Ingezonden persbericht


Stichting SLAU

SLAU Nieuwsbrief * september 2006

Het wordt een veelbewogen literair najaar in Utrecht: vanaf maandag 18 september verhuist het maandelijkse literaire café naar een nieuwe plek: 'Woorden bij Van Wegen' vindt voortaan plaats in een van de oudste (sinds 1883) en stijlvolste cafés van de stad: het uiterst gemoedelijke café Van Wegen dat zich bevindt aan de Lange Koestraat 15 te Utrecht (Wijk C) op een steenworp afstand van Muziekcentrum Vredenburg en pal achter C&A. Nieuw is ook het Utrechts Literatuur Festival, op zondag 22 oktober de gehele dag in het Louis Hartlooper Complex, van 12.00 tot 22.00 uur, met een zeer uitgebreide en verrassende programmering. En op 14 december is de befaamde Duitse dichter, essayist en uitgever Hans Magnus Enzeznsberger de eerste buitenlandse schrijver die de Belle van Zuylenlezing verzorgt. In de Janskerk, onder de veelbelovende titel 'Im Irrgarten der Intelligenz' (in de dwaaltuin van de rede'- met Nederlandse en Engelse ondertiteling). En dan zijn er vanaf woensdag 20 september nog acht lezingen in de cyclus 'De schrijver als lezer' samen met Studium Generale; én vanaf maandag 11 september vier filmlezingen in de serie 'De wijde blik'. Kortom, tijd om de agenda's te trekken.

De literaire avonden 'Woorden bij Van Wegen' zullen, anders dan voorheen, themagericht zijn wat, meer interactie oplevert tussen gasten en publiek, denken wij althans. Het geheel zal ook wat informatiever worden en wat minder formeel. De avonden beginnen om 20.00 uur.


* * *

Utrecht Uitfeest - 1
Poëzie aan tafel
Zondag 10 september, 13.00 en 16.30.
Toegang gratis.
Café Louis Hartlooper Complex, Tolsteegbrug 1, 3511 ZN Utrecht. Zie ook www.tumult.nl

Het literaire seizoen begint zeer intiem: vier Utrechtse dichters schuiven bij u aan om aan uw tafel voor te dragen uit hun eigen werk: Ingmar Heytze, Ruben van Gogh, Alexis de Roode en Vrouwkje Tuinman. 'Poëzie aan tafel' maakt deel uit van 'Utregs Geluk', een gezamenlijk programma van SLAU met Tumult en LHC, waarin het geluk besproken, beproefd en ervaren wordt. 'Utregs Geluk' is onderdeel van de Gelukskaravaan/De Geluksdagen, een initiatief van TUMULT, Arminius (Rotterdam) en de Volkskrant. Zie voor het volledige programma de website van Tumult.

Utrecht Uitfeest - 2
Utrecht over Utrecht
Zondag 10 september, 12.00-18.00.
Toegang gratis.
Springhavercafé en -theater
Springweg 46, Utrecht

Iets te melden over uw stad, in woord en/of beeld? Op 10 september lanceert de Louis Hartlooper Stichting in samenwerking met SLAU, het Louis Hartlooper Complex, AD/Utrechts Nieuwsblad en RTV Utrecht de eerste editie van 'Utrecht over Utrecht, een jaarlijks cinema- en literatuurfestival van, over en voor Utrechters.' Het festival wordt gepresenteerd tijdens het Uitfeest in het Springhavercafé en -theater. Vanaf deze dag wordt iedereen uitgenodigd een film te maken, een gedicht, een essay, of een verhaal te schrijven over de stad, of provincie Utrecht. De 'meesterwerken' worden gepresenteerd tijdens een feestelijk festival (open doek) in het Louis Hartlooper Complex in de zomer van 2007. Meer informatie vindt u vanaf 10 september op www.utrechtoverutrecht.nl


* * *

De Wijde Blik
Yasmine Allas en Breaking the Waves
Maandag 11 september, 21.00 uur.
Toegang: 10,-/passe-partout 30,-.
Reserveren 030-2320450.
Louis Hartlooper Complex, Tolsteegbrug 1, 3511 ZN Utrecht

