Nieuwe kans voor hiv-behandeling armste landen

Abbott nederland bv

Nieuwe kans voor hiv-behandeling armste landen

Hoofddorp, 28 augustus 2006 - Vanaf 11 september wordt de hiv-remmer Kaletra geleverd in tabletten die niet in de koelkast hoeven te worden bewaard; bij de capsulevorm waarin het middel nu beschikbaar is, moet dat wel. Omdat het koel bewaren van medicijnen in de armste landen een heel groot probleem is, zijn de tabletten een nieuwe kans voor de hiv-behandeling daar. Professor Joep Lange: 'Voor ontwikkelingslanden is dit het beste nieuws sinds jaren.' In Nederland verwelkomen artsen de grotere bewegingsvrijheid voor patiënten die nu nog de capsules gebruiken.

Professor Joep Lange is oprichter van PharmAccess, een organisatie die zich inzet voor de behandeling van hiv en aids in de derde wereld; hij is tevens voorzitter van de internationale Aids Vaccin Conferentie die morgen van start gaat in de RAI: 'Met name voor ontwikkelingslanden is dit een enorme vooruitgang. Het middel is op zich aantrekkelijk om in te zetten omdat het heel robuust is. Maar tot nu toe konden we er niet veel mee, omdat koel bewaren in Afrika natuurlijk een reusachtig probleem is. Als het middel niet koel wordt bewaard is er grote kans dat het onvoldoende werkt. Dat betekent niet alleen dat de patiënt er weinig aan heeft, maar ook dat het virus resistent kan worden tegen het middel, met alle ellende van dien.'

In Nederland beschikt ieder huishouden over een koelkast; toch zien artsen dat de bewegingsvrijheid van patiënten die nu nog capsules gebruiken, zal toenemen. Professor Sven Danner, hoofd Inwendige Geneeskunde van het VUMC: 'Al deze patiënten vroegen me al langere tijd wanneer die tabletten zouden komen. Ze zien ernaar uit om eindelijk onafhankelijk te zijn van hun koelkast. Dat wordt veel genoemd door patiënten; als ze daar van af zijn vergroot dat echt hun mobiliteit.'

Ook hoeven de patiënten niet langer te eten bij het innemen van het geneesmiddel. Klaas Hoeksema, verpleegkundig specialist hiv/aids in het OLVG in Amsterdam: 'Altijd iets erbij moeten eten is vaak een crime voor de mensen. Ze hebben op dat moment geen trek, of het komt niet uit, of ze willen hun pillen slikken zonder dat iemand het ziet. Je kunt wel even snel je pillen innemen op het toilet; maar je gaat daar niet zitten met een boterham. En je kan wel zeggen: dan neem je toch een reep chocolade, en dat kan ook prima, maar na een aantal maanden komen die repen chocolade natuurlijk je neus uit.'

Tot het midden van de jaren negentig was hiv nauwelijks behandelbaar en leidde de infectie op termijn onvermijdelijk tot aids en vervolgens tot overlijden. Sinds in 1996 de combinatietherapie werd geïntroduceerd, blijven met name hiv-patiënten die voor 1996 nog niet werden behandeld, langer leven en worden ze minder vaak ziek. De patiënten moeten de geneesmiddelen tegen hiv echter hun leven lang gebruiken; daardoor kan het ongemak van een behandeling na verloop van tijd steeds zwaarder gaan wegen. Door nieuwe introducties zijn de behandelingen van hiv en aids in de afgelopen tien jaar een stuk 'klantvriendelijker' geworden. Danner: 'Je ziet op dit moment sowieso een duidelijke trend naar minder belastende behandelingen. Therapieën met drie of meer slikmomenten per dag zie je eigenlijk nauwelijks nog, en dat is een enorme vooruitgang. En het slikken van minder pillen heeft ook een belangrijk psychologisch effect.' Ook Hoeksema ziet dat als voordeel van de tabletten: 'Het is best belangrijk dat het nog maar vier pillen per dag zijn in plaats van zes. In het begin hebben mensen er niet zoveel moeite mee, maar na een paar maanden is het toch een hele hap, iedere keer.'

Professor Lange ziet de andere voordelen wel, maar is heel duidelijk over wat voor de behandeling in ontwikkelingslanden de doorslag geeft. 'Er is nog maar beperkt onderzoek naar gedaan, maar ik verwacht dat de nieuwe formulering ook leidt tot minder maag-darmbijwerkingen. Dat is natuurlijk heel plezierig, maar voor ons werk is die koelkast echt het belangrijkst.'