersoneel op het werk. Het rapport kwam tot stand op verzoek van het ministerie van Defensie.

Homoseksualiteit op zichzelf breed geaccepteerd

Het merendeel (90%) van het defensiepersoneel is van mening dat homoseksuelen hun leven moeten kunnen leiden zoals zij dat willen. Dit komt vrijwel overeen met de houding van de Nederlandse bevolking als geheel. Van het Defensiepersoneel vindt 8% dat homoseksuelen teveel rechten hebben gekregen. 15% keurt de openstelling van het burgerlijk huwelijk voor paren van hetzelfde geslacht af en bijna eenderde (30%) is het er niet mee eens dat homoseksuele paren dezelfde rechten op adoptie hebben als heteroseksuele paren. Jonge, mannelijke militairen met uitvoerende taken staan naar verhouding wat negatiever tegenover homoseksualiteit dan de andere personeelsleden bij Defensie.

De geïnterviewde homoseksuele mannen en vrouwen ervaren het werkklimaat bij Defensie over het algemeen als homovriendelijk en zeggen dat openlijke discriminatie op het werk weinig voorkomt. Toch komen beledigingen, vervelende opmerkingen en zogenaamde grapjes veel voor. Een kwart van de geïnterviewden (allen mannen) zijn op hun werk niet open over hun homoseksualiteit. De veelvuldige mobiliteit bij Defensie leidt ertoe dat men bij iedere plaatsing opnieuw voor de keuze staat om al dan niet `uit de kast te komen'. Homoseksuele mannen lijken het in de krijgsmacht moeilijker te hebben dan lesbische vrouwen.

Defensiepersoneel soms terughoudend tegenover homoseksuele collega

Wanneer homoseksuele mannen en vrouwen uitkomen voor hun seksuele voorkeur wordt daar doorgaans goed op gereageerd. De geïnterviewde homoseksuele mannen en vrouwen zeggen dat het van belang is dat `je er zelf niet moeilijk over doet'. Een meerderheid van het personeel (81%) vindt homoseksuele collega's geschikt om bij Defensie te werken. Niettemin is een deel van het defensiepersoneel terughoudend als het gaat om informeel of formeel contact met een homoseksuele collega: 7% zoekt niet gauw (informeel) contact met een homoseksuele collega,16% gaat liever niet met een homoseksuele collega stappen en 17% gaat liever niet naar een homoseksuele verpleegkundige.

Opzichtige homoseksualiteit niet gewaardeerd

Van het defensiepersoneel vindt 46% het onacceptabel als twee mannen elkaar in het openbaar zoenen; 37% vindt dat onacceptabel als het om twee vrouwen gaat. Ook uit de interviews met het homoseksuele personeel komt naar voren dat de zichtbaarheid van homoseksualiteit bij veel personeelsleden van Defensie op bezwaren stuit. De geïnterviewden gaven veelal aan hun gedrag aan te passen. Opvallend is dat ook veel homoseksuelen zelf negatief denken over openlijk homoseksuele gedragingen van sommige collega's. Meedoen aan grappen en een gezonde dosis zelfspot is goed, maar provocaties door bijvoorbeeld wat te flirten of door excentrieke kleding te dragen worden afgekeurd.

Het wordt gewaardeerd als homoseksuelen open zijn over hun seksuele voorkeur, maar in het openbaar moeten ze vooral `gewoon' doen.

Homo-emancipatiebeleid binnen Defensie

De kennis van het beleid omtrent homoseksualiteit is onder defensiepersoneel beperkt. Homoseksuelen onder het defensiepersoneel zijn over het algemeen goed op de hoogte van het defensiebeleid en vinden onder andere dat het imago van de Stichting Homoseksualiteit en Krijgsmacht (SHK) en de voorlichting omtrent homoseksualiteit verbeterd kunnen worden. Zij zien daarin ook een taak voor zichzelf weggelegd.

SCP-publicatie 2006/14, Uniform uit de kast. Homoseksualiteit binnen de Nederlandse krijgsmacht, Anna Adolfsen, Saskia Keuzenkamp en Linda Mans, Den Haag, Sociaal en Cultureel Planbureau, september 2006, ISBN 90 377 0255 4, prijs EUR 11,90.

De publicatie is verkrijgbaar bij de boekhandel of te bestellen bij het SCP via fax 070 - 340 7044,

e-mail: bestel@scp.nl of via de web-site: www.scp.nl