"Dit is mijn leven," dacht Yasmine Allas toen zij Breaking the Waves (1996) voor het eerst zag. Want net als hoofdpersoon Bess voelde zij zich indertijd verscheurd tussen geloof en liefde, tussen haar familie en haar man. In een zeer speciale en persoonlijke aflevering van De Wijde Blik vertelt de schrijfster waarom deze film haar zo dierbaar is. Yasmine Allas (1967) werd geboren in Mogadishu, Somalië en kwam eind jaren tachtig in Nederland terecht. Ze debuteerde in 1998 met Idil, een meisje. Daarna publiceerde zij onder meer de roman De generaal met de zes vingers (2001), die zich net als haar eerste boek afspeelt in een naamloos islamitisch land. Haar meest recente roman is De blauwe kamer (2004). Allas' werk werd zeer positief ontvangen; de pers roemde haar 'machtig verteltalent', haar gedrevenheid en haar engagement. Dat engagement spreekt ook uit Ontheemd en toch thuis (2005), een openhartig essay waarin Allas vanuit persoonlijk perspectief veranderingen in de Nederlandse samenleving beschrijft. Vijftien jaar geleden werd zij aangesproken op haar persoon, tegenwoordig hoort de schrijfster steeds vaker: 'jullie moslims...'.

Breaking the Waves (Lars von Trier/1996) speelt zich af in een zeer gelovig dorp in het noorden van Schotland. Hoofdpersoon is Bess McNeil (Emily Watson), een naïef en religieus meisje. Zij wordt hartstochtelijk verliefd op Jan , een oudere Deen die werkt op een olieplatform. Ze trouwen en hebben elkaar lief totdat Jan weer vertrekt naar zijn booreiland. De radeloze Bess bidt tot God dat haar man voorgoed bij haar terugkeert. En dat doet hij, maar dan wel totaal verlamd; Jan krijgt namelijk een ernstig ongeluk. De relatie tussen religie, geloof en liefde is een belangrijk thema in deze aangrijpende film. Breaking the Waves is een melodrama in de beste zin van het woord; ontroerend maar nooit sentimenteel, tragisch zonder dramatisch te zijn,' zo oordeelde de Filmkrant. Filmliefhebbers zijn gewaarschuwd: weinig mensen halen het einde van Breaking the Waves met droge ogen.

Het programma van De wijde blik ziet er tot en met december 2006 als volgt uit: Maandag 9 oktober: Abdelkader Benali over Chunking Express (1994) Maandag 13 november: Joost Zwagerman over American Beauty(1999) Maandag 11 december: Johannes van Dam over La Grande Bouffe (1973)


* * *

Woorden bij Van Wegen
literair café met 'Deskundologen' Matthijs van Boxsel, Bernhard Christiansen en Miquel Bulnes Maandag 18 september, 20.00 uur.
Toegang gratis.
Café van Wegen, Lange Koestraat 15, 3511 RL Utrecht

SLAU dacht dat het de hoogste tijd werd om een nieuw soort tegendraads literair café neer te zetten. Aan bod zal dan ook ongetwijfeld een poëticaal gesprek komen over de vraag 'wat is een literair café en waar dient het toe?'. Kortom: voer voor deskundologen! Het eerste literaire café van het seizoen staat geheel in het teken van 'Deskundologie'.

Matthijs van Boxsel (1957). 'Deskundologie' is het onderwerp van het zojuist verschenen derde deel in Van Boxsels roemruchte Encyclopedie van de Domheid. In 1970 richtte Van Boxsel met o.a. Max Reneman, Robert Jasper Grootveld en Theo Kley het Deskundologisch Laboratorium op. Dit Laboratorium maakt studie van het doodgewone: 'Als je je onderzoek uitsluitend op de problemen richt, zie je de dingen die als een paal boven water staan over het hoofd. Deskundologen spreken in heldere taal over simpele zaken. Deskundologie is dat wat iedereen met zijn klompen aan kan voelen en dat niemand boven de pet gaat.' Wat Erasmus was voor de zotheid is Van Boxsel voor de domheid: een hartstochtelijker en welbespraakter lofredenaar van deze hoogste der deugden zal nooit opstaan.

Miquel Bulnes (1976) is arts-microbioloog en schreef tijdens zijn studie twee boeken: Zorg (2003), een ironische ziekenhuisroman ('het dwarse antwoord op Ronald Giphart') en Lab (2005, inmiddels verscheen er een herdruk) dat wel gezien wordt als een light variant op W.F. Hermans' Onder professoren. In het voorjaar 2007 verschijnt zijn 3e epos: Attaque!. De stakkers die ernstig ziek zijn, die slokdarmkanker hebben of een verbrijzelde neus en die noodgedwongen in het ziekenhuis belanden. Want dat wordt bevolkt door oververmoeide, onervaren arts-assistenten en narcistische specialisten die zelfs voor heel ernstige 'spoedjes' hun bed niet uit willen komen. "De kwaliteit van het leven in het ziekenhuis is per definitie nul" zegt de hoofdpersoon van 'Zorg' . Ook de gezonde lezer gelooft dat direct na lezing van dit boek. Een deskundoloog par excellence dus, met literair succes. En dat niet alleen op zijn vakgebied!

