Gemeente Utrecht


Secretarie
Communicatiebureau/Bestuur
persbericht
|13 september 2006                 |Postbus 16200                              |
|                                  |3500 CE  UTRECHT                           |
|                                  |Telefoon: (030) 286 11 32                  |
|                                  |Fax: (030) 286 11 43                       |
|                                  |Internet: www.utrecht.nl                   |

"Voorzichtige" conclusie minister Verdonk onjuist

"Cijfers uit de gemeente Utrecht bewijzen dat de Utrechtse perspectiefaanpak van vroegere alleenstaande minderjarige asielzoekers (ex-AMA's) effectiever is in het voorkomen van illegaliteit dan de aanpak van minister Verdonk". Dit stelt de Utrechtse wethouder integratie Cees van Eijk, in reactie op antwoorden die de minister gisteren gaf op kamervragen van leden van de Tweede Kamer. Hij denkt dat de minister zich onvoldoende heeft laten informeren over de Utrechtse aanpak en het resultaat.

"Wij vragen de leden van vaste kamercommissie Justitie om vanmiddag bij de discussie over beëindiging leefgelden ex-AMA's een pas op de plaats te maken met het beëindigen van de leefgelden. Wij vragen hen om in plaats daarvan met ons in gesprek te gaan. Het rijk moet samen met gemeenten het probleem oppakken, en kan hierbij gebruik maken van de steunpunten in het land."

"Vele gemeenten hebben informatie gevraagd en gekregen. Een aantal van hen neemt nu zelfs onze aanpak over", aldus Van Eijk. "Inmiddels zijn er twaalf steunpunten in gemeenten in het hele land actief, zoals in de gemeenten Deventer, Enschede, Nijmegen, Groningen, Lelystad en Heerlen. Tien gemeenten overwegen steunpunten op te richten volgens de Utrechtse aanpak, waaronder Alkmaar, Breda, Haarlem en Eindhoven.

In haar antwoorden stelde de minister dat uit een vergelijking met landelijke cijfers niet bleek dat het project meer succes heeft. In haar vergelijking waren echter geen cijfers uit Utrecht meegenomen. Het resultaat van de Perspectief aanpak Utrecht is dat er 75 ex AMA's zijn uitgestroomd. 55 van hen hebben alsnog na hun 18e jaar een verblijfsvergunning gekregen. Twintig van hen zijn teruggekeerd naar het land van herkomst. Op basis van de aanpak van minister Verdonk, uitgevoerd door IND/COA in Utrecht, zijn 65 ex-AMA's uitgestroomd. Zij zijn allen vertrokken met onbekende bestemming en geen één van hen is teruggekeerd naar het land van herkomst. Hieruit blijkt dat de Utrechtse Perspectiefaanpak wel degelijk effectiever is dan het landelijk beleid.

Minder illegaliteit en meer perspectief
Volgens wethouder van Eijk voorkomt de Utrechtse aanpak dat asielzoekers na beëindiging leefgelden in de illegaliteit verdwijnen. In plaats daarvan krijgen jongeren een perspectief in Nederland of in het land van herkomst. Hij vraagt de minister en de leden van de Tweede Kamer met klem om gebruik te maken van het brede draagvlak in gemeenten en de samenleving voor de Utrechtse perspectiefaanpak.
"Ook Tweede Kamerleden hebben zich laten informeren en staan positief tegenover de Utrechtse aanpak. Het is jammer dat de minister nog steeds niet zelf op onze uitnodigingen om eens te komen kijken naar onze aanpak, is in gegaan. De uitnodiging staat nog altijd. De decentrale opvang in gemeenten van deze jongeren vanaf 15 jaar en begeleiding in steunpunten is namelijk de oplossing voor dit probleem."

Noot voor de media:
Meer informatie kunt u contact opnemen met Bestuurscommunicatie, Anita van Wijnbergen, tel 030 - 286 10 44

Bijlagen
Brieven 20 en 26 juni 2006 over steun van 20 gemeentelijke en provinciale bestuurders voor perspectiefaanpak.


