Artsen zonder Grenzen
Een dag in Hôpital Jude Anne, Haïti
Elke dag staat er een rij voor het Hôpital Jude Anne in
Port-au-Prince, Haïti. Tientallen vrouwen komen voor een consult en
familieleden wachten geduldig tot ze op bezoek mogen. Daarnaast zijn
er de hoogzwangere vrouwen. Waar je ook kijkt, overal zie en hoor je
zwangere vrouwen: happend naar adem, geknield, gesteund tegen een muur
of op de grond. Ze roepen, jammeren en huilen. De dagelijkse gang van
zaken in dit Artsen zonder Grenzen-ziekenhuis waar vrouwen die
complicaties hebben bij de bevalling geholpen worden. Hulp die ze
anders niet krijgen.
Petra Reijners, landencoördinator van Artsen zonder Grenzen in
Port-au-Prince: 'We zijn pas sinds maart open en het loopt echt storm.
De staatsziekenhuizen functioneren niet: ze hebben geen personeel en
als er personeel is, zijn ze aan het staken. Zo zijn er in de buurt
zes volledig uitgeruste operatiekamers die niet werken! Er zijn wel
privé-ziekenhuizen, maar die zijn verschrikkelijk duur. Dus bevallen
de meeste vrouwen thuis. Maar bij de minste complicatie sterven ze,
want ze kunnen zich geen medische zorg veroorloven. Daarom hebben wij
het Jude Anne geopend.'
Foto: Michel Peremans Hoge nood
Artsen zonder Grenzen biedt zwangere vrouwen gratis medische zorg. Per
dag bevallen er dertig tot vijftig vrouwen; in de operatiekamer wordt
de ene na de andere keizersnede uitgevoerd. De nood is dan ook hoog.
In Haïti sterven 680 vrouwen per 100.000 bevallingen; in Europa ligt
dit cijfer op 24. Petra: 'Een groot deel van de gevaarlijke
zwangerschappen betreft vrouwen met een zwangerschapsvergiftiging. Als
ze niet worden geholpen, sterven ze.'
Te gevaarlijk
Het verhaal van Nelly toont hét grote probleem van Port-au-Prince:
onveiligheid en armoede. In haar armen haar kersverse dochter Patricia
(3.330 gram), naast het bed zit echtgenoot Patrick: 'Ik voelde dat het
tijd was maar de baby kwam maar niet. Ze was te groot - ik kon niet
meer,' vertelt Nelly. `Het was al laat,' gaat Patrick verder. `We
wonen in een wijk waar geregeld wordt geschoten. We zijn het geweld
wel gewend maar 's avonds is het te gevaarlijk om naar buiten te
gaan.' Zodra het ochtend werd, kwamen ze naar Jude Anne waar Nelly
dadelijk werd geopereerd. Net op tijd.
Bendes
Nelly en Patrick wonen in Bel Air, een van de gewelddadigste wijken.
Ze wonen in een huisje van golfplaten, samen met Nelly's moeder, broer
met vrouw en twee kinderen, zwager en drie kinderen. Nelly's zus is
een paar maanden eerder omgekomen. Hoe dat gebeurde is niet duidelijk.
Ze werd in ieder geval geraakt door een kogel. De politie durft de
wijk niet in en ondanks de aanwezigheid van de VN-blauwhelmen blijft
het geweld aanhouden. Het zijn de bendes die het hier voor het zeggen
hebben.
Foto: Michel Peremans Nergens om heen te gaan
Petra Reijnders: 'We proberen ons alleen te beperken tot de
gecompliceerde gevallen: de risicogevallen. En er zijn veel
gevaarlijke zwangerschappen. Wie op het punt staat te bevallen,
weigeren we natuurlijk niet. Maar we hebben maar een beperkte
capaciteit van 59 bedden. We proberen vooral de vrouwen uit de
gewelddadige wijken te bereiken.' `We zouden graag wonen waar het
veiliger is, maar we kunnen nergens naartoe. We hebben de middelen er
niet voor', vertelt Patrick beschaamd. Nelly: `We leven in angst en we
zijn gefrustreerd. Maar de geboorte van Patricia is een lichtpunt. Zij
zal ons geluk brengen.'
Artsen zonder Grenzen in het Jude Anne ziekenhuis
Sinds het Jude Anne ziekenhuis in Port-au-Prince zijn deuren heeft
geopend in maart 2006, hebben onze medewerkers in vijf maanden tijd
bijna 3.000 vrouwen geholpen bij de bevalling en meer dan 14.000
medische consulten gegeven rondom de bevalling. Ook heeft het team een
programma opgezet om overdracht van het HIV-virus van moeder op kind
te voorkomen.