Bernhard Christiansen (1968) is schrijver en literair performer, theatermaker en cabaretier. Hij heeft zich tot doel gesteld om al te vrolijke mensen in de triestheid en al te trieste mensen in de lichtheid van het bestaan in te wijden. Christiansen won onder meer de Utrechtse Kleinkunstprijs (1999) en 'Poëzie 2005' (Vlaamse prijs voor beste poëzie-performance). Op het 7e hemel festival in Utrecht won hij op 18 augustus jl de Science Slam prijs. Verder trad hij de afgelopen jaren regelmatig op in het radioprogramma "De Avonden" van de VPRO. Christiansen zal een aantal van zijn bestaande conferences over deskundologie te berde brengen zoals delen uit zijn onvolprezen Handleiding voor het slopen van fietsen. Maar ook zal hij een aantal stukken uit zijn Maatschappelijke vraagstukken op zijn geheel eigen wijze 'declameren'.


* * *

De Schrijver als Lezer
de geschiedenis van de roman in de twintigste eeuw 8 Woensdagavonden, 20.00.
Toegang gratis.
Locatie: Senaatszaal van het Academie-gebouw, Domplein, Utrecht

Lezen schrijvers ook boeken? Laten zij zich inspireren door het werk van hun lievelingsauteurs, of werkt het lezen van andermans boeken juist remmend? Kunnen schrijvers zich ontspannen met een boek van een collega of lezen zij altijd met de kritische blik waaraan zij ook hun eigen werk onderwerpen? In een serie van acht lezingen vertellen Nederlandse schrijvers van nu over het leven en werk van hun favoriete auteurs uit de twintigste eeuw. Zo ontstaat een overzicht van de belangrijkste romanciers uit de wereldliteratuur van de laatste honderd jaar, en bieden hedendaagse schrijvers tegelijk een kijkje in eigen keuken. Het programma is een co-productie met Studium Generale en werd mede mogelijk gemaakt dankzij subsidie van het VSB-fonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Utrechts Universiteitsfonds.

De Schrijver als Lezer
Margriet de Moor over Robert Musil
Woensdag 20 september, 20.00.
Toegang gratis. Locatie: Senaatszaal van het Academie-gebouw, Domplein, Utrecht

Met Op zoek naar de verloren tijd van Proust en Ulysses van James Joyce geldt De man zonder eigenschappen van de Oostenrijkse schrijver Robert Musil als één van de absolute literaire hoogtepunten van de twintigste eeuw. Het is één van de boeken waar Margriet de Moor steeds weer opnieuw inspiratie uit put. Vooral vanwege de naar haar opvatting onovertroffen humor van Musil. Van het eerste deel van de Nederlandse vertaling van Musils zeer omvangrijke romancyclus verscheen zojuist een kersverse pocketeditie. Margriet de Moor is op dit moment de meest populaire Nederlandse auteur in de Duitstalige wereld. Na het internationale succes van haar 'zussenroman' over de watersnoodramp van 1953 - De verdronkene -verscheen afgelopen zomer haar speelse en muzikale novelle De kegelwerper, over de bonte en bizarre wereld van een Amsterdams artiestenpension bij het Rembrandtplein.

De Schrijver als Lezer
Tom Lanoye over Louis Paul Boon
Woensdag 27 september, 20.00.
Toegang: gratis.
Locatie: Senaatszaal van het Academie-gebouw, Domplein, Utrecht

Louis Paul Boon was jarenlang de gedoodverfde kandidaat om als eerste Nederlandstalige auteur de Nobelprijs voor Literatuur te winnen. Maar net als tijdgenoot en medekandidaat Simon Vestdijk was deze eer hem uiteindelijk - tot verdriet van velen - niet beschoren. Zijn roman De kapellekensbaan werd bij verschijning in 1953 onmiddellijk herkend als een meesterwerk en is sindsdien eindeloos herdrukt. Tot de andere klassiekers van 'Boontje' behoren onder andere Pieter Daens over de sociale strijd in Aalst en Mieke Maaikes obscene jeugd: behalve socialist was Boon beslist ook erotomaan. En wie zou beter de loftrompet over Boon kunnen steken dan de Vlaamse alleskunner Tom Lanoye? Naast zijn veelgelezen romans, gedichten en verhalen, kwam hij ook met een schitterende bewerking van de koningsdrama's van Shakespeare: Ten Oorlog! en zijn indrukwekkende bloemlezingen en bewerkingen van gedichten uit en over de eerste wereldoorlog. Onlangs verscheen van hem Het derde huwelijk.