---- --


| |Postadres: Postbus 16200, 3500 CE Utrecht
Bezoekadres: Korte Minrebroederstraat 2, Utrecht
Telefoon: 030 - 286 11 13
Fax: 030 - 286 14 79
Internet: www.utrecht.nl | |
|Tweede Kamercommissie Justitie      |        |                               |
|T.a.v. woordvoerders asiel en       |        |                               |
|(ex-)AMA beleid                     |        |                               |
|Postbus 20018                       |        |                               |
|2500 EA DEN HAAG                    |        |                               |
|                                    |        |                               |
|Behandeld |Jan Braat                 |Datum:  |20 juni 2006                   |
|door:     |                          |        |                               |
|Doorkiesnu|286 2884                  |Ons     |06.067938                      |
|mmer:     |                          |kenmerk:|                               |
|e-mail:   |                          |Onderwer|Beëindiging leefgelden ex-AMA's|
|          |                          |p:      |Beëindiging leefgelden ex-AMA's|
|Bijlage(n)|1 1                       |        |                               |
|:         |                          |        |                               |
|Uw        |                          |Verzonde|20 juni 2006 20 juni 2006      |
|kenmerk:  |                          |n:      |                               |
|Uw brief  |                          |Bij antwoord datum, ons kenmerk en      |
|van:      |                          |onderwerp vermelden                     |
|Geachte heer, mevrouw Geachte heer,  |                                        |
|mevrouw,                             |                                        |

U bespreekt op 22 juni aanstaande in uw commissie met de Minister van Vreemdelingenzaken en Integratie de gevolgen van de projectmatig in gang gezette beëindiging leefgelden van AMA's die 18 jaar worden en van de
ex-AMA's die al ouder dan 18 jaar zijn.

In 2005 hebt u al eerder van gemeenten brieven ontvangen over deze problematiek en in het bijzonder onze zorg over het door het kabinet gestarte project "PLEXA". Wij hebben u toen tevens geïnformeerd over een andere aanpak "Perspectief" die de gemeenten en provincies voorstaan.

De Minister van Vreemdelingenzaken en Integratie heeft inmiddels een opening geboden. Een eerste voorbereidend ambtelijk gesprek met de gemeente Utrecht en de projectleider van het (ex-AMA) steunpunt Utrecht heeft recent op verzoek van de minister plaatsgehad. Het voeren van de bestuurlijke vervolggesprekken vraagt echter veel meer tijd en ruimte.

Wij pleiten als gemeenten nu voor bezinning en een pas op de plaats inzake het beëindigen van leefgelden van alle AMA's en ex-AMA's. We hebben constructieve en aan de praktijk getoetste voorstellen voor een werkwijze die effectiever, humaner en goedkoop is. Deze aanpak is binnen de gemeente Utrecht en in opdracht van de provincie Utrecht over meerdere jaren ontwikkeld en krijgt steeds meer navolging bij gemeenten, provincies en maatschappelijke organisaties.

Steunpunten met specifiek maatwerk worden door het gehele land opgezet: Amsterdam, Lelystad, Nijmegen, provincie Overijssel (samenwerkingsverband Enschedé, Almelo, Hengelo, Deventer, Zwolle, Kampen onder de naam het "Overijssels perspectief voor (ex-)AMA's", provincie Gelderland, Breda, Groningen, Haarlem, Alkmaar, Eindhoven en provincie Groningen. Er komen 20 onafhankelijke steunpunten 16+ voor (ex-) AMA's in grotere gemeenten en AMA centra. Voorkomen kan worden dat jongeren in de illegaliteit belanden. Daarmee kan de uitkomst zijn of een verblijfsvergunning of een toekomst in land van herkomst. Veel jongeren van wie het leefgeld wordt gestopt zijn nu nog in procedure en verblijven rechtmatig in Nederland. Hiermee past deze perspectiefaanpak binnen de kaders van het huidige rijksbeleid.


Gevolgen PLEXA; aanpak beëindiging leefgelden (ex-)AMA's .

Wij kunnen u aantonen met cijfermateriaal dat onze aanpak werkt en dat bij de aanpak van PLEXA de balans naar illegaliteit is omgeslagen.

In de bijlagen ziet u het verschil in resultaten van de Utrechtse perspectiefaanpak tegenover de PLEXA-aanpak.

We constateren dat bijna alle jongeren in de genoemde gemeenten in de illegaliteit verdwijnen. In dit verband attenderen wij u op de brief van de VNG van 13 juli 2005. Ook de VNG bepleitte toen al dat het van wezenlijk belang is consensus te bereiken over het terugkeerbeleid. De cijfers uit een aantal belangrijke gemeenten wordt in de bijlage weergegeven. Veel van de jongeren verblijven nog rechtmatig in Nederland wegens lopende procedures. Toch wordt het leefgeld gestopt, waarbij vaak ook sprake is van (zieke) kinderen onder de 5 jaar. In heel het land zullen door de bestaande doorlooptijden deze procedures pas na hun 18e jaar (deels) tot verblijfsvergunningen leiden. In Utrecht hebben 48 jongeren na hun 18e jaar alsnog een verblijfsvergunning verkregen. Waar nodig, maken jongeren binnen de perspectiefaanpak zelf de keuze voor hun land van herkomst en verdwijnen door deze aanpak nauwelijks jongeren in de illegaliteit. Dat maakt dat we deze aanpak breed steunen en dat deze meer navolging verdient in het landelijk beleid.

