Erasmus MC
07-09-2006: Wacht klinisch onderzoeker
zelfde lot als witte neushoorn?
Dit bericht betreft een oratie aan de Erasmus Universiteit te
Rotterdam
"De klinisch onderzoeker wordt met uitsterven bedreigd net zoals de
witte neushoorn en de korenwolf". Deze vergelijking maakt Dr. A.J. van
der Lelij in zijn inaugurele rede op 13 september a.s. bij de
aanvaarding van zijn ambt als hoogleraar endocrinologie aan het
Erasmus MC te Rotterdam.
Van der Lelij geeft aan de hand van een aantal maatschappelijke
ontwikkelingen aan waarom de klinisch onderzoeker zo'n zeldzaam ras
wordt. Met het verdwijnen van de klinisch onderzoeker zal er in de
toekomst veel minder patiëntgebonden onderzoek plaatsvinden.
De macht van de specialist is volgens van der Lelij de laatste
decennia steeds meer afgenomen. Als gevolg van het ontstaan van nieuwe
managementlagen is het voor de specialist en de klinisch onderzoeker
steeds moeilijker om zijn of haar eigen plan te trekken en
bijvoorbeeld snel in te spelen op veranderingen van patiëntenstromen
of op nieuwe behandelingmethoden. De klinisch onderzoeker loopt
voortdurend aan tegen budgettaire beperkingen, immers al het extra
onderzoek moet uit het reguliere afdelingsbudget bekostigd worden. Ook
wordt deze geconfronteerd met de omvangrijke aanmeldings- procedures
voor een onderzoek met een voldoende aantal patiënten. Zo vraagt
Europese regelgeving om zo'n dertigtal verschillende documenten en
formulieren in zestienvoud aangeleverd bij verschillende instanties,
waarvan de Medisch Ethische Toetsingscommissie er één is. Het feit dat
toekomstig medisch specialisten regionaal en roulerend over
verschillende ziekenhuizen worden opgeleid staat haaks op de nadelige
gevolgen die dit heeft op het doen van klinisch wetenschappelijk
onderzoek. Immers, zij zijn te kort aaneengesloten werkzaam in het
Universitair Medisch Centrum. Dit voorkomt betrokkenheid bij lopende
klinische onderzoeken. In de laatste tien jaar is er binnen Interne
Geneeskunde praktisch niemand meer gepromoveerd op patiëntgebonden
klinisch onderzoek. Van der Lelij pleit tijdens zijn oratie voor een
planmatige aanpak om de klinisch onderzoeker in ere te herstellen.
Anders valt te vrezen dat snelle doorbraken in de geneeskunde, zoals
destijds die van de insuline behandeling voor diabetespatiënten,
definitief tot het verleden gaan behoren.
---
Het Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van
Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband
van de acht universitair medische centra. (UMCs) in Nederland en heeft
als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen
van de UMCs. Andere UMCs die deel uitmaken van de NFU zijn het AMC,
azM, LUMC, UMCG, UMC St Radboud, UMC Utrecht en VUmc. In totaal zijn
60.000 medewerkers verbonden aan de acht UMCs.