Sociaal-Economische Raad

SER-PERSBERICHT

Achtergrondinformatie over middellangetermijnadvies SER op website

18 september 2006 - Het ontwerpadvies Welvaartsgroei door en voor iedereen over het sociaal-economisch beleid op de middellange termijn wordt ondersteund door enkele themadocumenten die zelfstandig leesbaar zijn. Deze zijn nu te downloaden. Het gaat om de volgende documenten:

- Sociale innovatie
Sociale innovatie is een van de drie centrale thema's uit de adviesaanvraag over het middellangetermijnbeleid. De adviesaanvraag beschouwt sociale innovatie als een manier om binnen arbeidsorganisaties creativiteit en vernieuwing te stimuleren, mede met het oog op productiviteitsgroei en een hogere arbeidsparticipatie. Een van de conclusies uit het themadocument is dat voor sociale innovatie regelmatig overleg op ondernemingsniveau nodig is. De SER is er voorstander van dat dit overleg de vorm krijgt van een zogenoemde voortrollende toekomstagenda die zich richt op productiviteitsverhoging, talentontplooiing en verbetering van de kwaliteit van de arbeid. CAO's kunnen de randvoorwaarden bieden voor de invulling van de toekomstagenda en tegelijkertijd voldoende ruimte laten voor eigen initiatieven binnen arbeidsorganisaties. Een andere voorwaarde is dat werknemers goed zijn vertegenwoordigd, zodat de werkgever gelijkwaardige gesprekspartners heeft. De precieze invulling van de werknemersvertegenwoordiging is afhankelijk van de specifieke situatie. Naarmate de betekenis van sociale innovatie binnen een organisatie aan belang wint, zal ook de werknemersbetrokkenheid toenemen.

- Arbeidsverhoudingen
De arbeidsverhoudingen bepalen in belangrijke mate het aanpassingsvermogen van de economie. De vraag naar de noodzaak tot modernisering van de arbeidsverhoudingen is dan ook onderdeel van de adviesaanvraag. Centraal staat in dit themadocument de beantwoording van de vraag in hoeverre de reeds bestaande loondifferentiatie en decentralisatie van de arbeidsvoorwaardenvorming een extra impuls behoeven en wat dat betekent voor de verantwoordelijkheidsverdeling tussen overheid, sociale partners en individuele werkgevers en werknemers. De raad is van oordeel dat de mogelijkheden voor verdere differentiatie en decentralisatie binnen de bestaande institutionele kaders moeten worden gevonden, en dat deze mogelijkheden nog niet zijn uitgeput. Het themadocument onderbouwt dit standpunt van de raad. Het bevat een uitvoerige analyse en beoordeling van de bestaande loondifferentiatie en decentralisatie van arbeidsvoorwaardenvorming.

- Arbeidsmarktperspectieven laaggeschoolden en ontwikkeling kwalificatiestructuur beroepsbevolking Het kabinet vraagt de raad hoe hij de gevolgen van de ontwikkeling naar een kenniseconomie inschat voor de onderkant van de arbeidsmarkt op de (middel)lange termijn en of de raad hierin aanleiding ziet voor beleidsaanpassingen. Dit themadocument onderbouwt het antwoord van de raad op het eerste deel van de vraag. De raad benadrukt dat een kenniseconomie niet impliceert dat mensen zonder hogere opleiding per definitie buiten spel zullen staan. Wat betreft de toekomstige ontwikkeling van de kwalificatiestructuur van het arbeidsaanbod wijst de raad op het herstel van de deelname aan hoger onderwijs, na de inzinking in de eerste helft van de jaren negentig. Dat herstel draagt er toe bij dat de kwalificatiestructuur zich gunstiger ontwikkeld dan was voorzien in eerdere prognoses. De trends in het voortgezet onderwijs wijzen tegelijkertijd echter tevens op een polarisatie van de kwalificatiestructuur doordat naast het aantal hoger opgeleiden ook het aantal lager opgeleiden toeneemt. Dit is te meer verontrustend omdat deze polarisatie in belangrijke mate het onderscheid tussen allochtoon en autochtoon volgt. Zowel vanuit het oogpunt van sociale cohesie als vanuit het oogpunt van een optimaal gebruik van het aanwezige arbeidspotentieel in Nederland is het voorkomen van een dergelijke polarisatie een van de meest dringende beleidsopgaven.

De themadocumenten liggen nu als onderdeel van het ontwerpadvies ter bespreking voor in de achterbannen van de organisaties, die in de voorbereidingscommissie zijn vertegenwoordigd. Na de achterbanraadpleging zal het ontwerpadvies gereed worden gemaakt voor behandeling van de openbare raadsvergadering van 3 oktober.

Sociaal-Economische Raad
De teksten van persberichten en (ontwerp)adviezen zijn te vinden op www.ser.nl. Stafafdeling Voorlichting, Bezuidenhoutseweg 60, Postbus 60, 2509 LK Den Haag, tel. 070-3499646, fax 070-3832535, voorlichting@ser.nl .