De PLEXA-aanpak heeft allerlei gevolgen voor de jongeren zelf en voor de gemeenten, waar deze jongeren verblijven. De openbare orde effecten zijn steeds meer merkbaar. Jongeren raken onder de huidige druk zodanig psychisch in de war, dat crisisopvang tot gedwongen opname toe, noodzakelijk blijken. De jongeren vormen soms een gevaar voor zichzelf en hun omgeving. Er zijn veel signalen dat jongeren hulp zoeken bij behandelaren om erger te voorkomen: b.v. een ex-kindsoldaat geeft aan hulp te willen omdat hij bang is anders "anderen pijn te gaan doen". Een aantal jongeren glijdt af naar de criminaliteit.

Slachtoffers mensenhandel
Onze grootste zorg betreft de kwetsbare positie van de (ex-)AMA meisjes, vaak ook al (tiener)moeder van kleine kinderen. Onze plaatselijke analyse laat zien dat minimaal 30% van de (ex-)AMA meisjes slachtoffer van mensenhandel is. Dit betekent bij een vertaling naar een landelijk beeld tussen de 750 en 1.000 (ex)AMA meisjes slachtoffer zijn van mensenhandel en gedwongen in de prostitutie belanden. We zien als gevolg van de (dreigende) beëindiging van leefgelden dat mensenhandelaren nu actief ronselen onder deze groep (ex-)AMA meisjes. Dit probleem is al jaren een aandachtspunt bij uw Kamer. Deze meisjes "verdwijnen" uit angst soms zelfs met achterlating van hun kinderen.

Uit angst voor gevolgen, door onwetendheid of onvoldoende begeleiding, wordt niet of nauwelijks aangifte gedaan en blijft de gedwongen prostitutie jarenlang bestaan. Politie en Openbaar Ministerie geven aan dat zij onvoldoende opsporingsinformatie krijgen. Ketenpartners spreken wel hun zorg uit dat zoveel (ex)-AMA's slachtoffer van mensenhandel zijn, maar hebben niet de vertrouwenspositie en kunnen binnen de huidige kaders van het beleid in de praktijk niets uitrichten. Hiermee komt de bestrijding van mensenhandel voor deze doelgroep in de praktijk tot stilstand.

De perspectiefaanpak die nu in veel gemeenten wordt ingevoerd blijkt gebaseerd op hun vertrouwenspositie in staat te zijn om wel opsporingsinformatie te genereren door middel van een grotere aangiftebereidheid. Dit veronderstelt dat er voldoende bescherming en perspectief voor deze doelgroep is. Deze doorbraak is noodzakelijk in de bestrijding van de mensenhandel. Er dient zeer nauw samengewerkt te worden met gespecialiseerde opsporingsdiensten en de mogelijkheden liggen er. De huidige beëindiging leefgelden ondergraaft volledig de aangiftebereidheid en er komt geen opsporingsinformatie. De leefgeldbeëindiging van
(ex-)AMA's ondergraaft de beleidsdoelstelling bestrijding mensenhandel ook een speerpunt van kabinetsbeleid.


Tot slot.
Wij hopen dat deze brief bijdraagt aan een vruchtbare discussie binnen uw Kamer. Met nadruk verzoeken we u bij het Kabinet aan te dringen om een pas op de plaats bij het beëindigen van de leefgelden van alle (ex)AMA's. Verdergaande gesprekken tussen minister(s), gemeenten en provincies over het voorstel van steunpunten met de perspectiefaanpak 16+ kan een oplossing voor deze doelgroep dichterbij brengen. Deze handreiking beoogt de impasse te doorbreken.

Hoogachtend,


Wethouder C. van Eijk.