De Schrijver als Lezer
Allard Schröder over Bruno Schulz
Woensdag 4 oktober. Aanvang 20.00. Toegang: gratis. Locatie: Senaatszaal van het Academie-gebouw, Domplein, Utrecht

De Poolse schrijver Bruno Schulz (1893-1942) weet op meesterlijke wijze de wereld van vooroorlogse provinciestadjes op te roepen, zoals bijvoorbeeld in zijn beroemde De kaneelwinkels. 'Zijn verhalen lijken de wereld van Kafka te paren aan die van Chagall', schreef een criticus. En gelukkig is zijn Verzameld Werk net weer in een nieuwe en uitgebreide editie verschenen, in de schitterende vertaling van Gerard Rasch. Allard Schröder ontving in 2002 de AKO-prijs voor zijn roman De hydrograaf. Onlangs verscheen van hem de essaybundel Nieuwe Tijden, waarin hij schrijft over zijn grote liefdes op het gebied van muziek, literatuur, film en over stijl en schrijven in het algemeen. Tot die grote liefdes behoren regisseurs als Bergman en Kubrick, en Duitstalige auteurs zoals Celan, Broch, Schlink, Jünger en Safranski. Maar ook dus Bruno Schulz.

Verder ziet het programma van De schrijver als Lezer er als volgt uit: 11 oktober Jeroen Brouwers over W.F. Hermans. 18 Oktober Fouad Laroui over Jean-Paul Sartre. 25 Oktober Joost Zwagerman over John Updike en Philip Roth. 1 November Kristien Hemmerechts over Margaret Atwood. 8 November Marjolein Februari over Virginia Woolf.


* * *

Andere literaire aangelegenheden

Salon Saffier
'Sarrasine' door Boris van den Wijngaard
Vrijdag 8 en zaterdag 9 september, 20.15 uur.
Toegang: ?11,-.
Locatie: Salon Saffier, werfkelder onder Nieuwegracht 48, Utrecht. Reserveren 030-6701020 of info@salonsaffier.nl.
Meer informatie: http://www.salonsaffier.nl

In Salon Saffier: 'Sarrasine', een theatrale vertelling naar de novelle van Honoré de Balzac, gespeeld door Boris van den Wijngaard - over een verschroeiende liefde van een beeldhouwer voor een operadiva. Meer nieuws op website Salon Saffier. Op 10 September tijdens het Utrecht Uitfeest staat Salon Saffier open voor de volgende optredens die allen gratis toegankelijk zijn: Henk van Ulsen - leest een keuze uit Aantekeningen van een krankzinnige (Dagboek van een gek)/ 13.00 uur - 13.30 uur en van 16.00 - 16.30 uur.
Nico Knapper - zingt Franse chansons/14.00 - 14.30 uur en van 17.00 - 17.30 uur Michaël Stoker en acteurs - over de Portugese dichter Fernando Pessoa/15.00 - 15.30 uur


* * *

Umut Literair
Bespreking van 'Harun' van Erdal Balci
Donderdag 21 september, 19.30.
Locatie: Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht.
Informatie: umut@umut.nl of 030-2145593

Eenmaal in de twee maanden komt de Umut Leeskring bijeen in De Kargadoor Het Turkstalige boek dat thuis wordt gelezen zal tijdens deze avond besproken worden. Wil je ook hetgeen wat je gelezen hebt delen met anderen, kom dan een keer vrijblijvend langs. Deelnamekosten: 2,50 per keer, 15,- per jaar (6 bijeenkomsten). Eerste deelname is gratis. De voertaal is Turks. Diegenen die het boek willen bestellen, kunnen dat kenbaar maken via e-mail of telefonisch doorgeven aan Umut Literatuur.


* * *

Wordt verwacht:
(Culturele) Zondag 29 oktober | EKKO | 13.30
Utrecht Popstad/STILLETO'S WEG!
Een geschiedenis van popmuziek en peace.
Performances van Eze Fathia, Mennog Wigman, Vrouwkje Tuinman en GEM. Zie voor het volledige programma de SLAU website.


* * *

Wordt verwacht:
Donderdag 14 december, 20.00 - Janskerk
Belle van Zuylenlezing door
Hans Magnus Enzensberger


* * *
Het Utrechts Literatuur Festival, 1e Editie
zondag 22 oktober, 12.00-22.00
Louis Hartlooper Complex Utrecht

Het Utrechts Literatuur Festival is een nieuw, jaarlijks terugkerend evenement van de SLAU (Stichting Literaire Activiteiten Utrecht). Het programma bestrijkt de literatuur in de hele breedte. Vaste programmaonderdelen zijn ondermeer Salon Korteweg, waarin de directeur van het Letterkundig Museum Anton Korteweg een auteur naar eigen keuze ontvangt, dit jaar Gerrit Kouwenaar; een eerbetoon onder leiding van Wim Hazeu aan de oudste schrijver/schrijfster van Nederland, dit jaar de in 1912 geboren dichteres Sonja Prins; de presentatie van een uitgave in de nieuwe reeks 'Utrechtse Schatkamer van Papier', dit jaar met Sylvia Kristel en Theo Sontrop die de erotische verzen van Pieter Boddaert Jr. (1766-1805) presenteren en voordragen. De presentatie is in handen van dichter/performer Arjan Witte. Hieronder het volledige programma:

12.00: Uitreiking HC-Trofee (Hoog Catharijne Trofee) voor aanstormend talent. Een jury bestaande uit Annie Brouwer-Korf (burgemeester van Utrecht, tevens voorzitter), Ed van Eeden, Daniëlle Serdijn, Marja Pruis, Jeroen van Kan en Cees van der Pluijm kiest drie winnaars. De laureaten dragen een fragment voor uit hun bekroonde inzendingen. De HC-Trofee is een gezamenlijk initiatief van SLAU en Festival Mooie Woorden. De winnaars treden tevens op tijdens het festival Mooie Woorden op zondag 5 november.

12.45: "De literaire ontdekking van het jaar". Dit jaar romanschrijfster Saskia de Coster, de meest spraakmakende jonge auteur van dit moment, die geïnterviewd wordt door Volkskrant-criticus Arjan Peters.

13.30: Een eerbetoon aan "de oudste schrijver/dichter van Nederland", dit jaar de in 1912 geboren dichteres Sonja Prins. Gastheer is uitgever/biograaf Wim Hazeu. Met medewerking van Ingmar Heytze en Vrouwkje Tuinman.

15.00: De presentatie van een literair tijdschrift, dit jaar De Tweede Ronde. Met hoofdredacteur Peter Verstegen, en de redacteuren Dorinde van Oort met haar grote nieuwe roman 'Vrouw in de schaduw' en Meindert Burger die speciale aandacht besteedt aan Light Verse.

16.00: Salon Korteweg. Anton Korteweg (directeur Letterkundig Museum) ontvangt ieder jaar een auteur naar eigen keuze. Dit jaar de veel gelauwerde dichter Gerrit Kouwenaar.

17.30: Het Grote Debat: dit jaar het Stadsdichtersdebat. Met deelname én optredens van de stadsdichters Emma Crebolder (Venlo b.d.), George Moormann (Haarlem) en Bart FM Droog (Groningen b.d.); en gemeentelijk beleidsbepalers Philip Heylen (wethouder cultuur van Antwerpen), Manuel Kneepkens (raadslid Rotterdam) en een afgevaardigde van de gemeente Utrecht.

19.30: Letter & Geest. Een cabareteske balansopmaak van Nederlandse schrijvers 'aan gene zijde'. In de vorm van een spiritistische séance probeert dichter/cabaretier Bernhard Christiansen in contact te treden met o.a. Gerard Reve, W.F. Hermans, Hoornik, Toonder en Annie M.G. Schmidt. Een verrassingsprogramma dus met geluidsfragmenten, lichtbeelden, geluidseffecten enz.

20.30: Feestelijke presentatie van de 1e uitgave uit de reeks 'de Utrechtse schatkamer van papier'. Dit jaar Pieter Boddaert Jr (1766-1805), bijgenaamd "de vieze Boddaert", de belangrijkste erotische dichter uit de Nederlandse Letteren. Presentatie en voordrachten door en van Sylvia Kristel en Theo Sontrop.

Verder: Non-stop vertoning van De Dode Dichters Almanak en poëzieverfilmingen: DichtVorm. En: de befaamde literaire afwerkplaats olv Chrétien Breukers met Elma van Haren, Onno Koster en Han van der Vegt.

Het affiche wordt ieder jaar door een Utrechtse kunstenaar ontworpen. Dit jaar door beeldend kunstenaar Henk van der Haar. Bezoekers kunnen passe-partout kopen voor hele dag (20 euro), of één enkel kaartje voor bepaald item (5 euro).

info@slau.nl
Postbus 274, 3500 AG Utrecht, 030 2318376