Mede namens de bestuurders van de volgende gemeenten:

Wethouder W. van Veen Gemeente Alkmaar
Wethouder Th. Schouten Gemeente Almelo
Burgemeester M. J. Cohen Gemeente Amsterdam
Wethouder M.P. Heerkens Gemeente Breda
Wethouder B. van Alphen Gemeente Den Haag
Wethouder J.J.T. Fleskes Gemeente Deventer
Wethouder H.M. van Don Gemeente Eindhoven
Wethouder E. Wallinga Gemeente Enschede
Wethouder P.W.G. Verschuren Gemeente Groningen
Wethouder P. van Zutphen Gemeente Heerlen
Wethouder B. Otten Gemeente Hengelo
Wethouder J. Wieten Gemeente Kampen
Wethouder G. van den Berg Gemeente Leiden
Wethouder A. Kok Gemeente Lelystad
Wethouder L. Scholten Gemeente Nijmegen
Wethouder G. Mevis Gemeente Tilburg
Wethouder H.J. Dannenberg Gemeente Zwolle


Bijlage:


Perspectiefaanpak vs PLEXA: Met Onbekende Bestemming vertrokken


Grafiek: zie het originele Word document


(1]
---


Perspectiefaanpak vs PLEXA: naar ambassade

Grafiek: zie het originele Word document


Perspectiefaanpak vs PLEXA: Teruggekeerd naar land van herkomst

Grafiek: zie het originele Word document


Resultaten PLEXA aanpak per gemeente: illegaliteit/MOB vs terugkeer


Grafiek: zie het originele Word document


Totaal per mei 2006 in deze gemeenten:

In illegaliteit/Met Onbekende Bestemming: 225 jongeren (en kinderen)
Terugkeer naar land van herkomst 9 jongeren
---

(1) Bron COA 17 maart 2006 op basis van 286 dossiers

---


/PLEXA (5 %)


/ PLEXA (2 %)


---- --

| |Postadres: Postbus 16200, 3500 CE Utrecht
Bezoekadres: Korte Minrebroederstraat 2, Utrecht
Telefoon: 030 - 286 11 13
Fax: 030 - 286 14 79
Internet: www.utrecht.nl | |
|Tweede Kamercommissie Justitie      |        |                               |
|Tweede Kamercommissie Justitie      |        |                               |
|T.a.v. woordvoerders asiel en       |        |                               |
|(ex-)AMA beleid T.a.v. woordvoerders|        |                               |
|asiel en (ex-)AMA beleid            |        |                               |
|Postbus 20018 Postbus 20018         |        |                               |
|2500 EA  DEN HAAG 2500 EA  DEN HAAG |        |                               |
|                                    |        |                               |
|                                    |        |                               |
|Behandeld |Jan Braat                 |Datum:  |                               |
|door:     |                          |        |28 juni 2006 \@ "d MMMM yyyy"28|
|          |                          |        |juni 2006                      |
|Doorkiesnu|286 2884                  |Ons     |06.068190                      |
|mmer:     |                          |kenmerk:|                               |
|-mail:    |j.braat@utrecht.nl        |Onderwer|Beëindiging leefgelden ex-AMA's|
|          |                          |p:      |Beëindiging leefgelden ex-AMA's|
|Bijlage(n)|geen geen                 |        |                               |
|:         |                          |        |                               |
|Uw        |                          |Verzonde|                               |
|kenmerk:  |                          |n:      |                               |
|Uw brief  |                          |Bij antwoord datum, ons kenmerk en      |
|van:      |                          |onderwerp vermelden                     |
|Geachte heer, mevrouw, Geachte heer, |                                        |
|mevrouw,,                            |                                        |

Ik heb u op 20 juni 2006 een brief geschreven over het beëindigen leefgelden van ex-AMA's.
In deze brief pleit ik namens een aantal collega bestuurders voor bezinning en een pas op de plaats betreffende het beëindigen van leefgelden van alle AMA's en ex-AMA's.
Deze brief heb ik ondertekend namens 17 collega's.
Inmiddels zijn er meer bestuurders die hebben aangegeven deze brief mede te willen ondertekenen en mij hebben verzocht dit aan u kenbaar te maken.
Het betreft:

Wethouder H. van der Molen Gemeente Haarlem
Gedeputeerde J.G. Kristen Provincie Overijssel
Wethouder J. F. Boetzkes Gemeente Helmond

De provincie Groningen heeft subsidie beschikbaar gesteld voor een steunpunt voor ex-AMA's in de provincie Groningen.
|Hoogachtend,                                                                   |
|                                                                               |
|                                                                               |
|                                                                               |
|                                                                               |
|Wethouder C. van Eijk.                                                         |
|                                                                               |

---- --